Odsłonięcie popiersia prof. Michała Kaleckiego inauguruje jego rok w SGH
8 stycznia 2025 r. rektor SGH dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH, i dziekan Kolegium Ekonomiczno-Społecznego prof. dr hab. Piotr Błędowski odsłonili w Auli Spadochronowej popiersie profesora Michała Kaleckiego (1899–1970), jednego z najwybitniejszych polskich ekonomistów. W Szkole Głównej Handlowej w Warszawie zainaugurowaliśmy tym samym „Rok profesora Michała Kaleckiego”.
„Zgodnie z naszą nową tradycją każdy rok poświęcony jest innemu patronowi. W zeszłym roku patronem był rektor i profesor Andrzej Grodek. W tym roku, zgodnie z decyzją Senatu SGH, patronem jest prof. Michał Kalecki” – powiedział Piotr Wachowiak.
23 października 2024 r. Senat SGH podjął uchwałę nr 27 w sprawie ustanowienia roku 2025 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie „Rokiem profesora Michała Kaleckiego”.
Inicjatywa ma na celu uhonorowanie jednego z najwybitniejszych ekonomistów polskich, który w latach 1961–1968 był zatrudniony w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (SGPiS).
Rektor podkreślił, że prof. Kalecki jest „bardziej znany na świecie niż w Polsce”. „Cieszę się, że w tym roku przypomnimy dokonania prof. Kaleckiego w dziedzinie ekonomii” – powiedział. Dodał, że dzięki temu nasza uczelnia stała się bardziej znana na arenie międzynarodowej.
W ramach obchodów „Roku profesora Michała Kaleckiego” w SGH odbędą się poświęcone mu seminaria, a także Święto SGH.
FOT. Piotr Potapowicz, SGH
Popiersie patrona zostało wykonane z żywicy syntetycznej według projektu autorstwa dr. hab. Piotra Siwczuka, prof. Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Obok rzeźby zamieszczono tabliczkę informacyjną z zapisem integralnym oraz kodem QR, który przekierowuje użytkowników na oficjalną stronę z domeny SGH, gdzie można znaleźć informacje o patronie danego roku.
Na uroczystości 8 stycznia br. były obecne władze uczelni oraz wykładowcy i pracownicy administracji SGH.
FOT. Piotr Potapowicz, SGH
Z „Historii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 1906–2006" pod redakcją Wojciecha Morawskiego:
Michał Kalecki (1899–1970) w 1917 r. rozpoczął studia mechaniczne na Politechnice Warszawskiej. W latach 1919–1921 służył w Wojsku Polskim, a w 1921–1925 studiował na Politechnice Gdańskiej, uzyskując w 1923 r. tzw. półdyplom. Dorywcze prace zarobkowe łączył ze współpracą z czasopismami ekonomicznymi. W latach 1929–1936 był pracownikiem Instytutu Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen w Warszawie, współpracownikiem prof. Edwarda Lipińskiego.
W 1936 r. otrzymał stypendium Fundacji Rockefellera, dzięki któremu w latach 1936–1938 był pracownikiem London School of Economics. Następnie został asystentem w Ośrodku Badań Ekonomicznych na Uniwersytecie w Cambridge, a w latach 1940–1944 w Instytucie Statystycznym Uniwersytetu w Oxfordzie, gdzie prowadził studia nad gospodarką wojenną. W latach 1945–1946 był pracownikiem Międzynarodowego Biura Pracy w Montrealu. W czasie krótkiego pobytu w Polsce w 1946 r. doradzał Ministerstwu Odbudowy. W latach 1947–1954 pracował jako zastępca dyrektora działu w Departamencie Ekonomicznym Sekretariatu ONZ, w związku z czym był następnie ekspertem ekonomicznym rządów, m.in. Izraela, Indii, Kuby.
W Polsce został doradcą pierwszego zastępcy premiera (1955–1957), a następnie – pracując w okresie 1957–1964 w Komisji Planowania – przewodniczącym Głównej Komisji Planu Perspektywicznego (1957–1960) oraz wiceprzewodniczącym Rady Ekonomicznej przy Radzie Ministrów (1957–1962). Do 1964 r. przewodniczył także polskiej delegacji do Komisji Ekonomicznej RWPG. Jednocześnie zajmował się pracą naukową i dydaktyczną jako kierownik Działu Ekonomii Współczesnego Kapitalizmu (1955–1961) i profesor zwyczajny (1956) w Zakładzie Nauk Ekonomicznych PAN. Od 1958 r. był członkiem-korespondentem PAN, od 1966 r. – członkiem rzeczywistym Akademii.
W okresie 1960–1968 wykładał w SGPiS teorię wzrostu gospodarki socjalistycznej, początkowo jako profesor nadzwyczajny na podstawie umowy kontraktowej, a od 1964 r. jako pracownik kierowanej przez prof. Kazimierza Łaskiego Katedry Ekonomii Politycznej na Wydziale Handlu Zagranicznego. W latach 1962–1968 przewodniczył Radzie Naukowej Międzyuczelnianego Zakładu Problemów Gospodarki Krajów Słabo Rozwiniętych SGPiS i UW. W okresie 1962–1967 był członkiem rady naukowej Wyższego Kursu Planowania w SGPiS, kształcącego działaczy gospodarczych i planistów z krajów Trzeciego Świata. Prace naukowe Kaleckiego dotyczyły analizy koniunktury gospodarczej, efektywności inwestycji, teorii dochodu narodowego, teorii wzrostu w gospodarce socjalistycznej, ekonometrii i metodologii planowania. Był twórcą teorii koniunktury w kapitalizmie.
W pracy Próba teorii koniunktury (1933), ogłoszonej trzy lata przed publikacją Ogólnej teorii zatrudnienia, procentu i pieniądza J. M. Keynesa, Kalecki sformułował podstawowe elementy keynesowskiej popytowej teorii dochodu narodowego, wbudowując je w model zawierający zjawiska niedoskonałej konkurencji. Do jego najważniejszych prac należy zaliczyć m.in.: Teorię cyklu koniunkturalnego (1935), Teorię dynamiki gospodarczej (1958), Zarys teorii wzrostu gospodarki socjalistycznej (1963). Wszystkie jego Dzieła wydano w 8 tomach PWE (1979–1988) pod red. Jerzego Osiatyńskiego. W 1970 r. szwedzka Akademia Nauk brała poważnie pod uwagę kandydaturę Kaleckiego do Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, ale śmierć profesora w kwietniu tego roku przekreśliła te zamiary. Prof. Michał Kalecki patronuje auli VII w Gmachu Głównym SGH. K. Lwowski, Michał Kalecki (1899–1970), w: poczet wybitnych…, op. cit., s. 59–102.
