Gdzie szukać źródeł wiedzy o ESG, by doskonalić naszą dydaktykę?

grafika przedstawiająca dwie filiżanki kawy z góry, w lewym górnym rogu zielona roślina; po środku napis: SGH Rozmowy przy drugiej kawie

Tematem listopadowego webinarium realizowanego w roku akademickim 2023/2024 było kształcenie dotyczące ESG (ang.: Environmental, Social, Governance). ESG to rama, która powinna służyć organizacjom do sprawozdawania z działalności na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG – Sustainable Development Goals).

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie kładzie duży nacisk na rozwój tematyki ESG, w szczególności w działaniach organizacyjnych i naukowych. Webinarium miało wskazać obszary, gdzie w szczególności można szukać synergii między tymi organizacyjno-naukowymi działaniami a dydaktyką.

Webinarium otworzyli rektor SGH dr hab. Piotr Wachowiak i prorektor ds. dydaktyki i studentów dr hab. Krzysztof Kozłowski, prof. SGH, którzy podkreślili znaczenie ESG dla SGH. Prezentację przedstawił Piotr Glen – kierownik Zespołu Zrównoważonego Rozwoju i ESG w SGH. W webinarium wzięło udział około 30 osób, w tym z SGH, Politechniki Warszawskiej oraz Politechniki Morskiej.

W SGH działa Komisja rektorska ds. społecznej odpowiedzialności powołana decyzją rektora w 2017 r. (strona komisji jest dostępna tutaj, dostęp: grudzień 2023). Jednym z rezultatów pracy komisji było zaproponowanie Strategii społecznej odpowiedzialności SGH, uchwalonej 24 maja 2021 roku. Motto strategii SGH brzmi: Etycznie i w drodze dialogu kształcimy i prowadzimy badania w trosce o zrównoważony rozwój społeczeństwa i gospodarki. Tak więc kształcenie w duchu ESG i SDG jest oczekiwane przez wszystkich interesariuszy uczelni.

Jak możemy zatem to kształcenie wspierać?

Po pierwsze, warto, aby wykładowcy posiadali dostęp do źródeł informacji związanych z ESG i SDG, które mogą ich inspirować do włączania tej tematyki do zajęć.

W szczególności wartym rekomendacji materiałem jest Inspirownik dla uczelni przygotowany we wrześniu 2023 r. (można go pobrać pod tym linkiem, dostęp: grudzień 2023). Jak piszą autorzy, „Inspirownik dla uczelni ma na celu odpowiedzieć na pytania, dlaczego i jak uczelnie mogą budować świadomość istnienia Agendy 2030 wśród swoich licznych interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych. Mamy nadzieję, że zgromadzona w publikacji wiedza i ponad 50 dobrych praktyk pomogą Państwu w tym ważnym zadaniu". Partnerem powstania Inspirownika była SGH.

Cennym źródłem informacji jest strona rządowa Grupy roboczej ds. społecznej odpowiedzialności uczelni (adres strony, dostęp: grudzień 2023). Znajdziemy na niej webinaria realizowane przez tę grupę oraz  Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Tematyka webinariów koncentruje się głównie na kwestiach SDG i  ESG w relacji z uczelniami. Ciekawym i cennym źródłem dostępnym na tej stronie jest Katalog dobrych praktyk uczelni w obszarach ESG (dostępny pod tym linkiem: https://www.gov.pl/attachment/37595703-fedf-46ee-93c2-24e81bfd266f, dostęp: grudzień 2023). W katalogu znajdziemy szereg praktyk z różnych uczelni, które zostały zgłoszone jako dobre praktyki ESG.

Rekomendujemy ponadto raport badawczy Diagnoza realizacji społecznej odpowiedzialności uczelni napisany przez dr hab. Agatę Lulewicz-Sas, prof. SGH, dr hab. Magdalenę Kozerę-Kowalską, prof. UPP oraz dr. hab. Piotra Wachowiaka, prof. SGH (dostęp pod tym linkiem, dostęp: grudzień 2023). Celem raportu było poznanie opinii poszczególnych grup interesariuszy uczelni na temat realizacji koncepcji społecznej odpowiedzialności na uczelniach (s. 16).

