Raport na temat Dobrych Praktyk w Finansowaniu Świadczeń w Okulistyce
Instytut Gospodarstwa Społecznego Kolegium Ekonomiczno-Społecznego (KES) Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie opublikował raport na temat Dobrych Praktyk w Finansowaniu Świadczeń w Okulistyce. Jest to efekt prawie 2-letniego projektu Access to healthcare services in the context of financing mechanisms. The case of ophthalmology, finansowanego ze środków Funduszu Wyszehradzkiego realizowanego przez konsorcjum: SGH (lider), Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Pradze, Uniwersytet Debreczyński i Narodowy Uniwersytet „Akademia Kijowsko-Mohylańska” (NaUKMA).
Dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują na to, że wiele potrzeb zdrowotnych, m.in. w opiece okulistycznej, jest niezaspokojonych i z biegiem czasu te potrzeby będą rosnąć. Brak dostępu lub niewystarczający dostęp do świadczeń w opiece okulistycznej może skutkować nawet ślepotą, a można temu zapobiec.
Badaczki z SGH, dr hab. Barbara Więckowska i dr Katarzyna Byszek z Instytutu Gospodarstwa Społecznego KES, zainicjowały współpracę z badaczami z państw Grupy Wyszehradzkiej (V4) i z Ukrainy w celu zbadania mechanizmów finansowania i ich wpływu na dostęp do opieki okulistycznej. Projekt, który został sfinansowany ze środków Funduszu Wyszehradzkiego, wyróżnia się połączeniem metod stosowanych w badaniach ilościowych i jakościowych.
W projekcie wzięli udział ekonomiści z Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Pradze, Uniwersytetu Debreczyńskiego i NaUKMA. Ponadto niezbędna była wiedza z zakresu okulistyki i w związku z tym zaproszono do współpracy prof. Marka Rękasa, konsultanta krajowego ds. okulistyki.
Podczas ponad 18 miesięcy pracy przeanalizowano mechanizmy finansowania świadczeń w poszczególnych państwach i zidentyfikowano dobre praktyki dotyczące równoważenia dostępu do świadczeń okulistycznych i finansowania publicznego systemu opieki zdrowotnej.
Porównując dobre wzorce z rozwiązaniami funkcjonującymi w poszczególnych krajach, zidentyfikowano szereg obszarów wymagających usprawnień w finansowaniu leczenia chorób oczu i sformułowano zalecenia dla poszczególnych państw.
Przykładowo w leczeniu zaćmy w Polsce warto byłoby rozważyć wprowadzenie możliwości współfinansowania soczewek, co zwiększyłoby wybór pacjentów w zakresie produktów. W Czechach zidentyfikowano poprawę w efektach zdrowotnych dzięki wprowadzeniu systemu kontroli jakości soczewek. W Słowacji zasadne wydaje się zwiększenie zasad przejrzystości poprzez wprowadzenie bazy danych do porównywania cen świadczeń w leczeniu zaćmy. W leczeniu jaskry w Polsce należy zapewnić zachęty dla wysoko wyspecjalizowanych operacji oraz zwiększyć badania przesiewowe w celu lepszego wykrywania zmian chorobowych. W Czechach należy skupić się na zaadresowaniu problemu niedofinansowania leczenia jaskry oraz precyzyjniejszych wytycznych w zakresie schematu leczenia. W Słowacji zidentyfikowano problemy z refundacją implantów i z ich wyceną. To tylko wybrane przykłady ukazujące jak wiele różnych aspektów jest związanych z zapewnieniem dostępu do wysokiej jakości leczenia.
Dla decydentów na Ukrainie są to ważne obserwacje, ponieważ tuż przez zaostrzeniem konfliktu zbrojnego zaczęto prace nad reformą leczenia szpitalnego polegające na wprowadzeniu systemu jednorodnych grup pacjentów (JGP), który w Polsce i państwach Grupy Wyszehradzkiej funkcjonuje od wielu lat. To właśnie często w szpitalu udzielane są specjalistyczne świadczenia z zakresu okulistyki. W związku z tym rekomendacje zawarte w raporcie mogą być przydatne w reformie i odbudowie ukraińskiego systemu opieki w oparciu o doświadczenia innych państw.
Projekt jest efektem międzynarodowej współpracy w celu opracowania zaleceń, które mogą zostać wykorzystane do rozwiązania problemów w państwach Grupy Wyszehradzkiej i na Ukrainie.
Wyniki badań zawarte w raporcie mają charakter bezpośrednio aplikacyjny. Doświadczenia zdobyte w ramach tego projektu umożliwią dalsze badania w tej dziedzinie, mogą również posłużyć do analizy konstrukcji produktów finansowych i systemów zachęt dla zapewnienia wysokiej jakości opieki, a także budowy modelu prognozowania i optymalizacji systemów finansowania i świadczenia opieki zdrowotnej. Wyniki projektu umożliwiają także wprowadzenie nowych podejść do realizacji potrzeb zdrowotnych pacjentów w Czechach, Polsce, Słowacji, na Węgrzech i Ukrainie. Metodyka wykorzystana w projekcie może w przyszłości posłużyć do badania innych obszarów medycyny.
Zachęcamy Czytelników do zapoznania się z raportem i infografikami, które dostępne są na stronie.
dr Katarzyna Byszek
dr hab. Barbara Więckowska, prof SGH
Katedra Ubezpieczenia Społecznego, Instytut Gospodarstwa Społecznego
Kolegium Ekonomiczno-Społeczne