17 grudnia o godz. 14.00 odbyło się szóste spotkanie z cyklu Czwartkowe Forum SGH. W dyskusji na temat przyszłości startupów udział wzięli Marcin Seniuk z Polskiej Agencji Rozwoju i Przedsiębiorczości oraz prof. Marcin Wojtysiak-Kotlarski z SGH.
Wyzwania w perspektywie nadchodzących 12 miesięcy
Polski system startupowy jest bardzo rozwinięty. Uznawany za jeden z dojrzalszych w tej części Europy, co potwierdzają badania naukowców SGH opublikowane w ramach Raportu SGH i Forum Ekonomicznego. Marcin Seniuk zwraca uwagę, że obecnie startupy w Polsce przechodzą proces internacjonalizacji i już wkrótce możemy się spodziewać pierwszych unicornów – startupów o wycenie powyżej 1 mld $. Dyrektor Departamentu Rozwoju Startupów w PARP podkreślił, że rolą Agencji jest obecnie zbieranie najlepszych praktyk realizowanych na zagranicznych rynkach, które służą wsparciu nowych przedsiębiorców. Polski system startupowy jest jeszcze bardzo młody, potrzebuje co najmniej dekady, żeby dojrzeć, aby mógł zostać poddany ocenie.
Mimo pandemii i zwiększonej niepewności, obecnie na koniec III kwartału br. poziom inwestycji typu venture capital zbliża się do poziomu z 2019 r. i oscyluje wokół 1 mld 200 mln zł – dodał Seniuk.
Prof. Marcin Wojtysiak-Kotlarski, kierownik Zakładu Strategii Międzynarodowych SGH wskazał, że kluczowym elementem każdego ekosystemu startupowego są instytucje wspierające, takie jak PARP, czy np. fundusze venture capital. Jednak nie mniej ważnym czynnikiem są historie sukcesu, powstających globalnych firm. Polska jest na tyle dużą gospodarką, że mogłaby powołać do życia pierwszego „jednorożca” już w niedługim czasie.
Jednym z kluczowych celów polityki gospodarczej powinno być tworzenie globalnych spółek, obecnie ze względu na przekształcenia technologiczne największe szanse mają na to nowatorskie i innowacyjne projekty. Wyzwanie obrazują listy globalnych przedsiębiorstw jak Fortune 500, na których jeśli znajdują się polskie przedsiębiorstwa. Są to przedstawiciele biznesu tradycyjnego jak przemysł – podkreślał prof. Marcin Wojtysiak-Kotlarski.
Jaka powinna być miara oceny sukcesu polskiego rynku startupowego?
Prof. Marcin Wojtysiak-Kotlarski wskazywał, że siłą danej gospodarki jest kondycja tworzących ją przedsiębiorstw, zatem z punktu widzenia polityki gospodarczej celem powinno być budowanie dużych przedsiębiorstw. Pierwsze podjęte działanie jest dotychczas najbardziej widoczne – państwo polskie wspierało głównie krajowych eksporterów. Kolejne to zmiana podejścia krajowych przedsiębiorców i budowanie firm, które konkurują na zagranicznych rynkach.
Marcin Seniuk zwrócił uwagę, że rynek krajowy jest zbyt mały aby umożliwił stworzenie firmy o globalnej skali operacyjnej, bez znaczącego udziału w sprzedaży z rynków zagranicznych. Jednak w pierwszej fazie działalności przedsiębiorstwa jest on kluczowy, służy walidacji samego pomysłu. Myślenie globalne nie powinno wypierać adaptacji produktów i usług do najbliższego rynku zbytu.
Czy rolą państwa jest budowanie „jednorożców”?
Według Marcina Seniuka to wypadkowa dwóch czynników, również aktywności państwa, nie sprowadzającej się tylko do zasady primum non nocere. Selektywna postawa państwa jest widoczna w dotychczasowej działalności PARPu, który w ramach programów operacyjnych na ścianie wschodniej z ponad 3000 zgłoszeń zdecydował się na wsparcie kilkuset, a obecnie współpracuje z około setką. Prof. Marcin Wojtysiak-Kotlarski podkreślił, że historycznie impulsem do rozwoju dla przedsiębiorców było państwo, np. w USA, w Dolinie Krzemowej, która zyskiwała na znaczeniu w dużej mierze dzięki grantom rządu Stanów Zjednoczonych, związanych z budowaniem przewagi technologicznej podczas zimnej wojny. Kolejnym przykładem jest izraelski ekosystem, przy tworzeniu którego państwo pełniło kluczową rolę.
Perspektywa finansowa dla krajowego rynku startupowego
Marcin Seniuk wskazał, że w przypadku programów organizowanych przez PARP 2021 to ostatni rok z obecnej perspektywy finansowej. Z kolei krajowy rynek venture capita l– z racji na dużą odporność na pandemię – pozwala zakładać dalszy wzrost wolumenu i wartości realizowanych inwestycji. Prof. Wojtysiak-Kotlarski zaznaczył, że przedsiębiorcy dążą do maksymalizacji zysków niezależnie od otoczenia rynkowego. Ponadto przewiduje się pewną wstrzemięźliwość w wydatkowaniu środków przez inwestorów. Największym wyzwaniem pozostanie dalej znalezienie zespołu z odpowiednim potencjałem do wzrostu i międzynarodowej ekspansji.
Rozmowę poprowadził Bartosz Majewski, dyrektor Centrum Przedsiębiorczości i Transferu Technologii SGH.
Czwartkowe Forum SGH to cykl debat online na temat bieżących problemów gospodarczych i społecznych w kraju i na świecie. Projekt ma służyć wsparciu praktyków życia gospodarczego w podejmowaniu optymalnych decyzji biznesowych, poprzez dostarczanie analiz aktualnych trendów i zjawisk oraz metod reagowania na nie. Do udziału w spotkaniach będziemy zapraszali ekspertów, a skoncentrujemy się na takich tematach, jak innowacyjność, procesy migracyjne, energetyka odnawialna, systemy emerytalne, koniunktura gospodarcza, a także najpoważniejsze skutki pandemii COVID-19 na płaszczyźnie zdrowotnej, społecznej i gospodarczej.
