ZSP świętuje jubileusz. W budynku głównym SGH odsłonięto pamiątkową tablicę

„Chyba nie muszę przypominać, ale osoby dojrzałe pewnie to pamiętają doskonale, że siedziba ZSP była tutaj. Pokój 61 – tu wszyscy spędzaliśmy dużo czasu. Specjalnie mówię – spędzaliśmy dużo czasu, bo ja też proszę Państwa, działałem w ZSP” – wspominał rektor i prof. SGH dr hab. Piotr Wachowiak.  
 

Od Kongresu w Politechnice do współczesności

Przypomnijmy, że Zrzeszenie powołano do życia w kwietniu 1950 roku, kiedy to Kongres Studentów Polskich zebrał się w auli Politechniki Warszawskiej. W tym samym czasie w klubie „Medyk” nowo utworzona organizacja przyjęła pierwszy statut i wybrała władze. 

Początkowo działalność ZSP koncentrowała się wokół spraw bytowych – stypendiów, akademików, stołówek i opieki zdrowotnej. Organizacja zajmowała się warunkami nauki, wspierała zespoły artystyczne i dbała o możliwości wypoczynku studentów. Przełom 1956 roku przyniósł zmianę. Po upadku stalinizmu Zrzeszenie zdołało wyzwolić się spod ścisłej kontroli politycznej i rozwinąć samorządność. Członków rad wybierano w demokratycznych wyborach i wprowadzono zasadę rotacji na stanowiskach.

„To była jedyna organizacja w tamtych realiach politycznych i geopolitycznych, w której wybory były w rzeczywistości wolne, powszechne, bezpośrednie i demokratyczne” – zaznaczył goszczący na uroczystości prof. dr hab. Grzegorz Kołodko.  

Przez przekształcenia do reaktywacji

Lata 60. i 70. to okres, w którym ZSP angażowało się w działalność gospodarczą – prowadziło wakacyjne hotele studenckie, ośrodki turystyczne, domy rehabilitacji oraz agencje pośrednictwa pracy. Majątek organizacji służył całemu środowisku studenckiemu. W 1973 roku ZSP przeszło jednak przymusową transformację w Socjalistyczny Związek Studentów Polskich. Decyzję podjęto wbrew woli większości członków w czasie kongresu w Filharmonii Narodowej, łącząc ZSP z innymi młodzieżowymi strukturami. Istnienie tego tworu zakończył stan wojenny.

Reaktywacja nastąpiła w 1982 roku, gdy organizacja wróciła do pierwotnej nazwy, choć działała inaczej. Straciła masowy charakter, ale pozostała ważną siłą w środowisku akademickim. Przemiany 1989 roku przyniosły kolejne wyzwania – ograniczenie finansowania i utratę części majątku. W niektórych uczelniach ZSP przestało funkcjonować.

Współczesna misja i działania

Dziś Zrzeszenie Studentów Polskich, działające jako stowarzyszenie o statusie organizacji pożytku publicznego, pozostaje największą studencką strukturą w kraju. Skupia się na wspieraniu środowiska akademickiego, rozwiązywaniu problemów młodzieży, współpracy z państwem w sprawach zatrudnienia absolwentów oraz promowaniu kultury fizycznej.

Realizuje także projekty znane w całej Polsce. Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej „FAMA” od czterech dekad stanowi scenę debiutów dla przyszłych gwiazd polskiej estrady. Konkurs „Primus Inter Pares” wyłania najlepszych studentów, doceniając ich osiągnięcia naukowe i zaangażowanie społeczne. Akcja „Powitanie” pomaga maturzystom w wyborze dalszej drogi edukacyjnej, a Festiwal „KAN” we Wrocławiu promuje młode, niezależne kino.

Odsłonięta w budynku głównym SGH tablica to nie tylko hołd dla historii, ale także przypomnienie, że studencka solidarność i zaangażowanie mają w Polsce głębokie korzenie.

„Jako nowe pokolenie studentów chcemy być częścią tej niesamowitej historii, tworząc nie tylko nowe wspomnienia, ale tworząc także środowisko ułatwiające życie studentom. Tablica będzie nam o tym przypominać, a my dzięki niej możemy z dumą nazywać się członkami Zrzeszenia Studentów Polskich Szkoły Głównej Handlowej” – powiedział Kamil Lisiecki, przewodniczący ZSP SGH.  

FOT. Paweł Gołębiowski, SGH