SGH na EXPO2025

Dziewięć osób w oficjalnych strojach na tle baneru polsko-japońskiego forum inwestycyjnego

Największe i najważniejsze wydarzenie społeczno-kulturalne na świecie – Wystawa Światowa EXPO2025 – miała w tym roku miejsce w Osace, Kensai. Za przygotowanie oraz prowadzenie obecności Polski na tym wydarzeniu odpowiada Polska Agencja Inwestycji i Handlu S.A. (PAIH), zaś Szkoła Główna Handlowa w Warszawie za opracowanie materiałów merytorycznych dotyczących polsko-japońskich relacji gospodarczych. SGH w Osace reprezentował rektor Piotr Wachowiak na czele delegacji naukowców.

PROJEKTOWANIE PRZYSZŁEGO SPOŁECZEŃSTWA DLA NASZEGO ŻYCIA
Była to już 37 odsłona tej cyklicznej ekspozycji, prezentującej kulturalny, techniczny i naukowy dorobek międzynarodowy. Tegoroczne wydarzenie, któremu przyświecało hasło „Designing Future Society for Our Lives” (Projektowanie przyszłego społeczeństwa dla naszego życia), miało miejsce w Japonii na wyspie Yumeshima w Zatoce Osaka. Na potrzeby EXPO2025 wygospodarowano powierzchnię 155 ha na sztucznie utworzonej wyspie, którą symbolicznie podzielono na trzy strefy: Connecting Lives, Empowering Lives i Saving Lives. Całość można było podziwiać z tarasów największej drewnianej konstrukcji na świecie – Grand Ring Sou Fujimoto (20 m wysokości, 2 km obwodu) wybudowanej wokół centralnej części ekspozycji. Pawilon Polski, jako jedną ze 160 przestrzeni wystawienniczych, umiejscowiono w południowej części strefy tematycznej Ratowanie Życia. Projekt narodowego pawilonu o powierzchni blisko 1000 m2 opierał się na zastosowaniu drewna. Spiralna bryła budynku, w zamyśle jej twórców, przywoływała skojarzenia związane z kreatywnością i innowacyjnością, a drewnianą fasadę zbudowano w oparciu o japońską technikę Kigumi Koho, która polega na łączeniu drewna bez użycia gwoździ. Za przygotowanie oraz prowadzenie obecności Polski na Wystawach Światowych odpowiada PAIH. Zgodnie z informacjami udzielanymi przez Departament EXPO PAIH, Pawilon Polski odwiedziło około miliona zwiedzających. Główną atrakcję stanowiły odbywające się trzy razy dziennie koncerty chopinowskie, które wykonywali m.in. uczestnicy Konkursów Chopinowskich. Polską przestrzeń wystawienniczą doceniono Złotą Nagrodą BIE (BIE Gold Award). Wyróżnienie zostało przyznane zarówno za propozycję oryginalnej ekspozycji, jak i dobór przesłania, jakie niosło hasło Pawilonu Polski: „Polska. Dziedzictwo, które napędza przyszłość”. Nie sposób nie dostrzec analogii w haśle wybranym na obchodzony w tym roku akademickim jubileusz SGH: „120 lat SGH. Tradycja, która tworzy jutro”.

WKŁAD SGH W OBECNOŚĆ POLSKI NA EXPO2025
Działania Polski na EXPO2025 Osaka, Kansai, były nakierowane nie tylko na upowszechnianie wiedzy o dorobku i kulturze, ale i promocję międzynarodowej współpracy gospodarczej. Wyodrębniono sześć perspektywicznych branż, które uznano za kluczowe dla polsko-japońskiej wymiany handlowej. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie odpowiadała za opracowanie materiałów merytorycznych dotyczących polsko-japońskich relacji gospodarczych, które stanowiły podstawę do dyskusji i działań marketingowych nakierowanych na aspekty ekonomiczne Wystawy Światowej. Raporty oraz case study wybranych polskich przedsiębiorstw, jak i szersze wykazy wizytówek polskich firm, które już działają na rynku japońskim lub dysponują potencjałem wejścia na ten rynek, wykorzystano w materiałach promocyjnych PAIH. Naukowcy z SGH, który tworzyli opracowania, brali udział w sześciu wizytach studyjnych skierowanych do przedstawicieli japońskiego biznesu i administracji publicznej, podczas których prezentowali rekomendacje dotyczące kierunków postępowania internacjonalizacji przedsiębiorstw. 

