Przestrzeń w ekonomii – społeczny wymiar gospodarki w centrum refleksji naukowej

Po części inauguracyjnej – w której głos zabrali dr hab. Roman Sobiecki, prof. SGH; dziekan Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie dr hab. Gabriel Główka, prof. SGH; dyrektor Instytutu Zarządzania Wartością prof. dr hab. Małgorzata Bombol oraz przedstawiciel dziekana Kolegium Ekonomiczno-Społecznego dr hab. Paweł Kubicki, prof. SGH – odbyło się pięć paneli tematycznych poświęconych zagadnieniom związanym z produktywnością, innowacjami, zrównoważonym rozwojem, przedsiębiorczością społeczną oraz finansami w kontekście społecznym.

PRODUKTYWNOŚĆ W PRZESTRZENI SPOŁECZNEJ – NOWE DYLEMATY I WYZWANIA
Pierwszy panel zatytułowany „Społeczne i przestrzenne wymiary produktywności gospodarki” skoncentrował się na analizie produktywności w kontekście przestrzennym i społecznym. Dr hab. Jacek Brdulak i dr hab. Dariusz Kotlewski z SGH zaprezentowali refleksję nad trudnościami interpretacyjnymi i metodologicznymi związanymi z analizą produktywności w ujęciu przestrzennym. Wskazali na konieczność uwzględnienia kontekstu społecznego jako istotnego czynnika determinującego wyniki gospodarcze. 

Dr hab. Adam Koronowski, prof. UKSW, przedstawił z kolei wpływ społecznego podziału dochodu na aktywność gospodarczą i efektywność ekonomiczną, podkreślając znaczenie inkluzywności i redystrybucji dla trwałego rozwoju. Dr Michał Pienias z Uczelni Łazarskiego omówił natomiast znaczenie marketingu turystycznego w przeciwdziałaniu marginalizacji miast postprzemysłowych, ukazując turystykę jako potencjalny motor rewitalizacji.

INNOWACJE CYFROWE I SPOŁECZNE JAKO SIŁA NAPĘDOWA ROZWOJU 
Drugi panel, poświęcony innowacjom cyfrowym i społecznym, ukazał nowe obszary wzrostu i integracji społecznej. Dr hab. Rafał Kasprzak, prof. SGH, zaprezentował potencjał metaverse i nowoczesnych technologii jako narzędzi aktywizacji społecznej, a dr Anna Masłoń-Oracz poruszyła tematykę identyfikacji innowacyjnych kierunków rozwoju gospodarki społecznej w Unii Europejskiej. 

Dr Andrzej Klimczuk skupił się na unijnym Programie na rzecz Jednolitego Rynku 2021–2027, wskazując na jego rolę jako impulsu dla integracji społeczno-gospodarczej. Ciekawym uzupełnieniem była prezentacja dr Marty Ziółkowskiej, która przedstawiła franczyzę jako formę innowacji społecznej umożliwiającej lokalny rozwój i włączanie grup defaworyzowanych w działalność rynkową.

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ W CIENIU GLOBALNYCH WYZWAŃ 
W trzecim panelu uczestnicy pochylili się nad społecznymi kontekstami globalnych wyzwań gospodarczych i ekologicznych. Dr Anna Budzyńska z UMCS podjęła temat handlu żywnością w warunkach wojny, ukazując konsekwencje konfliktów zbrojnych dla bezpieczeństwa żywnościowego i logistyki międzynarodowej. 

Zbysław Ziemacki z Uczelni Łazarskiego i Ministerstwa Finansów zaprezentował społeczne aspekty transformacji klimatycznej w świetle inicjatyw strategicznych UE, a Łukasz Jędraś wskazał na wpływ gospodarki środowiskowej na kształtowanie rynku pracy i rozwój przedsiębiorczości. Uczestnicy zgodzili się co do konieczności zintegrowanego podejścia do polityki środowiskowej, uwzględniającego zarówno cele ekologiczne, jak i inkluzywność społeczną.

ODPORNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW SPOŁECZNYCH W OBLICZU ZMIAN 
Panel czwarty poświęcony był odporności i wpływowi przedsiębiorstw społecznych. Dr Izabela Grabowska przedstawiła podejście do pomiaru oddziaływania tych podmiotów w Polsce, podkreślając potrzebę opracowania wiarygodnych wskaźników umożliwiających ocenę ich realnego wkładu w rozwój społeczny. 

Dr Anna Waligóra z UAM poruszyła temat przedsiębiorczości społecznej kobiet, wskazując na jej rosnące znaczenie oraz bariery i szanse towarzyszące kobietom w tym sektorze. Dr Piotr Pawlak z ITS omówił z kolei innowacyjny potencjał wdrażania pojazdów zautomatyzowanych i autonomicznych w kontekście przedsiębiorstw społecznych, podkreślając możliwość ich wykorzystania w usługach społecznych, transportowych i opiekuńczych.

FINANSE I MODELE DZIAŁANIA JAKO FUNDAMENTY TRWAŁOŚCI 
Ostatni panel konferencji dotyczył finansowych uwarunkowań rozwoju przedsiębiorstw społecznych. Dr Rafał Boguszewski i Maksymilian Koc omówili szanse i bariery finansowe stojące przed tym sektorem w Polsce, wskazując m.in. na niedostateczny dostęp do finansowania oraz niski poziom wiedzy ekonomicznej wśród zarządzających. 

Dr Paweł Węgrzyn z SGH zaprezentował zaś dualizm misji banków spółdzielczych, balansujących między efektywnością a realizacją celów społecznych. Dr Ewelina Florczak przedstawiła natomiast specyfikę rachunku zysków i strat w przedsiębiorstwach społecznych, akcentując ich hybrydowy charakter i konieczność wypracowania bardziej adekwatnych narzędzi sprawozdawczości finansowej.

REFLEKSJE KOŃCOWE 
Uczestnicy konferencji mieli okazję do wymiany doświadczeń, nawiązania współpracy i refleksji nad rolą przestrzeni i czynników społecznych w kształtowaniu współczesnej gospodarki. Tematyka wydarzenia, obejmująca zarówno kwestie makroekonomiczne, jak i lokalne inicjatywy, unaoczniła konieczność łączenia perspektywy ekonomicznej z wrażliwością społeczną i środowiskową. 

Konferencja potwierdziła, że przestrzeń – rozumiana zarówno dosłownie, jak i metaforycznie – jest kluczowym komponentem współczesnych analiz gospodarczych. Zintegrowane podejście do gospodarki, łączące innowacje, zrównoważony rozwój i odpowiedzialność społeczną, jest dziś nie tylko potrzebą, lecz wręcz koniecznością w obliczu złożonych wyzwań XXI wieku. 

Organizatorem wydarzenia, które odbyło się 13 czerwca, była Katedra Geografii Ekonomicznej SGH przy współudziale Instytutu Zarządzania Wartością oraz Instytutu Gospodarstwa Społecznego. Współorganizatorami konferencji byli również partnerzy akademiccy: Uczelnia Łazarskiego oraz Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Spotkanie zgromadziło szerokie grono badaczy, ekspertów i praktyków zainteresowanych społeczno-przestrzennymi aspektami współczesnej gospodarki. 

DR EWELINA FLORCZAK, Katedra Geografii Ekonomicznej, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH

FOT. Piotr Potapowicz, SGH