Dar mądrości i wyboru dobrych celów – rok 2026 „Rokiem profesor Janiny Jóźwiak”
24 września 2025 r. Senat SGH podjął uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2026 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie „Rokiem profesor Janiny Jóźwiak” – rektor SGH w latach 1993–1996 i 1996–1999, wybitnej demograf o międzynarodowej pozycji, zasłużonej dla ruchu „Solidarności”, współtwórczyni fundamentalnej reformy naszej uczelni z początku lat 90. i kontynuatorki tej reformy w czasie swych kadencji rektorskich. W 2026 roku mija dziesiąta rocznica śmierci prof. dr hab. Janiny Jóźwiak.
Kierownik Katedry Historii Gospodarczej i Społecznej dr hab. Jacek Luszniewicz, prof. SGH, który wnioskował w sprawie ustanowienia roku 2026 w SGH „Rokiem profesor Janiny Jóźwiak”, podkreślił olbrzymie zasługi zarówno dla naszej uczelni, dla nauki, jak również dla naszego kraju. „W sferze publicznej wkład pani profesor był wielki” – zaakcentował.
Pani profesor oddała właściwie całe życie zawodowe naszej uczelni – najpierw SGPiS, a następnie SGH. Licząc od studiów, które zaczęła w 1965 roku, do chwili śmierci, to jest 51 lat. Tylko przez jeden rok akademicki 1970/71, bezpośrednio po studiach Janina Jóźwiak związana była z inną jednostką niż nasza uczelnia, a mianowicie odbywała staż asystencki w SGGW.
W następnym roku wróciła i w SGPiS/SGH robiła wszystkie stopnie i tytuły naukowe, tu kierowała jednostkami, w tym finalnie Instytutem Statystyki i Demografii. Tu dwukrotnie, w 1993 i 1996 roku była wybierana na rektora.
„W przypadku pani profesor nie tylko długotrwałość i stałość związku z uczelnią, jak również wysokie formalne pozycje, jakie zajmowała, są najważniejsze – podkreślił prof. Luszniewicz.
– Wydaje mi się, że kluczowa jest jakość tego związku z naszą uczelnią. Zaczynając od sfery naukowej (…), i tu zasłonię się opinią wybitnego demografa profesora (Fransa) Willekensa, który bardzo lapidarnie, ale celnie powiedział, że pani profesor Janina Jóźwiak wpłynęła na europejską demografię. Przy czym ten wpływ zaczął się wcześniej, w połowie lat. 80, od stypendium w Holandii, potem publikacji jej polskiej habilitacji w Hadze (…)”.
Prof. Luszniewicz zwrócił uwagę na wkład prof. Jóźwiak w sferze publicznej:
„Zaczęło się od akcesu do „Solidarności” w 1980 roku; na Wydziale Finansów i Statystyki przewodniczyła komisji zakładowej; potem w stanie wojennym stała na czele tajnej komisji uczelnianej. Działała też w podziemiu solidarnościowym poza uczelnią, m.in. była jedną z inicjatorek i kluczowych osób akcji w 1984 r., która odbywała się pod auspicjami NSZZ Solidarność Regionu Mazowsze. Jest z tego publikacja w drugim obiegu. To jest ten background, który doprowadził panią profesor do ścisłego grona osób reaktywujących „Solidarność” pod koniec lat 80. na uczelni i do grona ścisłych liderów prac i realizacji przemian na naszej uczelni.
Potem nastąpiło jej wielkie dzieło jako dwukrotnej rektor, które w większym skrócie polegało na pogłębieniu reformy z lat 1991–93, pewnych korektach i dopełnieniach. Znakiem firmowym jest umiędzynarodowienie uczelni, jakie w tym czasie warto zaznaczyć”.
Prof. Janina Jóźwiak angażowała się także poza uczelnią – w pracę na rzecz zmian w szkolnictwie ekonomicznym i szkolnictwie wyższym w Polsce.
Na sam koniec kierownik Katedry Historii Gospodarczej i Społeczne mówił o prof. Jóźwiak jako o człowieku. „Czytając wspomnienia czy refleksje, o pani profesor jest jednobrzmiąca opinia, rzadko zdarzająca się w takiej skali, że pani profesor była osobą nie tylko wielkiej wiedzy, o szerokich zainteresowaniach, ale miała dwa bezcenne dary: dar prawdziwej mądrości i zdolności do wyboru dobrych celów, które umiała zaszczepiać osobom, które wokół niej się skupiały, i inicjować, inspirować ich realizację. Była dobrym człowiekiem".