I tak 10 czerwca w SGH zorganizowano seminarium naukowe „Perspektywy polsko-japońskiej współpracy gospodarczej”, na którym omawiano konkluzje płynące z raportów. W SGH gościliśmy prezesa PAIH Andrzeja Dychę i pierwszego sekretarza w ambasadzie Japonii w Polsce Nobumitsu Kamio. Wydarzenie to miało na celu promocję monografii naukowej opublikowanej przez Oficynę Wydawniczą SGH, w której dwunastu autorów dzieliło się wynikami swoich prac w omawianym obszarze Współpraca gospodarcza między Polską i Japonią. Wymiar makroekonomiczny branżowy. 

Rezultaty pracy naukowców SGH prezentowano także w Japonii podczas dwóch wydarzeń gospodarczych towarzyszących Wystawie Światowej. W maju 2025 r. w Osace pod patronatem SGH odbyło się „Polsko-Japońskie Forum Eksportowe”, podczas którego dr Tomoyuki Hashimoto, prof. SGH, moderował panel „Jakie korzyści dla stosunków handlowych między Polską a Japonią przynosi Umowa gospodarczo-handlowa UE–Japonia (EPA)”. Z kolei pod koniec września miało miejsce „Polsko-Japońskie Forum Inwestycyjne” w Osace, w którym wzięło udział wielu przedstawicieli naszej uczelni. Podczas wydarzenia promowano polskie projekty inwestycyjne wśród japońskich przedsiębiorców, nawiązywano kontakty biznesowe i instytucjonalne oraz wzmacniano współpracę gospodarczą między Polską i Japonią. W panelu dyskusyjnym otwierającym wydarzenie rektor i prof. SGH dr hab. Piotr Wachowiak odniósł się do potrzeby pogłębiania międzyuczelnianej współpracy międzynarodowej, zaznaczając wielość inicjatyw podejmowanych przez SGH wraz z japońskimi ośrodkami akademickimi. W drugiej sesji, o tematyce „Polsko-japońska współpraca w eksploracji kosmosu: innowacje, technologie i nowe horyzonty” głos zabrał dr hab. Arkadiusz Kowalski, prof. SGH, mówiąc o potrzebie dalszych inwestycji w sektor kosmiczny w Polsce, przy szczególnym uwzględnieniu wsparcia dla krajowych przedsiębiorstw będących często innowatorami na tym rynku. Wydarzeniem zamykającym Forum była prezentacja „Wpływ współpracy gospodarczej Polski i Japonii na makroekonomię oraz sektory przemysłowe: Wnioski i Rekomendacje”, przygotowana przez prof. Kowalskiego, dr hab. Małgorzatę Lewandowską, prof. SGH, dr Annę Dzienis oraz dr Weronikę Daniłowską – naukowców SGH, będących współautorami monografii. Podczas „Polsko-Japońskiego Forum Inwestycyjnego” na stanowisku SGH stworzono przestrzeń do networkingu i promocji monografii. Wydarzenie to wraz z Narodowym Dniem Polski na Wystawie Światowej stanowiło podsumowanie oraz zamknięcie obecności Polski na EXPO2025, Osaka, Kansai. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, w otoczeniu przedstawicieli władz państwowych i czołowych reprezentantów polskiego biznesu w Japonii, aktywnie uczestniczyła w obchodach, podkreślając rolę naszego ośrodka akademickiego jako jednej z najlepszych uczelni ekonomicznej w Polsce o kluczowym znaczeniu dla kształtowania liderów gospodarczych naszego kraju.

MONOGRAFIA 
Polska i Japonia – dwa kraje o zróżnicowanych kulturach, gospodarkach, historii i położeniu geograficznym – zbliżają się do siebie poprzez rozwijającą się współpracę gospodarczą. Przygotowana przez SGH we współpracy z PAIH na Światową Wystawę EXPO 2025 monografia [Kowalski, A.M. (Editor). (2025). Economic cooperation between Poland and Japan: Macroeconomic and sectoral dimensions. SGH Publishing House [https://doi.org/10.33119/978-83-8030-721-6_2025] ma na celu kompleksowe przedstawienie uwarunkowań, determinant oraz perspektyw współpracy gospodarczej między Polską a Japonią, ze szczególnym uwzględnieniem wybranych branż gospodarki: kosmetycznej, medycznej i farmaceutycznej, rolno-spożywczej, zielonych technologii, technologii informacyjnych (ICT) i gamingowej. Książka jest podzielona na dwie części. W pierwszej skupiono się na analizie konkurencyjności międzynarodowej i innowacyjności obu krajów, obustronnych relacjach handlowych oraz inwestycjach, a także kulturowych uwarunkowaniach współpracy polsko-japońskiej. W drugiej części dokonano szczegółowej analizy wybranych branż, identyfikując trendy rozwojowe i potencjał współpracy. 

