Rektor SGH: ambitne plany, nowe wyzwania

mężczyzna w garniturze oparty jedną ręką o balustrade

Rok akademicki 2022/2023 dobiegł końca. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie utrzymała najwyższą pozycję wśród najlepszych uczelni ekonomicznych w Polsce, zajmując 1. miejsce w rankingu „Perspektyw" według typów uczelni w kategorii „Uczelnie Ekonomiczne”. Otworzyliśmy nowe kierunki, jako partner merytoryczny uczestniczyliśmy w najważniejszych kongresach gospodarczych w Polsce. Wdrożyliśmy nowy system oceny wykładowców. Przed nami ambitne plany i nowe wyzwania.

Podobnie jak w każdej dobrej organizacji zależy nam na stałym i zrównoważonym rozwoju. W roku akademickim 2022/2023 wdrożyliśmy więc nowy system oceny nauczycieli akademickich. A w oparciu o niego, wprowadziliśmy także system motywacyjny dla nauczycieli akademickich.

Ponadto w listopadzie 2022 r. przeprowadziliśmy pierwsze badanie satysfakcji z pracy pracowników SGH. Badanie to realizowane będzie cyklicznie. Cieszy, że w czerwcu tego roku, podobną inicjatywę podjął Samorząd Studentów SGH, przeprowadzając analogiczne badanie satysfakcji studentów.

Także z inicjatywy Samorządu Studentów SGH 23 maja 2023 roku zorganizowany został na naszej uczelni Dzień Różnorodności. Wydarzenie to nawiązuje do Karty Różnorodności, której nasza Alma Mater jest sygnatariuszką od trzech lat. Ta studencka inicjatywa służyła promowaniu różnorodności i równych szans dla wszystkich – bez względu na tożsamość płciową, kolor skóry, pochodzenie etniczne, wyznanie religijne i światopogląd czy stopień sprawności. Inicjatywa została objęta honorowym patronatem przedstawicielstwa Komisji Europejskiej oraz rektora SGH. Kontekst dla wydarzenia stanowił projekt Inkluzywna SGH – bez barier w dostępie do edukacji (inSGH). Ponadto na maj 2023 roku przypadał Europejski Miesiąc Różnorodności, w który w ten sposób mogliśmy się włączyć.

13 czerwca 2023 r., również po raz pierwszy, obchodziliśmy Dzień Wartości SGH. Przypomnieliśmy o pięciu kluczowych wartościach uczelni zapisanych w Kodeksie Etyki SGH, które wybrali sami pracownicy. Są nimi: profesjonalizm, współpraca, uczciwość, szacunek i prawda. Z tej okazji pracownicy SGH uczestniczyli w quizie o wartościach, a także wzięli udział w konkursie fotograficznym „Wartości SGH w obiektywie”, twórczo nawiązując do dobrych praktyk opisanych w Kodeksie Etyki SGH. Wokół tezy „Etyka w organizacji to tylko fasada” zorganizowano debatę oksfordzką, a na terenie kampusu zasadzono drzewa symbolizujące każdą z pięciu wartości.

O wszystkich tych wydarzeniach na co dzień akademicką społeczność rzetelnie informuje „Gazeta SGH”: w kończącym się właśnie roku akademickim powołaliśmy jej Radę Programową, w skład której weszli przedstawiciele Kolegiów SGH i Centrum Współpracy Międzynarodowej. Zadaniem, które postawiła przed sobą Rada, jest wyznaczanie kierunków polityki redakcyjnej. Planując kolejne materiały, zależy nam na uwzględnieniu dokonań naukowych oraz badań. Pierwsze posiedzenie Rady Programowej „Gazety SGH” miało miejsce 30 czerwca tego roku.

W obliczu nowych wyzwań – AI Lab

Spośród wielu nowych inicjatyw, jakie podejmowaliśmy w roku akademickim 2022/2023, na szczególną uwagę zasługuje, w moim odczuciu, to wszystko, co wiąże się z kolejną fazą rewolucji informatycznej, przede wszystkim – w zakresie stosowania sztucznej inteligencji. W połowie czerwca do życia powołano AI Lab – Międzykolegialne Centrum Sztucznej Inteligencji i Platform Cyfrowych. Pierwszym krokiem było powołanie Rady AI Lab, w której skład weszli przedstawiciele wszystkich Kolegiów SGH, jednostek administracyjnych uczelni oraz ekspertów zewnętrznych zarówno z Polski, jak i z zagranicy.

