Z gabinetu prorektora: konstruktywne obrady Okrągłego Stołu ds. Dydaktyki SGH
Niektórzy patrzą na świat i pytają: Dlaczego?
Inni patrzą na swoje marzenia i pytają: Dlaczego nie?
George Bernard Shaw
Semestr zimowy w zakresie dydaktyki zaintonowano z wysokiego C: obradami Okrągłego Stołu do spraw Dydaktyki w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Na przestrzeni listopada i początku grudnia, w szerokim gronie obejmującym pełnomocnika rektora do spraw strategii i pełnomocnika rektora do spraw jakości kształcenia, dziekanów studiów, przewodniczących rad kierunków, reprezentantów Centrum Nauki Języków Obcych, Senackiej Komisji Programowej oraz Ośrodka Rozwoju Studiów Ekonomicznych wraz z przedstawicielami władz bezprecedensowo aż trzech kadencji Samorządu Studentów SGH, nie wspominając zapraszanych do dyskusji ekspertów, m.in. przedstawicieli firm z Klubu Partnerów SGH, pod moim skromnym przewodnictwem dyskutowaliśmy o stanie obecnym i rekomendacjach dotyczących przyszłego kształtu dydaktyki w SGH. O ile bowiem dydaktyka w SGH jest najlepiej oceniana spośród wszystkich uczelni ekonomicznych w Polsce, co poniekąd było przesłanką traktowania jej jako punktu odniesienia dla zmian w Ustawie 2.0, nie jest wolna od słabości. Jednocześnie, jak na prestiżowy uniwersytet ekonomiczny przystało, musimy zdawać sobie sprawę, że utrzymanie przewagi konkurencyjnej wymaga gotowości do zadawania sobie trudnych pytań i poszukiwania konstruktywnych odpowiedzi.
Na szczególne uznanie zasługuje zaangażowanie młodego pokolenia wspólnoty SGH: studentów w osobach przewodniczących obecnej i ostatnich dwóch kadencji studenckiego samorządu oraz ich wiceprzewodniczących do spraw jakości kształcenia. Świeże, krytyczne, ale jednocześnie konstruktywne spojrzenie na codzienność zajęć z drugiej strony katedry (czy obecnie trafniej – ekranu) pozwoliło uchwycić perspektywę słuchaczy wykładów, uczestników konwersatoriów i ćwiczeń. Kształcenie ambitnej młodzieży jest nie tylko szczęściem dla naszej uczelni, ale i zobowiązaniem wobec ich przyszłości. Budujące, że nasi studenci nie chcą w tym procesie być tylko biernymi obserwatorami, ale wręcz przeciwnie, chcą w nim aktywnie uczestniczyć.
Nie mniej ważne były opinie i przemyślenia przewodniczących rad kierunków. Doświadczenia zebrane na przestrzeni pierwszych miesięcy aktywności rad pokazują, że ich powołanie było zdecydowanie trafną decyzją. Mogą one stanowić ważne miejsce prac nad kształtem konkretnych kierunków z uwzględnieniem ich indywidualnej, często unikalnej charakterystyki. Oczywiście, w toku dyskusji wyraźnie uwidoczniły się również jeszcze występujące braki w uregulowaniu ich działalności, które przy najlepszych chęciach przewodniczących i zapale członków rad często spowalniają działania lub ograniczają sprawczość rad w zakresie kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów. Przeprowadzone rozmowy i konsultacje pozwoliły jednak na identyfikację wyzwań i sformułowanie rekomendacji mających je zaadresować w możliwie bliskiej przyszłości.
Najistotniejsze i najbardziej kompleksowe wyzwania zidentyfikowane w ramach Okrągłego Stołu dotyczyły jednak swobody wyboru przedmiotów i prowadzących zajęcia. Wolność wyboru zajęć i prowadzących przez studentów jest jedną z unikalnych cech dydaktyki w SGH. Przez lata sprzyjała budowie marki SGH i rozpoznawalności jej absolwentów. Wyraźnie jednak widać, że nie zawsze prowadzi ona do uzyskania optymalnej dla ambicji SGH równowagi między oczekiwaną a osiągną jakością kształcenia. Stąd, uczestnicy obrad rekomendowali zaadresowanie szerokiej gamy problemów wynikającej z braku jasno określonych sekwencji przedmiotów podstawowych i kierunkowych oraz sekwencji realizacji specjalności. Jako istotne wskazywano również zwiększenie roli ankietowej oceny zajęć w monitorowaniu kształcenia na poszczególnych kierunkach studiów oraz bieżącej agregacji i udostępniania dobrych praktyk, obu z udziałem rad kierunków. Za niezbędne uznano też m.in. poszerzenie portfolio szkoleń dydaktycznych dla wykładowców i docenienie ambitnych wyborów studenckich w zakresie realizacji wymagających ścieżek kształcenia.
Całościowe objęcie tak kompleksowej tematyki nie byłoby możliwe bez aktywnego udziału w obradach pełnomocnika rektora ds. jakości kształcenia, dra hab. Jakuba Brdulaka, prof. SGH, blisko współpracującego z Samorządem Studentów, oraz obecności pełnomocnika rektora ds. strategii, dra hab. Sylwestra Gregorczyka, prof. SGH, wsłuchującego się w obrady celem podzielenia się wnioskami z komisją do spraw strategii SGH. Rekomendacje przyjęte w ramach Okrągłego Stołu zostały przekazane władzom SGH, w osobie Jego Magnificencji Rektora, dra hab. Piotra Wachowiaka, prof. SGH, oraz będą przedmiotem prac zarówno wewnątrz pionu dydaktycznego, jak i – tam, gdzie jest to wymagane – kilku pionów prorektorskich.
Co jednak najbardziej budujące to utwierdzenie w przekonaniu, że niezależnie od różnych perspektyw na kwestie dydaktyczne, obrady odbyły się w atmosferze dbania o dobro wspólne, jakim jest dydaktyka w SGH. Wiele kroków już podjętych w ramach pionu dydaktycznego, jak przegląd oferty specjalności prowadzony obecnie przez ORSE (pod kątem oceny realizowania specjalności i najczęściej napotykanych problemów), przygotowywanie dla rad kierunków analogicznego przeglądu przedmiotów związanych z kierunkami czy wystosowana już na początku roku akademickiego prośba do rad kierunków o pochylenie się nad wskazaniem studentom sugerowanej sekwencji realizacji przedmiotów kierunkowych, świadczy o panującym we wspólnocie SGH konsensusie zarówno co do potrzeby, jak i co do kierunku zmian. A konsensus to najważniejszy, bo pierwszy krok, by od słów przejść do czynów.