W analizie makroekonomicznej relacji Polski i Japonii splatają się trzy wątki: „twarde” wskaźniki konkurencyjności, realne przepływy towarów i kapitału oraz „miękkie” czynniki kulturowe, które w praktyce często decydują o powodzeniu współpracy. Z opracowania wynika, że oba kraje mają więcej wspólnych cech, niż mogłoby się wydawać: podobne wyzwania demograficzne, rosnącą współpracę naukową i komplementarne przewagi gospodarcze. Równocześnie dzieli je dystans w innowacyjności, a także odmienne wzorce komunikacyjne. To właśnie na styku tych różnic i podobieństw kryje się potencjał, który odpowiednio zagospodarowany może przyspieszyć wymianę gospodarczą i inwestycje. 

Punktem wyjścia rozważań jest analiza pozycji konkurencyjnej obu gospodarek, przedstawiona w rozdziale 1. Japonia pozostaje sześciokrotnie większa nominalnie od Polski (4,26 bln USD wobec 688 mld USD w 2022 r.), a jej PKB per capita przewyższa polskie. Co istotne, dynamika doganiania jest po naszej stronie: w latach 1990–2022 polskie PKB per capita wzrosło ponad dziesięciokrotnie, podczas gdy w Japonii o ok. 30%. Mimo tego to Japonia wyżej punktuje w indeksach innowacyjności: w Global Innovation Index 2023 zajmuje 13. pozycję wobec 41. miejsca dla Polski; różnicę napędzają m.in. wydatki B+R (3,2% PKB w Japonii i 1,5% w Polsce) oraz intensywność patentowania. Jednocześnie oba kraje mają podobny, relatywnie niski na tle OECD, odsetek publikacji w globalnym „top 10%” cytowań (ok. 5%). W rankingu IMD World Competitiveness 2024 oba kraje plasują się blisko siebie: Japonia na 38., Polska na 41. miejscu. Silnymi stronami Japonii jest dobrze rozwinięta infrastruktura, przewidywalne regulacje i dojrzały ekosystem B+R, a Polski: przewaga kosztowa, wysoka dynamika i rosnące kompetencje kadr. Do wspólnych wyzwań należą produktywność, innowacyjność, demografia i zielona transformacja. 

W rozdziale 2 przeprowadzono analizę relacji handlowych i inwestycyjnych między Polską a Japonią. Na poziomie wymiany towarowej widać dwie przeciwstawne tendencje. Z jednej strony, handel dwustronny jest dziś wyraźnie większy niż w latach 90., z drugiej jego skala pozostaje niewielka względem potencjału. W 2021 r. Polska wyeksportowała do Japonii produkty o wartości 830,2 mln USD, importując za 5,08 mld USD – deficyt po naszej stronie jest więc strukturalny. Japonia w polskim eksporcie utrzymuje od lat marginalny udział (0,26% w 2021 r.), jednak Polska zyskała na znaczeniu jako kierunek japońskiego eksportu (0,44% w 2021 r., wobec 0,03% w 1994 r.). W 2023 r. Japonia była dopiero 46. rynkiem zbytu dla polskich firm i 24. źródłem importu; z kolei Polska była 26. odbiorcą japońskiego eksportu i 52. dostawcą na tamtejszy rynek. W strukturze towarowej dominują technologie i motoryzacja: z Polski do Japonii trafiają m.in. turbiny gazowe, pojazdy samochodowe, wyroby ceramiczne i transformatory; w drugą stronę – samochody, aparatura analityczna, części motoryzacyjne oraz maszyny przepływowe. Te dane pokazują, że wciąż wymieniamy głównie dobra przemysłowe, a nie produkty wiedzochłonne, co ogranicza efekt „kotwiczenia” relacji w perspektywie długookresowej. 