Jeden z rozdziałów „Raportu SGH i Forum Ekonomicznego 2023”, prezentowanego na Forum Ekonomicznym w Karpaczu, został poświęcony tematyce ESG. Rozdział pt. „Zrównoważony rozwój a ESG – uwarunkowania, wyzwania, dobre praktyki” napisał zespół autorów pod kierownictwem dr Marii Pietrzak (pełen raport można pobrać tutaj, dostęp: grudzień 2023).

Po drugie, kształcenie zorientowane na ESG i SDG powinno być widoczne w programach studiów realizowanych przez SGH.

Aktualnie SGH realizuje podyplomowe studia poświęcone ESG np.:

  • Strategiczna Transformacja ESG w Przedsiębiorstwie
  • Modele Biznesu ESG – Raportowanie Niefinansowe
  • Ład Korporacyjny i ESG dla Członków Rad Nadzorczych
  • ESG Fundamentals for Business
  • Menedżer Zielonej i Cyfrowej Transformacji Transportu
  • Międzyuczelniana Akademia Klimatu

(pełen katalog studiów podyplomowych dostępny jest na stronach SGH pod tym linkiem, dostęp: grudzień 2023).

Jednocześnie – jak się okazało podczas webinarium w części dyskusyjnej – niektórzy wykładowcy realizują szereg tematów związanych z ESG i SDG, np. na lektoratach z języka angielskiego. Lektorka Centrum Nauki Języków Obcych SGH Izabela Godlewska wskazała, że studenci bardzo angażują się np. w zajęcia z zakresu gospodarki zamkniętej (ang.: Circular economy):

Gospodarka obiegu zamkniętego jest oparta, w przeciwieństwie do tradycyjnej linearnej gospodarki, na modelu „make, use, return”. W modelu tym firma recyklinguje, nie wyrzucając produktu, kiedy osiągnie on fazę schyłkową, lecz przetwarza go i ponownie wprowadza do systemu, oszczędzając tym samym kurczące się zasoby. W materiałach omawianych ze studentami pojawia się holenderski projektant modularnych smartfonów, w których wymienia się niedziałającą część; zakład przetwórstwa odpadów w angielskim hrabstwie Kent odzyskujący cenne i rzadkie metale z elektrośmieci oraz firma oświetleniowa z Londynu niedostarczająca żarówki, które po zużyciu wyrzuca się, ale wydzierżawiająca światło na stałe wmontowane w strukturę biura i dbająca o to, by oferowana przez nią usługa oświetleniowa była nisko kosztowa i przyjazna dla środowiska.

Innym tematem z podobnego obszaru na zajęciach języka angielskiego jest turystyka zrównoważona, pozwalająca studentom zapoznać się z dobrymi praktykami stosowanymi przez przemysł turystyczny na całym świecie, na przykład w archipelagu wysp indonezyjskich, gdzie miejscowa ludność oraz turyści angażują się w projekt łączący podziw dla piękna przyrody z ochroną zagrożonych ekosystemów. Powyższe zagadnienia dotyczą studiów magisterskich.

Z kolei na studiach licencjackich studenci są wprowadzani w obszerny temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Studenci dają wyraz zainteresowania tematyką poprzez liczne prezentacje, w których eksplorują powiązane zagadnienia takie jak: ”environmental sustainability”, ”ethical business practices”, ”social responsibility”, ”customer retention”, ”economic viability”.

Można zatem podsumować, że lektoraty zapewniają w pewnej części horyzontalną realizację efektów uczenia się w obszarze ESG w SGH i wpisują się w Strategię społecznej odpowiedzialności SGH.
Obecnie również SGH uruchamia kierunek na studiach licencjackich – zrównoważony biznes i finanse – który będzie adresowany w szczególności do studentów chcących kształcić się i zdobyć dyplom w obszarze związanym z ESG i SDG.

Widzimy, że specjaliści z zakresu ESG i SDG są bardzo szybko zagospodarowani przez pracodawców. Wagę tej tematyki podkreślają firmy zrzeszone w Klubie Partnerów SGH. 

Jeszcze raz serdecznie zapraszamy Państwa na kolejne webinaria. Najbliższe będzie miało miejsce 14 grudnia br. i będzie poświęcone integracji studentów zagranicznych z polskimi. Dorobek dotychczasowych webinariów dostępny jest w Gazecie SGH-a pod poniższym linkiem.