Rynek kapitałowy: dominacja inwestorów instytucjonalnych nad indywidualnymi – czy ten trend się utrzyma?

Już w trakcie wrześniowego Forum Ekonomicznego w Karpaczu 2020 prezes GPW w Warszawie dr Marek Dietl wspominał: rynki kapitałowe dotychczas okazywały się odporne na zawirowania wywołane COVID-19.

Opinię podtrzymuje także kilka miesięcy później. Podczas Czwartkowego Forum SGH mówił:

Rynki kapitałowe radzą sobie relatywnie dobrze. Pod koniec trzeciego kwartału 2020 następował stopniowy powrót do płynności sprzed okresu pandemii, jednak rynki w Polsce i w Rumunii utrzymywały zwiększoną płynność charakterystyczną dla zawirowań pandemicznych. 

Aktywność inwestorów na giełdzie skomentował również prof. Krzysztof Borowski z Instytutu Ryzyka i Rynków Finansowych SGH. W swojej wypowiedzi wskazał, że zwłaszcza inwestorzy indywidualni, których odpływ był obserwowany na przestrzeni ostatnich lat, okazali się szczególnie aktywni w okresie marcowych spadków wywołanych COVID-19. 

Wzrosty, obserwowane szczególnie rynku New Connect, są pochodną aktywności inwestorów indywidualnych, szukających alternatyw dla depozytów bankowych po obniżeniu stóp procentowych. Alternatywne formy alokacji kapitału, jak np. Bitcoin, również stały się szczególnie popularne.  

W jaki sposób utrzymać zainteresowanie inwestorów na dłużej w okresie po pandemii? W ramach czynników wspierających prezes Dietl wskazał na dużą rolę polityki monetarnej, prowadzonej przez Narodowy Bank Polski. Według Dietla drugim ważnym czynnikiem jest skład głównych indeksów giełdowych. W Polsce również za sprawą debiutu Allegro, który był największym w historii krajowego rynku kapitałowego. Trzecim czynnikiem wskazanym przez prezesa Dietla były Pracownicze Plany Kapitałowe, alokujące środki na krajowym rynku kapitałowym. 

Jaka przyszłość czeka inwestorów indywidualnych?

Prof. Krzysztof Borowski podkreślił, że proces ograniczania roli inwestorów indywidualnych będzie postępował, mimo coraz szerszego wachlarza oferowanych im usług. Prezes Dietl dodał:

Pierwsza połowa 2021 będzie obfitowała w ciekawe oferty publiczne spółek o charakterze wzrostowym.

Jak więc powinna wyglądać optymalna struktura inwestorów na rynku kapitałowym? Rozmówcy zwrócili uwagę na charakterystykę rynków rozwiniętych, gdzie większość obrotu stanowią inwestorzy instytucjonalni. W Polsce usługi zarządzania aktywami są relatywnie drogie, dlatego też odsetek klientów indywidualnych jest relatywnie duży i wynosi 22%. Usługi brokerów dla klienta indywidualnych w Polsce są kosztowne, co w połączeniu z nieufnością charakteryzującą klienta indywidualnego wskazuje, że ten trend dominacji inwestorów instytucjonalnych nad indywidualnymi może się utrzymać.   
 
Tradycją Czwartkowego Forum SGH są pytania zadawane ekspertom przez internautów oglądających transmisję. Jak obecnie postrzega się GPW w Warszawie  i jakie jest jej miejsce na rynku kapitałowym. Prezes Marek Dietl odpowiedział:

Jeszcze dekadę temu giełda była miejscem pozyskania obecnie kapitału, dziś pełni raczej funkcję realizacji zysku. Jest to pochodną tego w jaki sposób obecnie realizowane jest finansowanie inwestycji przez przedsiębiorstwa na wczesnym etapie – w coraz większym stopniu przez fundusze typu Venture Capital.  

Prof. Borowski wskazał, że to funkcja, która dzisiaj jest uzupełnieniem działalności GPW – crowdfunding – wiąże się z możliwymi, dużymi zyskami i rozproszeniem ryzyka, szczególnie atrakcyjnym w dobie niskich stóp procentowych.  
  

Rozmawiając o pozycji polskiego rynku kapitałowego i jego klasyfikacji, jako rynku rozwiniętego, prezes Dietl stwierdził, że różnice w ocenie między FTSE Russell a MCSI sprowadzają się w dużej mierze do oceny PKB na mieszkańca. Jeśli obecny wskaźnik PKB na mieszkańca utrzyma się w Polsce – mimo pandemii – to wtedy również MSCI zmieni klasyfikację Polski.  
 
Prof. Krzysztof Borowski podkreślił, że alternatywnym rozwiązaniem mogłyby być obligacje tzw. trójmorza, tak aby dalej wzmacniać państwa regionu. Wskazał, że stworzenie rynku regionalnego dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej mogłoby umocnić pozycję również poszczególnych krajów.  

Jakie ułatwienia GPW będzie oferowało inwestorom w ramach crowdfundingu?

Marek Dietl wskazał, że obecnie główną barierą dla rozwoju platformy crowfundingowej jest ograniczenie ustawowe do 1 mln EUR możliwego do pozyskania. Jednak po zakładanym podwyższeniu tego limitu do 5 mln EUR, będzie to stanowiło dodatkowy bodziec do rozwoju tego segmentu GPW.  

Według profesora Borowskiego krajowemu rynkowi kapitałowego najbardziej brakuje obecnie trzech rzeczy. Pierwszym wskazanym problemem jest brak giełdy o charakterze regionalnym. Kolejnym regulacja crowdfundingu. Ostatnim elementem wymagającym według profesora Borowskiego uwagi jest alternatywny rynek obrotu dla dzieł sztuki i wykorzystanie nowych technologii do przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi sztuką.  
 
3 grudnia zapraszamy na kolejne Czwartkowe Forum SGH. Szczegółowe informacje podamy już wkrótce.