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) to kolejny obszar podjętej analizy. Zasoby japońskich BIZ w Polsce były najwyższe w 2010 r. (1,68 mld USD), po czym spadły, by w 2022 r. wynieść 1,23 mld USD – mniej o ok. 26% wobec poziomu sprzed 12 lat. Udział Japonii w ogólnej puli BIZ w Polsce oscyluje wokół pół procenta i ostatnio nie wykazuje wyraźnego trendu wzrostowego. Dochody z tych inwestycji są przy tym zmienne: od strat w 2012 r. po szczyt 260,5 mln USD w 2021 r. Z kolei polskie BIZ w Japonii są znikome, sporadycznie dodatnie i nigdy nienotujące trwałego przyrostu – ich udział w ogólnej aktywności kapitałowej polskich firm za granicą nie przekracza setnych części procenta. Jeśli więc celem ma być ożywienie przepływów kapitałowych, potrzebny jest świadomy impuls – od instrumentów wsparcia po projekty flagowe, które przełamią barierę skali i ryzyka. 

Ekonomia nie działa jednak w próżni – o tempie i jakości współpracy decydują także czynniki kulturowe (rozdział 3). W ujęciu Hofstede Polska i Japonia są do siebie podobne w wysokim unikaniu niepewności (UAI 92–93), co przekłada się na przywiązanie do zasad, procedur i przewidywalności. Różni nas natomiast siła hierarchii (PDI 68 w Polsce i 54 w Japonii) oraz orientacja długoterminowa, w której Japonia (LTO 100) zdecydowanie góruje nad Polską (LTO 49). Japonia jest też kulturą bardzo zorientowaną na sukces (MAS 95), z dużą presją edukacyjną i etosem pracy. Polska, choć również ceni realizację postawionych przed sobą celów, zachowuje większą równowagę. Obie kultury mają niski wskaźnik przyzwolenia (IVR), co wzmacnia normatywność zachowań. W praktyce ważny jest również styl komunikacji: Japonia to kraj silnego kontekstu, gdzie „to, co niewypowiedziane”, bywa równie ważne jak słowa. Polska, choć mniej kontekstowa, także docenia okoliczności i relacje. Te niuanse determinują etykietę biznesową: od powitań i obiegu wizytówek, przez prezenty, po punktualność, która w Japonii ma rangę nienaruszalnej zasady. 

Wzorce kulturowe niosą konkretne konsekwencje dla firm i instytucji. Po pierwsze, planując ekspansję, polskie przedsiębiorstwa powinny uwzględniać dłuższy horyzont inwestycyjny, akceptując czasochłonne budowanie zaufania i procesu decyzyjnego „od dołu do góry”. Wysokie unikanie niepewności po obu stronach oznacza, że liczą się klarowne procedury, przewidywalny harmonogram i rzetelne informacje techniczne. Po drugie, w rekrutacji i zarządzaniu zespołami transkulturowymi trzeba świadomie łączyć różne modele przywództwa – hierarchiczne oczekiwania polskich zespołów z konsensualnym stylem japońskim. Po trzecie, kluczowe jest rozumienie roli rytuału: jakość materiałów w wersji papierowej, forma wręczania wizytówek, a nawet detal stroju mogą przesądzić o „pierwszym wrażeniu”, które w kulturze wysokiego kontekstu bywa decydujące. 

Po części makroekonomicznej, w monografii przeprowadzono szczegółowe analizy na poziomie mezoekonomicznym dotyczące współpracy polsko-japońskiej w wybranych branżach: kosmetycznej, medycznej i farmaceutycznej, rolno-spożywczej, zielonych technologii, technologii informacyjnych (ICT) i gamingowej. Analizy te rozpoczęto od branży kosmetycznej (rozdział 4). Polska branża kosmetyczna rośnie szybciej niż rynek UE, lecz jest rozdrobniona i pod presją zielonych standardów. Japonia z kolei to trzeci rynek świata, z wysokimi wymaganiami jakości i silnym trendem beauty-tech. Dwustronny handel pozostaje mały i asymetryczny: polski eksport do Japonii spadł do 1,3 mln USD (2023), zaś import z Japonii do Polski wzrósł do 9,1 mln USD. Szanse stwarzają segmenty eco/premium, personalizacja oraz kooperacje technologiczne i dystrybucyjne z japońskimi partnerami. 

