Informacja sygnalna IRG: koniunktura w budownictwie – III kwartał 2022

Wskaźnik koniunktury w budownictwie

Mimo sezonu letniego, korzystnego dla branży budowlanej, w III kwartale 2022 roku wskaźnik koniunktury w budownictwie IRG SGH (IRGCON) ma ujemną wartość -1,3 pkt, niższą o 4,8 pkt niż w poprzednim kwartale i o 8,4 pkt niż w III kwartale 2021. Obecna koniunktura w budownictwie jest wciąż znacząco gorsza niż w latach 2017-2019, poprzedzających pandemię, dla których średnia wartość wskaźnika koniunktury z III kwartału wynosi 17,2 pkt.

Jako główne przyczyny niekorzystnej koniunktury w budownictwie w bieżącym kwartale firmy budowlane wymieniają problemy z dostawami surowców i materiałów budowlanych oraz ich wysokie ceny, a także odpływ pracowników z Ukrainy, szczególnie o niskich kwalifikacjach (wzrost odsetka firm zgłaszających ten problem wzrósł w porównaniu do ubiegłego kwartału z 46% do 51%). Zerwane w czasie pandemii łańcuchy dostaw powodują braki materiałów niezbędnych do produkcji. Ich wysokie ceny natomiast były jedną z najpoważniejszych barier ograniczających aktywność budownictwa już od 2018 roku. Warto zauważyć, że w III kwartale 2018 roku odsetek firm wskazujących tę barierę jako problem numer 1 wynosił 49,7%, obecnie zaś przy coraz szybciej rosnącej inflacji osiągnął poziom 76,7% w II kwartale 2022 i 71,1% w III kwartale 2022.

Saldo odpowiedzi na pytanie o wielkość produkcji budownictwa jest bliskie zera (1,0 pkt). Obecne saldo produkcji jest o 2,2 pkt niższe niż w minionym kwartale i o 15,5 pkt niższe niż w III kwartale przed rokiem. Duży spadek w porównaniu z sytuacją sprzed roku zanotowano w obu sektorach własnościowych: o 15,5 pkt w firmach prywatnych oraz o 23,6 pkt w przedsiębiorstwach publicznych. Również w porównaniu do średniej z III kwartału w latach sprzed pandemii 2017-2019, salda produkcji są znacząco niższe: o 34,7, 33,4 oraz o 34 pkt odpowiednio dla budownictwa ogółem, sektora prywatnego i publicznego. W IV kwartale 2022 roku zakłady budowlane spodziewają się dalszego spadku poziomu produkcji. Prognozowana wartość salda w ujęciu ogółem wynosi -8,5 pkt.
Saldo wykorzystania mocy produkcyjnych zakładów budowlanych wynosi -0,7 pkt. Od początku badania koniunktury w budownictwie saldo w III kwartale było niższe od obecnego jedynie w 2020 roku, gdy zmniejszyło się do poziomu -6,4 pkt. W porównaniu z III kwartałem sprzed roku spadek salda wykorzystania mocy produkcyjnych w budownictwie ogółem, w sektorze prywatnym oraz publicznym sięga odpowiednio 12,7, 14,6 oraz 4,3 pkt, a w porównaniu do okresu sprzed pandemii są niższe niż średnia z lat 2017-2019 odpowiednio o 28,5 pkt, 30,2 pkt oraz 7,9 pkt.

Utrzymuje się niekorzystna sytuacja w zakresie zamówień znajdujących się w portfelach zakładów budowlanych. Saldo odpowiedzi na pytanie o zamówienia jest ujemne i równe -4,0 pkt. W porównaniu z poprzednim kwartałem saldo zamówień zmniejszyło się o 1,2 pkt, a w porównaniu z III kwartałem sprzed roku o 18,4 pkt.
Bieżący kwartał jest kolejnym kwartałem wzrostu cen usług budowlanych. Obecne saldo cen w ujęciu ogółem wynosi 50,0 pkt. W porównaniu z III kwartałem sprzed roku obecne saldo jest wyższe o 14,4 pkt. Miarą wzrostu cen w sektorze prywatnym jest saldo równe 51,5 pkt i w sektorze publicznym 38,3 pkt.

Przeważająca część zakładów budowlanych nadal ocenia własną sytuację finansową jako niekorzystną. Saldo finansowe w ujęciu ogółem wynosi -21,3, dla sektora prywatnego jest równe -23,0 i dla publicznego -5,9 pkt.
Firmy budowlane negatywnie oceniają obecną sytuację gospodarczą w kraju. Obecne saldo ocen gospodarki ma bardzo niską, ujemną wartość -63,8 pkt w ujęciu ogółem. W porównaniu z III kwartałem 2021 roku jest niższe o 45,1 pkt, i o 2,5 pkt niż w minionym kwartale. Opinie firm budowlanych na temat sytuacji we własnej branży są zbliżone do ocen ogólnej sytuacji gospodarczej. Obecne saldo ocen budownictwa jest na zbliżonym poziomie do II kwartału 2022 roku i wynosi -60,6 pkt, natomiast w porównaniu z III kwartałem ubiegłego roku spadło o 57,7 pkt.

Szczegółowe wyniki w: Koniunktura w budownictwie. III kwartał 2022. Badanie okresowe nr 116 IRG SGH