AI Lab jest jednostką naukową, której zadaniem statutowym jest integracja pracowników SGH zainteresowanych tematyką sztucznej inteligencji i transformacji cyfrowej w gospodarce wokół tych zagadnień.

Relacje z otoczeniem

19 maja 2023 r. w Teatrze Syrena świętowaliśmy 25-lecie Klubu Partnerów SGH. Nie mam żadnych wątpliwości, że biznes potrzebuje nauki, a nauka biznesu. Ogromnie nas więc raduje rozwój Klubu – w minionym roku akademickim przyjęliśmy do niego cztery nowe przedsiębiorstwa: Point72, Google, Dentons i Uniqa. W ten sposób w ramach Klubu Partnerów współpracujemy już z 38 firmami, zarówno polskimi, jak i międzynarodowymi.
 
Ponadto rok akademicki 2022/2023 przyniósł za sobą ścisłą współpracę SGH z kongresem Open Eyes Economy Summit 18 kwietnia 2023 r., realizując partnerstwo z Fundacją Gospodarki i Administracji Publicznej (GAP), zorganizowaliśmy wraz z Miastem Stołecznym Warszawa pierwszą edycję Kongresu Gospodarka i Zdrowie. Tematem obrad o interdyscyplinarnym charakterze pozostawały relacje pomiędzy bezpieczeństwem zdrowotnym i gospodarczym – w obliczu takich wyzwań, jak starzenie się społeczeństwa czy zmiany klimatyczne. Nie ulega wątpliwości, że potrzebujemy debaty o efektywnej polityce zdrowotnej, a SGH podjęła się roli jej gospodarza i moderatora takiej dyskusji.

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie wspólnie z firmą Luxmed i Fundacją GAP realizuje także projekt „Healthy Cities”. 13 października 2022 r. na Europejskim Forum Nowych Idei (EFNI) w Sopocie po raz pierwszy zaprezentowaliśmy Indeks Zdrowych Miast: sprawdziliśmy, które z 66 polskich miast na prawach powiatu zapewnia mieszkańcom najlepsze warunki do życia. Ponadto, w dniach 22-23 listopada 2022 r. uczestniczyliśmy w Krakowie w VII Open Eyes Economy Summit – międzynarodowym kongresie, któremu od 2016 r. przyświeca idea ekonomii wartości w myśl tego, że biznes i gospodarka winny opierać się na wartościach społecznych. SGH była, obok innych podmiotów, partnerem merytorycznym tego wydarzenia.

Nasza uczelnia, budując odpowiedzialne relacje z otoczeniem, ani na moment nie zwalniała tempa: wraz z Google, KPRM oraz NASK zrealizowaliśmy kolejną edycję programu „Kariera jutra”. Za nami także II edycja projektu szkoleń z Santander Universidades oraz Fundacją GPW. Byliśmy również głównym partnerem merytorycznym Forum Ekonomicznego w Karpaczu, gdzie obok Raportu SGH i FE dodatkowo zaprezentowaliśmy wskaźnik „Catch-up”, informujący o stanie rozwoju społecznego w Polsce na tle innych krajów UE, a z Fundacją Instytut Studiów Wschodnich, organizatora Forum, powołaliśmy Inicjatywę ESG. Nasza uczelnia była też partnerem merytorycznym EFNI oraz konferencji międzynarodowej Impact23. SGH została także partnerem akademickim Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EKG) w Katowicach. Z Collegium Civitas zrealizowaliśmy trzy spotkania w ramach wspólnego przedsięwzięcia: „Forum Nowej Myśli im. Michała Borowskiego”.

Prezydencki rok w SGH

Istotna dla społeczności SGH pozostaje własna przeszłość i tożsamość. W roku akademickim 2022/2023 SGH zorganizowała obchody 100-lecia objęcia urzędu Prezydenta RP przez Stanisława Wojciechowskiego, który w latach 1919-1939 był zatrudniony w naszej uczelni. To ważna dla naszej akademickiej rodziny postać: patriota, konspirator-działacz niepodległościowy, naukowiec, pionier i teoretyk spółdzielczości w Polsce.

