Kierunek podatki – od ogółu do szczegółu dla ekonomistów
Po skończeniu studiów licencjackich warto rozważyć kontynuację nauki na ukierunkowanych studiach magisterskich, pozwalających na głębszą specjalizację, a przez to użytecznych. Wizja takich właśnie studiów stała przed nami, gdy przygotowywaliśmy w SGH ofertę nowego kierunku podatki.
Ofertę tę postanowiliśmy skierować przede wszystkim dla tych osób, które planują karierę w konsultingu biznesowym i podatkowym. Jaką wiedzę i umiejętności powinny mieć takie osoby oprócz, co oczywiste, wiedzy o podatkach i prawie podatkowym? W dzisiejszych warunkach rynku doradztwa znajomość ustaw czy innych przepisów (unijnych, międzynarodowych), orzecznictwa, interpretacji podatkowych itd., to za mało. Posiadanie dobrych kompetencji w doradztwie podatkowym obecnie oznacza przede wszystkim umiejętność przewidywania, jak planowana decyzja biznesowa, transakcja czy przedsięwzięcie wpłynie na finanse przedsiębiorstwa i w jaki sposób zrealizować te plany bezpiecznie i z możliwie jak najmniejszym ryzykiem podatkowym. Przepisy, linie interpretacyjne czy orzecznicze mają to do siebie, że często się zmieniają, stąd kładziemy nacisk przede wszystkim na posiadanie umiejętności zdobywania wiedzy, dokonywania interpretacji prawa podatkowego oraz wykorzystania tej wiedzy w praktyce. To ostatnie wymaga wiedzy ekonomicznej, w tym o rynku, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo, o procesach gospodarczych, prawach rynkowych, otoczeniu przedsiębiorstwa (konkurentach) itd. Wykorzystanie wiedzy ekonomicznej w połączeniu z kompetencjami analitycznymi daje szerokie możliwości profesjonalnego wsparcia podatkowego w podejmowaniu decyzji w procesach gospodarczych.
Pozyskanie wiedzy o funkcjonowaniu systemu podatkowego, poszczególnych jego instytucji jest jednym z założeń przyjętych przy tworzeniu kierunku podatki. Drugim niezwykle istotnym jest współpraca z praktykami, którzy na co dzień zajmują się doradztwem podatkowym. Taką współpracę nawiązaliśmy z ekspertami z firmy EY, którzy prowadzą zajęcia z wybranych zagadnień dotyczących podatków na zajęciach kierunku podatki. Zajęcia są niezwykle wartościowe, pokazują w jaki sposób myślą, działają praktycy, przedstawiają ogólne, ale też, co istotne, specjalistyczne zagadnienia związane z podatkami (np. w obszarze cen transferowych, zarządzania procedurami podatkowymi i zarządzania ryzykiem podatkowym w firmie czy tax compliance). Możliwość uczestniczenia w zajęciach z praktykami jest bardzo doceniana przez słuchaczy kierunku podatki.
„W EY wierzymy, że najlepsze przygotowanie do pracy w zawodzie doradcy podatkowego to połączenie solidnej wiedzy teoretycznej z praktycznymi umiejętnościami, które pozwalają naszym klientom podejmować świadome i bezpieczne decyzje podatkowe. Dlatego wspieramy kierunek podatki, który kształci przyszłych liderów w branży i chętnie dzielimy się naszą wiedzą na wspólnych wykładach. Mamy nadzieję, że współpraca z praktykami z EY to duża wartość dla studentów, którzy zdobywają nie tylko wiedzę, ale i praktyczne narzędzia niezbędne do skutecznego i innowacyjnego działania w złożonym świecie podatków” – mówi Paulina Kicińska, partnerka EY.
Na tych założeniach zbudowaliśmy strukturę przedmiotów na kierunku podatki. Przedmioty kierunkowe wyposażaja w wiedzę o systemie podatkowym. To jest podstawa wykładana na większości kursów magisterskich na innych uczelniach (ekonomicznych i prawniczych). Z jednej strony, w ofercie kierunkowych przedmiotów znajdą się te, które dotyczą podstaw systemu podatkowego (finanse publiczne i prawo finansowe, teorie finansów publicznych i systemu podatkowego), materialnych aspektów opodatkowania (podatki pośrednie, bezpośrednie, samorządowe, międzynarodowe), procedur podatkowych (postępowanie podatkowe, postępowanie sądowo-administracyjne). Z drugiej zaś strony, proponujemy przedmioty odnoszące się do aktualnych problemów i zjawisk związanych z opodatkowaniem, inicjatyw Unii Europejskiej i OECD, które w krótkim czasie ostatniej dekady trwale wpłynęły na rzeczywistość prawną przedsiębiorstw (międzynarodowa konkurencja podatkowa i międzynarodowe planowanie podatkowe). Duży akcent kładziemy również na kwestie związane z rachunkowością finansową i podatkową (w ramach przedmiotów: rachunkowość i opodatkowanie grup kapitałowych oraz rachunkowość przedsiębiorstw i instytucji finansowych).
