Jubileuszowy X Kongres Ekonomistów Polskich.
Organizowane co kilka lat przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne kongresy ekonomistów polskich są wydarzeniami dotyczącymi fundamentalnych problemów polskiej gospodarki i nauk ekonomicznych. Tak było podczas X jubileuszowego spotkania (Warszawa, 28–29 listopada 2019 r.), w którym uczestniczyło blisko 400 przedstawicieli nauk ekonomicznych (w tym ponad 30 pracowników naukowych SGH) i praktyków życia gospodarczego. Wśród gości znaleźli się m.in. rektorzy uczelni ekonomicznych, humanistycznych, technicznych, reprezentanci polskiego biznesu z uznanymi na świecie sukcesami, szefowie największych organizacji gospodarczych, a także goście zagraniczni. Specjalnie dla uczestników kongresu wykład wygłosił (bezpośrednia transmisja z USA) prof. Jeffrey Sachs. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.
Tradycja kongresów sięga 1887 r., wówczas polscy ekonomiści i prawnicy z trzech zaborów zorganizowali w Krakowie I Zjazd Ekonomistów i Prawników z udziałem ok. 200 osób. Po II wojnie światowej kolejne zjazdy i kongresy były organizowane w ważnych dla kraju okresach, w zróżnicowanych warunkach społeczno-
-gospodarczych i politycznych, a ich myśli przewodnie stanowiły okazję do zwrócenia uwagi na szczególną rolę i odpowiedzialność środowiska ekonomistów w społeczeństwie.
Sam wzrost gospodarczy to dziki wzrost
„Gospodarka rynkowa podgryza swoje korzenie, a jednocześnie kruszeją fundamenty kapitalizmu. Ekonomia powinna dawać podpowiedzi, jak zaleczyć rany społeczne, które rozdrapał ostatni wielki kryzys, a jednocześnie wyjaśniać zachodzące zmiany” – zapowiadała przed kongresem główny nurt dyskusji prof. Elżbieta Mączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, w „Biuletynie PTE” (4/2019). Podkreśliła, że kongres odbywa się pod hasłem „Ekonomiści dla rozwoju”, a o trwałym rozwoju można mówić wtedy, gdy następuje postęp w trzech filarach: we wzroście gospodarczym, w postępie społecznym i postępie ekologicznym. Dlatego nie można utożsamiać wzrostu gospodarczego z rozwojem społeczno-gospodarczym.
Dziesiąty kongres dotyczył takich tematów, jak kwestie społeczne, odejście od fetyszu PKB, cyfryzacja, a szerzej – syntetyczny obraz obecnej i prognozowanej sytuacji w teorii ekonomii oraz w praktyce gospodarczej, z uwzględnieniem wyzwań globalnych i lokalnych.
Takiego rozwoju szukamy
Rangę wydarzenia podkreśliła obecność premiera RP Mateusza Morawieckiego, który podczas wystąpienia zadał fundamentalne pytania: – Jakie są dzisiaj podstawowe deficyty, które powodują, że musimy cały czas mówić o „pułapce średniego poziomu rozwoju”? Mam wrażenie, i jest to wrażenie oparte na solidnych danych, że powoli z niej wychodzimy, że jesteśmy na dobrej ścieżce, ale jednak to jest proces długotrwały i nie możemy zasypiać gruszek w popiele – mówił premier. Zadawał też inne zasadnicze pytania, np.: komu i do czego jest potrzebna ekonomia? Czym jest rozwój i czym jest sprawiedliwy rozwój? Komu ma służyć wzrost gospodarczy? Jaką rolę ma państwo w tej wolnorynkowej gospodarce? Jak poradzić sobie z negatywnymi trendami demograficznymi w Polsce?
Odpowiedzi na te pytania zadecydują, jak będzie wyglądała Polska już za pięć, dziesięć czy dwadzieścia lat. To są pytania, na które zapewne nikt nie ma gotowych odpowiedzi. Wierzę jednak, że tutaj, na tym kongresie dzięki państwu, dzięki tej nowej perspektywie jesteśmy w najbardziej właściwym miejscu, żeby podjąć się ich poszukiwania… Mam nadzieję, że znaleźliśmy w tych minionych czterech latach pewne nowe ścieżki rozwoju, które też przynajmniej część z państwa dostrzega. Chcemy na tym budować, chcemy poszukiwać najlepszych odpowiedzi na współczesne dylematy.
Koncepcja X Kongresu Ekonomistów Polskich została przygotowana przez Radę Programową stanowiącą szeroką reprezentację środowiska, złożoną z polskich ekonomistów. SGH w Radzie Programowej reprezentowali:
prof. dr hab. Elżbieta Mączyńska, prezes PTE,
dr hab. Marek Rocki, prof. SGH, rektor SGH;
dr hab. Krzysztof Marczewski, prof. SGH, członek Rady Naukowej PTE,
dr hab. Halina Brdulak, prof. SGH, członek Rady Naukowej PTE,
dr hab. Agnieszka Domańska, prof. SGH, członek Rady Naukowej PTE.
Podczas kongresu została wręczona nagroda I stopnia za najlepszy podręcznik akademicki z ekonomii wydany w latach 2016–2018, którą otrzymał prof. dr hab. Dariusz K. Rosati za „Polityka gospodarcza. Wybrane zagadnienia” opublikowany przez Oficynę Wydawniczą SGH w 2017 r.