12 października 2022 r. z udziałem Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, wicemarszałek Sejmu i prawnuczki Stanisława Wojciechowskiego, w Auli Spadochronowej otwarta została pierwsza wystawa poświęcona „Prezydentowi z SGH”. Pokazano na niej samochód z kolumny prezydenckiej, z którego podczas swego urzędowania korzystał prawdopodobnie prof.  Wojciechowski. Z kolei 18 listopada Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej zorganizowała seminarium „Stanisław Wojciechowski – polityk, społecznik, nauczyciel akademicki”. Towarzyszyła jej wystawa publikacji naukowych Stanisława Wojciechowskiego ze zbiorów Biblioteki SGH.

Kulminacją obchodów były wydarzenia zaplanowane na koniec roku. 19 grudnia, w przeddzień stulecia wyboru Stanisława Wojciechowskiego na najwyższy urząd w państwie, prezydent Andrzej Duda, wicemarszałek Kidawa-Błońska i przedstawiciele władz dzielnicy wzięli udział w uroczystości odsłonięcia na fasadzie budynku A przy ulicy Rakowieckiej 24 tablicy upamiętniającej prof. Wojciechowskiego. W Bibliotece SGH otwarta została wtedy okolicznościowa wystawa obejmująca pamiątki rodzinne związane z jego działalnością publiczną; towarzyszyła jej premiera filmu biograficznego, w którym główną rolę zagrał znany aktor Olgierd Łukaszewicz. A cztery dni później, przy ulicy Madalińskiego 6/8, mijającej go odtąd każdego dnia publiczności zaprezentowany został mural Tytusa Brzozowskiego „#Prezydent z SGH”, który wywiera znaczący wpływ na środowisko, bo został wykonany farbami antysmogowymi. Dzięki nanocząsteczkom tlenku tytanu, pod wpływem światła słonecznego oraz pary wodnej, farby te powodują rozpad toksycznych tlenków azotu na nieszkodliwe elementy.

Warto też przypomnieć, że w ramach obchodów setnej rocznicy objęcia urzędu Prezydenta RP przez Stanisława Wojciechowskiego, Narodowy Bank Polski wybił monetę, a Poczta Polska wydała znaczek z wizerunkiem prof. Wojciechowskiego. Uroczystość 5 kwietnia 2023 r. w Sali Senatu zakończyła obchody Roku prof. Wojciechowskiego w SGH.

Już po zakończeniu semestru letniego roku 2022/2023 będziemy obchodzić 130. rocznicę urodzin innego wykładowcy SGH, a zarazem – jej absolwenta, bohaterskiego prezydenta walczącej Warszawy Stefana Starzyńskiego.

Obchody tego rodzaju mają duże znaczenie: na fundamencie wartości SGH i historii uczelni, chcemy budować jej tożsamość i zarazem – przyszłość. Pierwszym krokiem w tym kierunkiem było przyjęcie zasady, że każdy rok ma swego patrona – postać szczególnie zasłużoną dla uczelni. Senat SGH entuzjastycznie przyjął propozycję, jaką złożyłem w tej kwestii i Stanisław Wojciechowskim został w 2022 r. naszym pierwszym patronem.

Wybór kolejnego patrona

Tradycja ta jest kontynuowana. 18 stycznia 2023 r. Senat SGH przyjął uchwałę ustanawiającą rok 2023 „Rokiem Profesora Edwarda Lipińskiego”. Wybitnego i zaangażowanego społecznie ekonomistę o światowej renomie oraz bogatym i niebanalnym dorobku honorujemy w setną rocznicę zatrudnienia go na uczelni. Profesor Lipiński dwukrotnie pełnił funkcję prorektora SGH (1937/1938 i 1945/1946). W dobie niemieckiej okupacji, z powodzeniem troszczył się o przetrwanie akademickich i dydaktycznych tradycji Szkoły, a w 1976 r. , w jego mieszkaniu na terenie kampusu, spotykał się Komitet Obrony Robotników, KSS KOR i Towarzystwo Kursów Naukowych.

30 marca Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej zorganizowała seminarium, w którym udział wzięła rodzina prof. Lipińskiego ¬– wnuczka Barbara Lipińska-Leidinger i prawnuczka Katarzyna Stalkowska. Obecny był także Adam Michnik – współpracownik prof. Lipińskiego z KOR-u. 22 czerwca, podczas Święta SGH, wykład o Edwardzie Lipińskim wygłosił uznany historyk profesor Andrzej Friszke. Przed nami kolejne wydarzenia, w tym otwarcie wystawy, która przybliży tę postać kolejnym pokoleniom.