Studiując na kierunku podatki można, w ramach przedmiotów kierunkowych i związanych z kierunkiem, przygotować się do egzaminu państwowego doradcy podatkowego. Doradca podatkowy to zawód zaufania publicznego, otwarty zarówno dla prawników, jak i ekonomistów. W tzw. konsultingu podatkowym dobrze radzą sobie jedni i drudzy. Na etapach planowania przedsięwzięć gospodarczych przydają się wspomniane wcześniej umiejętności analityczne. Dlatego na kierunku podatki można poszerzyć wiedzę i kompetencje w tym kierunku (transfer pricing, tax compliance, zarządzanie podatkami, audyt podatkowy). Osoby, które odczują potrzebę uzupełnienia wiedzy z podstaw prawa, będą mogły to zrobić na przedmiocie źródła prawa i wykładnia prawa podatkowego.
Powszechna opinia, że podatki są trudne, ma w sobie trochę prawdy, ale jak każdy stereotyp stanowi przede wszystkim uogólnienie, które nie uwzględnia jednego, kluczowego naszym zdaniem, elementu, ale o tym za chwilę. Oczywiście, nie będziemy przekonywać, że jest to kierunek „dla każdego”. W trakcie dyskusji nad programem kierunku, które toczyliśmy w gronie wykładowców, okazało się, że każdy z nas zarówno ekonomista, jak i prawnik, stykając się po raz pierwszy na studiach z zagadnieniami finansów publicznych i podatków, zadawał sobie pytanie: „Czy dam radę”?
A jednak zostaliśmy „podatkowcami”, jesteśmy nimi do dziś i jesteśmy pewni, że taką samą drogę zawodową wybiorą te osoby, które zdecydują się na kierunek podatki. Dlaczego? Każdy, kto odniesie swój pierwszy sukces na polu podatków (na studiach będzie to np. oryginalnie opracowany case podatkowy, interesujący artykuł dyskusyjny lub prezentacja, a w pracy: pierwsza interpretacja urzędowa potwierdzająca prawidłowość naszego stanowiska czy wniosek o nadpłatę, który okaże się skuteczny), szybko dochodzi do wniosku, że to za mało.
„Studia magisterskie na kierunku podatki to nie tylko ogrom merytorycznej, lecz również praktycznej wiedzy przekazywanej w przystępny dla nowicjusza, ciekawy sposób. Dodatkowo, doświadczenie oraz zaangażowanie wykładowców zostaną przeze mnie zapamiętane na długo po ukończeniu studiów" – mówi studentka Aleksandra Popko.
„Studia w SGH dały mi możliwość poznania własnego potencjału. Pierwszy rok utwierdził mnie w przekonaniu, że kierunek podatki to był idealny wybór, który pozwolił mi na rozwój swoich zainteresowań i umiejętności" – wskazuje studentka Wiktoria Banaszuk.
„Podatki w SGH to wspaniała przygoda – pełna wyzwań i odkrywania własnego potencjału. Zajęcia prowadzone są przez praktyków, którzy nie tylko przekazują wiedzę, ale skupiają się też na rzeczywistym zastosowaniu przedstawianych zagadnień. Dodatkowo, studia dają solidne podstawy do opanowania materiału niezbędnego, by zdać egzamin państwowy na doradcę podatkowego" – zauważa student Nikola Pawlik.
„Kierunek podatki stanowi doskonałe przygotowanie dla przyszłych doradców podatkowych. Program został starannie dostosowany do wymagań egzaminacyjnych dla tego zawodu, co wypełnia lukę w dotychczasowej ofercie edukacyjnej, szczególnie brakującego kierunku prawniczo-ekonomicznego w SGH. Dodatkowym atutem jest możliwość zwolnienia z części pisemnej egzaminu na doradcę podatkowego po ukończeniu odpowiednich przedmiotów oferowanych w ramach tego programu" – podkreśla studentka Magdalena Kilka.
„Jestem absolwentem tzw. ścieżki podatkowej w SGH i zarówno jako student, jak i osoba zajmująca się podatkami zawodowo oceniam ją jako strzał w dziesiątkę. Jest to kolejny dobry dowód na to, że SGH jest uczelnią biznesową, która uczy praktycznie – zaznacza absolwent SGH Karol Świerczyński. – Dużym walorem tej ścieżki jest dla mnie odpowiedni balans między ogólnym przedstawieniem elementów danego tematu (np. podatku VAT) a skupieniem się na szczegółach, czyli pojedynczych przepisach czy orzecznictwie. Bardzo dobrze oceniam widoczne zaangażowanie wszystkich wykładowców, aby przekazać swoją wiedzę oraz ich otwartość na pytania czy dyskusje. Moim zdaniem realizacja przedmiotów podatkowych daje kompleksowe przygotowanie do pracy na różnych stanowiskach oraz pozwala na zrozumienie nie tylko podatków, ale też elementów blisko z nimi związanych, np. rachunkowości".
Podatki są jak sport lub hobby: podwyższamy poprzeczkę kalibru spraw i projektów, które prowadzimy, ćwiczymy refleks w reagowaniu na zmiany przepisów, spostrzegawczość w znajdowaniu korzystnych interpretacji, grę zespołową w finalizowaniu dużych projektów, wytrzymałość w sporach podatkowych, kreatywność przy opracowaniu dokumentacji cen transferowych, poczucie humoru w raportowaniu schematów podatkowych. Słowem, podatkami można zajmować się wyłącznie z pasją.
Zapraszamy do realizacji wspólnej pasji na kierunku podatki.
dr hab. Aleksander Werner, prof. SGH, kierownik Zakładu Prawa Podatkowego i Celnego, Katedra Prawa Administracyjnego i Finansowego Przedsiębiorstw, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH
dr Piotr Karwat, Zakład Prawa Podatkowego i Celnego