W rozdziale 5 przeprowadzono analizę współpracy polsko-japońskiej w branży medyczno-farmaceutycznej, która odgrywa kluczową rolę w gospodarce obu krajów, wpływając znacząco na zdrowie i dobrostan społeczeństw. Zarówno Japonia, jak i Polska plasują się w pierwszej dwudziestce światowych eksporterów i importerów tej branży; oba kraje zajmują wyższe pozycje w rankingu jako importerzy (Japonia – 6. miejsce; Polska – 16. miejsce) niż eksporterzy (odpowiednio: 12. i 20. miejsce), przy czym Japonia ma relatywnie silniejszą pozycję niż Polska w zakresie handlu międzynarodowego wyrobami tej branży. Japoński rynek farmaceutyczny doświadcza gwałtownego wzrostu popytu na innowacyjne leki, spowodowanego starzeniem się społeczeństwa i rosnącą częstością występowania chorób przewlekłych. Japońskie firmy farmaceutyczne aktywnie współpracują ze startupami zajmującymi się sztuczną inteligencją. Analizując możliwości wejścia na rynek medyczny i farmaceutyczny w Japonii należy zwrócić uwagę na silną regulację tego rynku. Japoński proces regulacyjny zwykle zajmuje dużo czasu i jest kosztowny, a w wejściu na ten rynek niezbędny bywa lokalny partner. Potencjału bilateralnej współpracy Polski z Japonią w branży medycznej i farmaceutycznej można poszukiwać w zakresie handlu farmaceutykami i sprzętem medycznym, w szczególności ortopedycznym. Farmaceutyki natomiast mogą być interesującym obszarem współpracy z uwagi na komplementarne struktury eksportu obu krajów w zakresie tej grupy dóbr oraz rosnący popyt w obu krajach wynikający m.in. ze starzenia się społeczeństw. 

W rozdziale 6 przeprowadzono analizę współpracy polsko-japońskiej w branży rolno-spożywczej. Polska to czołowy producent i eksporter UE, ale o niższej produktywności i niskim udziale rolnictwa eko. Japonia ma niską samowystarczalność żywnościową i wysokie wymagania jakościowe, co sprzyja importowi. Po spadku wymiany w 2023 r. rekomenduje się odbudowę sprzedaży mięsa (wieprzowina, wołowina, drób) i lepsze dostosowanie certyfikacyjne do rynku japońskiego, by wykorzystać popyt i trendy demograficzne. 

W rozdziale 7 przeprowadzono analizę współpracy polsko-japońskiej w branży zielonych technologii. Oba kraje stoją przed podobnym wyzwaniem dekarbonizacji gospodarek opartych na paliwach kopalnych, wyznaczając cele redukcji emisji gazów cieplarnianych. O ile jednak Polska jest znacznie bardziej zaangażowana we włączanie odnawialnych źródeł energii w swój konsumpcyjny miks energetyczny niż Japonia, jednak to Japonia w większym stopniu wykorzystuje odnawialne źródła w produkcji energii. Ponadto analiza wydatków przeznaczanych na badania i rozwój w obszarze technologii związanych z energią w obu krajach silnie koreluje z posiadanym miksem energetycznym, jest jednocześnie indykatorem kierunków rozwoju energetyki obu państw. Możliwa jest zatem współpraca, polegająca na wymianie technologii i doświadczeń, w obszarach OZE czy technologii wodorowych, mająca na celu zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Japonii i Polsce. Jest to szczególnie uzasadnione z uwagi na sprzyjający klimat polityczny i regulacyjny, ale również potencjał synergii i możliwości rozszerzenia współpracy biznesowej o komponent badawczo-rozwojowy. 

W rozdziale 8 przedstawiono analizę współpracy polsko-japońskiej w branży ICT. Japonia – gdzie branża ICT odpowiada za 10,3% PKB, a kraj zajmuje czwarte miejsce na świecie – zmaga się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów tej branży. Polska, choć udział branży ICT w jej PKB jest mniejszy, dynamicznie zwiększa eksport usług cyfrowych i przyciąga znaczące inwestycje. W Japonii największy wkład w PKB generują usługi informacyjne, działalność badawczo-rozwojowa oraz produkcja i usługi związana z ICT. W Polsce natomiast najintensywniej rozwija się segment usług informatycznych, stanowiący trzon krajowej branży ICT. Co ciekawe, Polska osiąga wyższą wartość eksportu usług niż Japonia. Japonia zajmuje 8. miejsce pod względem udziału w polskim imporcie dóbr ICT, z wynikiem 2,5%. Ponadto polski handel usługami dostarczanymi cyfrowo rozwija się znacznie szybciej niż jego japoński odpowiednik. W Japonii tempo wdrażania nowych technologii w gospodarce wyznaczają branże infrastruktury społecznej oraz finansów i ubezpieczeń. 