Inspiracji, gdy chodzi o najlepsze wzorce dla naszych studentów, których nie tylko kształcimy, ale również kształtujemy, szukamy nie tylko w przeszłości. Dlatego z ogromną radością i dumą, na ręce ambasadora Ukrainy w Polsce Wasyla Zwarycza złożyłem w maju br. uchwałę Senatu SGH o nadaniu tytułu doktora honoris causa SGH prezydentowi Ukrainy, Wołodymyrowi Zełenskiemu. Uzasadnienie stanowią zasługi prezydenta Ukrainy „dla współpracy międzynarodowej i działania na rzecz wolności i godności we współczesnym świecie”. Zgodnie z naszą misją podkreśliliśmy przy tej okazji, że Wołodymyr Zełenski reprezentuje „nowy typ przywódcy międzynarodowego – autentycznego, charyzmatycznego i bohaterskiego”. W ten sposób rodzina SGH powiększyła się o kolejnego prezydenta obok prezydenta Wojciechowskiego i przewodniczącego Rady Najwyższej Białorusi Stanisława Szuszkiewicza (DHC w 2014 r.).  Wyczekujemy sposobności, by osobiście spotkać się z prezydentem Ukrainy, wręczyć mu dyplom i na trwałe powitać go w naszej społeczności.

SGH w Unii, Unia w SGH

Przynależność Polski do Unii Europejskiej jest dla nas fundamentalną i nienaruszalną wartością. Akcesja do Unii otworzyła przed Polską wiele nowych dróg ¬– w ostatnich dwóch dekadach mogliśmy zobaczyć, jak dynamicznie rozwijał się nasz kraj. Konsekwentnie więc realizujemy w SGH dwa cele: propagowanie wiedzy o Unii Europejskiej w naszej społeczności oraz zacieśnianie współpracy uczelni z instytucjami europejskimi.

14 kwietnia 2023 r. zorganizowaliśmy w SGH konferencję naukową „Geneza i konsekwencje traktatu o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej w 20. rocznicę jego podpisania”. Wzięli w niej udział przedstawiciele polskich władz, którzy byli zaangażowani w proces akcesyjny: Leszek Miller, premier i przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej w latach 2001–2004, Włodzimierz Cimoszewicz, minister spraw zagranicznych w latach 2001–2005 oraz prof. dr hab. Danut Huebner, sekretarz UKIE w latach 2001–2003, minister ds. europejskich (2003-2004) i komisarz UE ds. polityki regionalnej (2004–2009). Konferencję, w której udział wzięli najwięksi specjaliści od spraw europejskich z kilku ośrodków akademickich w kraju, zamknęła debata reprezentantów młodego pokolenia, studentów studiów licencjackich i magisterskich SGH o przyszłości integracji europejskiej w kontekście ekonomii i finansów, energetyki i środowiska, polityki społecznej i migracji oraz pozycji Europy w świecie.

Ponadto, zorganizowaliśmy cykl webinariów „SGH w UE, UE w SGH”. Poruszyliśmy w nich zagadnienia takie jak: strategia zwiększania polskich wpływów w unijnych instytucjach, zdobyte w SGH wiedza i umiejętności jako szansa na pracę w strukturach UE, eksperckie spojrzenie na Krajowy Plan Odbudowy czy kultura – Nowy Europejski Bauhaus.

SGH dla Ukrainy

Obserwując zmagania Ukraińców z rosyjską agresją, jeszcze wyraźniej dostrzegamy znaczenie naszej obecności w UE i NATO i już dziś powinniśmy wspierać Ukrainę, by czym prędzej dołączyła do struktur bezpieczeństwa i życia gospodarczego Zachodu. Musimy przy tym dalej dokładać wszelkich starań, by naród ukraiński mógł skutecznie odeprzeć rosyjską agresję. Przed nami również namysł nad tym, jak zapewnić naszemu sąsiadowi pomoc w odbudowie wyniszczonego wojną kraju i jego gospodarki: w SGH budujemy ekspercki kapitał, na uczelni działa Studenckie Koło Naukowe Odbudowy Ukrainy.

W roku akademickim 2022/2023 dalej współpracowaliśmy z Forum Polsko-Ukraińskiego Biznesu oraz ambasadą Ukrainy w Polsce i ambasadą Polski w Ukrainie, zacieśniając wzajemne relacje, czego dobitnym przykładem jest wcześniej wspomniane wydarzenie, a więc przyznanie tytułu doktora honoris causa SGH prezydentowi Zełenskiemu. Współpraca Szkoły z uczelniami i instytucjami ukraińskimi jest realizowana w zakresie wszystkich misji SGH, szczególnie trzeciej – społecznej. Wśród podjętych w tym obszarze inicjatyw w minionym roku akademickim, wymienić można spotkanie on-line 7 listopada 2022 r. z Rektorem Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu (KNU) im. Tarasa Szewczenki, prof. Wołodymyrem Bugrowem. Po spotkaniu SGH zorganizowało docelową zbiórkę finansową dla ukraińskiej uczelni. Zebrane pieniądze zostały w styczniu 2023 r. przekazane do KNU.

