Przetrwać burzę: wpływ ekstremalnych warunków pogodowych na międzynarodowe rynki finansowe
Jedną z konsekwencji zmiany klimatu jest wzrost częstotliwości i intensywności ekstremalnych zdarzeń pogodowych. Zdarzenia te odczuwalne są przez wiele gospodarek na całym świecie (np. poprzez koszty wymiany uszkodzonych aktywów). Celem niniejszego artykułu jest zbadanie związku między różnymi indeksami giełdowymi a 258 wybranymi ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi w 21 krajach w latach 1995–2022.
Do listy ekstremalnych zdarzeń pogodowych zaliczyliśmy cyklony, powodzie, pożary, fale upałów, osunięcia ziemi, lawiny błotne i burze. Wybór ekstremalnego zdarzenia pogodowego do analizy zależał od przyjętego progu kosztów ekonomicznych poniesionych na skutek tego zdarzenia.
Związek między różnymi indeksami giełdowymi a wybranymi ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi zbadaliśmy przy użyciu modelu regresji liniowej wszystkich zdarzeń względem różnych indeksów giełdowych dla kilku sektorów gospodarki. Dla wszystkich analizowanych krajów zebraliśmy indeksy giełdowe reprezentujące kilka sektorów i staraliśmy się uchwycić ich reakcję na dane wydarzenie. Jednocześnie w modelu regresji kontrolujemy zdarzenia finansowe o charakterze globalnym (np. upadki banków), których wystąpienie mogło się zbiec z okresem wystąpienia ekstremalnego zdarzenia pogodowego. Ponadto w badaniu sprawdziliśmy, czy wpływ ekstremalnych zdarzeń na rynki finansowe zależy od dotkliwości tego zdarzenia mierzonej kosztami ekonomicznymi i liczbą zgonów.
Zgodnie z otrzymanymi wynikami ekstremalne zdarzenia pogodowe w analizowanym okresie miały ograniczony wpływ na rynki akcji. Średnio wpływ ten był trzy razy mniejszy niż wydarzenia o charakterze systemowym (np. kryzysy finansowe). Jednakże ogólny trend obserwowany w analizowanych latach sugeruje, że wpływ ten ma stopniowo coraz większą siłę. Ponadto zauważyliśmy, że wystąpienie ekstremalnego zdarzenia pogodowego w jednym kraju zachęca inwestorów do przenoszenia własnych środków z krajów (lub sektorów) dotkniętych danym zdarzeniem do krajów (lub sektorów) bezpieczniejszych pod kątem obserwowania skutków zmiany klimatu.
Otrzymane wyniki podkreślają konieczność podjęcia zdecydowanych działań zmierzających do opracowania zasad zarządzania ryzykiem klimatycznym (w tym przypadku ryzykiem fizycznym) w sektorze finansowym. Instytucje, które zbagatelizują ryzyko klimatyczne w swojej strukturze zarządzania ryzykiem, powinny liczyć się w długim terminie z potencjalnymi stratami z tytuły ryzyka rynkowego.
dr Łukasz Kurowski, adiunkt w Katedrze Systemu Finansowego, Kolegium Zarządzania i Finansów SGH
dr Karol Rogowicz, adiunkt w Katedrze Systemy Finansowego, KZiF
16–17 września 2024 r. w Katowicach odbyła się Konferencji Katedr Finansów 2024 r. W ramach konferencji, która odbywa się corocznie i ma charakter prestiżowy w świecie polskich finansów, zorganizowano dwa konkursy:
- PSFiB NA NAJLEPSZE WYSTĄPIENIE wśród osób posiadających maksymalnie stopień naukowy doktora
- BEST PAPER Award UE w Katowicach
W obu tych konkursach zwyciężył powyższy artykuł prezentujący wyniki badania pt. „Przetrwać burzę: wpływ ekstremalnych warunków pogodowych na międzynarodowe rynki finansowe”.
Nagrodą w wysokości 2000 zł w pierwszym konkursie ufundowało Polskie Stowarzyszenie Finansów i Bankowości. Nagrodą w konkursie BEST PAPER Award UE w Katowicach jest statuetka, dyplom i nagroda pieniężna w wysokości 3 000 zł.
