Niezależnie od tego, czy osiągamy dochody z etatowej pracy, z umów cywilnoprawnych, czy prowadzimy działalność gospodarczą, to jesteśmy zobowiązani do składania rocznego zeznania podatkowego. Przy tej okazji możemy skorzystać z szeregu ulg i odliczeń. Warto się z nimi zapoznać, zwłaszcza, że PIT za rok 2019 możemy złożyć – wyjątkowo – do końca maja 2020 r. W cyklu #PoProstuFinanse zagadnienie ulg i odliczeń przybliży dr Joanna Szlęzak-Matusewicz z Zakładu Podatków w Instytucie Finansów KZiF.
W rocznym zeznaniu podatkowym składanym za 2019 r., podatnicy mogą odliczyć ulgi przewidziane w ustawach, w tym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niektóre ulgi odlicza się od dochodu, a inne bezpośrednio od wyliczonego podatku. Obie formy powodują zmniejszenie realnego obciążenia podatkowego. Warto pamiętać, że ulga jest prawem podatnika, a korzystanie z niej nie jest obowiązkowe.
Ulgi odliczane od dochodu to:
- Darowizny na cele kształcenia zawodowego
Maksymalne odliczenie sumy wszystkich darowizn to 6% dochodu podatnika. W tym przypadku, darowizny rozliczane w ramach ulgi przekazywać można wyłącznie szkołom publicznym. Szkoły prywatne nie skorzystają z możliwości ich dotowania. Podobnie, standardowe szkoły podstawowe, licea ogólnokształcące nie uzyskają darowizny, którą można odliczyć od dochodu.
- Darowizny na organizacje pożytku publicznego
Odliczenie od dochodu stosuje się na cele określone w ustawie o działalności pożytku publicznego, organizacjom w niej wskazanym lub równoważnym organizacjom, określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele. Kwota odliczenia nie może przekroczyć 6% dochodu podatnika.
- Darowizny na cele kultu religijnego
Maksymalne odliczenie sumy wszystkich darowizn to 6% dochodu podatnika
- Darowizny związane z krwiodawstwem
Maksymalne odliczenie sumy wszystkich darowizn to 6% dochodu. Ten rodzaj odliczeń dotyczy honorowych dawców krwi. Wartość darowizny jaką można odliczyć odnosi się do ekwiwalentu oddanej krwi. Za litr oddanej krwi przysługuje ekwiwalent w wysokości 130 zł.
- Darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze Kościołów
Maksymalne odliczenie sumy wszystkich darowizn to 100% dochodu podatnika. Odliczenie następuje, nie w oparciu o ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale inne ustawy regulujące stosunki Państwa polskiego z Kościołem – realizowana jest na podstawie ustawy innej niż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, do której w ustawie podatkowej występuje tylko odesłanie. Działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła obejmuje, w szczególności prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych, organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa, czy też prowadzenie żłobków.
Aby odliczyć darowizny należy dysponować odpowiednimi dokumentami. Podstawowym z nich jest dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego. Jeżeli darowizna ma charakter rzeczowy, podatnik musi posiadać dokument, z którego wynika wartość tej darowizny, dane obdarowanego oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu.
W przypadku honorowych dawców krwi niezbędne do odliczenia darowizny będzie potwierdzenie z jednostki krwiodawstwa o ilości honorowo oddanej krwi. W przypadku darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą oprócz tradycyjnych dokumentów, niezbędnym jest, by kościelna osoba prawna przedstawiła darczyńcy – w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na działalność charytatywno - opiekuńczą. Odliczenia darowizny dokonujemy w zeznaniu rocznym. Do zeznania wpisujemy kwoty przekazanej darowizny, kwoty dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego.
- Straty podatkowe poniesione w latach poprzednich
- Składki na ubezpieczenie społeczne
- Ulga termomodernizacyjna
Umożliwia odliczenie kosztów poniesionych przez podatnika na nabycie materiałów i usług niezbędnych do przeprowadzenia termomodernizacji budynku mieszkalnego, którego jest się właścicielem. Odliczenie obejmuje wydatki na zakup materiałów budowlanych, urządzeń i usług, związanych z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł, bez względu na liczbę realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych latach.
- IKZE
Są to wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, które można odliczyć od dochodu, jednak w kwocie nie większej aniżeli 5.718zł w skali roku.
- Ulga internetowa
Umożliwiającą odliczenie od dochodu wydatków na internet (maksymalna kwota do odliczenia wynosi 760 zł). Ulgę można rozliczyć tylko w ciągu 2 kolejnych lat.
- Ulga na badania i rozwój
Pozwala podatnikowi odliczyć wydatki poniesione na działalność badawczo-rozwojową. Ulga dotyczy przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Mogą oni wydatki na ten cel odliczyć w ramach kosztów uzyskania przychodów, a następnie te same wydatki odliczyć ponownie od podstawy opodatkowania w ramach ulgi.
- Ulga rehabilitacyjna
Umożliwia odliczenie wydatków poniesionych m.in. na leki, przystosowanie pomieszczeń mieszkalnych do podatnika niepełnosprawnego, nabycie sprzętu rehabilitacyjnego. Ulga ta, dotyczy osób niepełnosprawnych lub ich opiekunów.
Ulgi odliczane od podatku to:
- Składki na ubezpieczenie zdrowotne
Zapłacone lub pobrane przez płatnika składek w roku 2019
- Ulga abolicyjna
Umożliwiająca odliczenie podatku zapłaconego za granicą, w sytuacji jednoczesnej pracy w Polsce i poza Polską
- Ulga na dzieci
Umożliwia odliczenie określonej kwoty, przypadającej na każde posiadane dziecko. Ulga wynosi 92,67 zł miesięcznie, czyli do 1112,04 zł, w związku z wychowywaniem jednego dziecka spełniającego warunki ulgi tj. przy założeniu, że dochód podatnika po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne nie przekracza łącznie 112.000 zł, a niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł.
W przypadku wychowywania dwójki dzieci kwota ulgi wynosi 92,67 zł miesięcznie, czyli do 1112,04 zł rocznie na pierwsze i drugie dziecko. Kwota ulgi rośnie na każde kolejne dziecko i wynosi: 166,67 zł miesięcznie, czyli do 2000,04 zł rocznie na trzecie dziecko, 225,00 zł miesięcznie, czyli do 2700,00 zł rocznie z tytułu wychowania czwartego i kolejnego dziecka.
DR JOANNA SZLĘZAK-MATUSEWICZ,
adiunkt w Zakładzie Podatków,
Instytut Finansów,
Kolegium Zarządzania i Finansów