Przedsięwzięciem flagowym w roku 2023 jest projekt CIVICA for Ukraine, realizowany przez SGH w ramach konsorcjum Europejski Uniwersytet Nauk Społecznych CIVICA, do którego należy oprócz SGH jeszcze 9 wiodących uczelni europejskich, przy wsparciu programu NAWA „Solidarni z Ukrainą – Uniwersytety Europejskie”. Umowa została podpisana 20 grudnia 2022 r. Budżet projektu opiewa na blisko 1 mln zł (213 tys. euro). Spośród dziewięciu działań zaplanowanych na rok 2023, trzy zostały już zrealizowane.

Przez cały rok kontynuowana była w SGH praca zespołów badawczych. To jeden z wielu projektów realizowanych w SGH. Chciałbym w tym kontekście zatrzymać się na projekcie zrealizowanym pod kierunkiem dyrektor Instytutu Ekonomii Międzynarodowej SGH dr hab. Elizy Przeździeckiej, prof. SGH,  we współpracy z partnerami amerykańskimi. 28 czerwca 2023 r. opublikowaliśmy raport „Firmy Amerykańskie w Polsce. Kapitał dla rozwoju i bezpieczeństwa". SGH przygotowała go wraz z Amerykańską Izbą Handlową w Polsce (AmCham). Prezentacja raportu stała się okazją do kolejnego spotkania władz rektorskich z ambasadorem USA w Polsce Markiem Brzezińskim. W rozmowach udział wziął także Tony Housh, prezes American Chambers of Commerce in Poland.

SGH w rankingach

Nie sposób w krótkim tekście wymienić wszystkie inicjatywy podejmowane przez Szkołę Główną Handlową w Warszawie. Jestem dumny z tego, że wyróżnia nas aktywność i zaangażowanie, która znajduje odbicie w rankingach.

W świetle opublikowanych 29 czerwca wyników Rankingu Szkół Wyższych na 2023 r., przeprowadzonego przez miesięcznik „Perspektywy”, SGH utrzymała najwyższą pozycję wśród najlepszych uczelni ekonomicznych w Polsce, zajmując 1. miejsce w rankingu według typów uczelni w kategorii „Uczelnie Ekonomiczne”. SGH wyprzedziła w tym zestawieniu Akademię Leona Koźmińskiego (drugie miejsce) i Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu (trzecie miejsce).  W zestawieniu ogólnym, które uwzględnia wszystkie uczelnie w Polsce, SGH zajęła 12. miejsce.

Tradycyjnie już nasza uczelnia zajęła pierwsze miejsce w rankingu „Absolwent na rynku pracy”, uzyskując pełne 100 pkt. SGH wyprzedziła pod tym względem – podobnie jak w roku ubiegłym – Warszawski Uniwersytet Medyczny (77,4 pkt.) i Akademię Pożarniczą w Warszawie (77 pkt). Zestawienie dotyczące sytuacji absolwentów pokrywało się z grubsza z tegorocznymi wynikami badania „Ekonomiczne Losy Absolwentów” (ELA8) z maja br., które pokazało, że absolwenci kierunku Finanse i Rachunkowość z SGH są na 8. miejscu, gdy chodzi o najlepiej zarabiających absolwentów. Wyprzedzają ich jedynie b. studenci kierunków informatycznych z innych uczelni.

Dobrych wakacji

Przed nami kolejne ambitne plany, o których więcej informacji przekażę Państwu z początkiem nowego roku akademickiego. Dziękuję całej naszej akademickiej rodzinie za kolejny pracowity rok. Liczę na to, że wykorzystamy wakacje, by wypocząć i wrócić do SGH z nowymi pomysłami. Aby nowy rok akademicki mógł przebiegać sprawnie, dobrze się zatrzymać nad minionym i wyciągnąć wnioski. Pamiętajmy, że możemy na siebie liczyć oraz inspirować się wzajemnie, gwarantując dalszy rozwój Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. 

dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH

Rektor SGH