Asymetria w relacjach między Polską a Japonią – silniejszy eksport usług po stronie polskiej i większy import po stronie japońskiej – otwiera przestrzeń do wspólnych wdrożeń w obszarach, takich jak sztuczna inteligencja, chmura obliczeniowa, 5G czy cyberbezpieczeństwo. Kluczem do sukcesu są alianse z lokalnymi firmami, które pozwalają skrócić procesy wdrożeniowe i pokonać bariery językowe oraz kulturowe. Warto dodać, że wartościowe kontakty między polskimi i japońskimi przedsiębiorstwami często nawiązywane są w krajach trzecich – na przykład w Europie Zachodniej lub Stanach Zjednoczonych, gdzie część dużych japońskich firm aktywnie poszukuje partnerów w ramach inicjatyw open innovation. 

W rozdziale 9 przeprowadzono analizę współpracy polsko-japońskiej w branży gier (gamingowej). Wartość globalnego rynku gier dynamicznie rośnie i w najbliższych latach ma przekroczyć 200 mld USD, a największy udział mają gry mobilne, następnie konsolowe i PC. Polska i Japonia należą do kluczowych graczy w globalnej branży gier, choć ich pozycja i historia rozwoju są odmienne. Polska, która jeszcze kilkadziesiąt lat temu była na peryferiach rewolucji komputerowej, stała się dziś znaczącym producentem gier, z takimi firmami jak CD Projekt, Techland czy 11 bit studios oraz setkami mniejszych studiów. Cyfrowa dystrybucja i globalne platformy, takie jak Steam czy GOG.com, umożliwiły szybki eksport polskich gier i dotarcie do klientów na całym świecie. Polska branża przeszła okres bardzo szybkiego wzrostu, skupiając obecnie około 500 firm i ponad 15 tysięcy zatrudnionych, co plasuje ją w europejskiej czołówce pod względem liczby miejsc pracy. Znacząca większość przychodów polskich producentów pochodzi z eksportu, a Polska jest eksporterem netto gier, sprzedając swoje tytuły m.in. do USA, Chin, krajów Europy Zachodniej oraz Japonii. Japonia z kolei jest jednym z filarów światowego gamingu, przede wszystkim dzięki konsolom Nintendo i Sony, które wraz z amerykańskimi platformami współtworzą oligopol na rynku dystrybucji gier. Japońskie firmy stworzyły wiele ikonicznych marek i postaci, które są rozpoznawalne globalnie (np. Mario, Pokémon, Final Fantasy), a ich gry często zajmują czołowe miejsca w rankingach wszech czasów. W ostatnich latach japońskie koncerny, zwłaszcza Sony, coraz mocniej wchodzą także na rynek gier PC. Współpraca polsko-japońska w branży gier ma naturalne podstawy: każdy duży producent gier chcący wydawać je na PlayStation czy Nintendo musi współpracować z japońskimi firmami, a japońskie podmioty, które chcą dystrybuować gry na GOG.com, współpracują z CD Projektem. Dalszy rozwój tej współpracy będzie kształtowany przez globalne trendy, takie jak wydłużanie cyklu życia gier, rosnące znaczenie gier mobilnych, granie w chmurze, rozwój metaverse, wzrost roli gier niezależnych oraz wykorzystanie generatywnej sztucznej inteligencji w produkcji gier. Pomimo dynamicznego rozwoju Polski, skala i dojrzałość japońskiej branży wciąż znacząco przewyższa polską, co tworzy zarówno wyzwania, jak i szanse dla dalszej współpracy. 

Podsumowując, współpraca gospodarcza między Polską a Japonią ma szczególne znaczenie w kontekście globalnych zmian ekonomicznych i geopolitycznych. Japonia, będąca jedną z największych gospodarek świata, oferuje Polsce unikalne możliwości technologiczne i inwestycyjne. Z kolei Polska, jako szybko rozwijająca się gospodarka Unii Europejskiej, może stać się dla Japonii ważnym partnerem w Europie. Identyfikując możliwości współpracy polsko-japońskiej oraz jej potencjalne znaczenie dla wzrostu gospodarczego, postępu technicznego oraz zrównoważonego rozwoju należy jednak zauważyć relatywnie niewielką skalę relacji handlowych czy inwestycyjnych między badanymi państwami. W 2021 r. japoński eksport do Polski wynosił tylko 0,44% całkowitego eksportu Japonii, natomiast polski eksport do Japonii wynosił jedynie 0,26% eksportu Polski. Jednocześnie stałą cechą charakterystyczną polsko-japońskich relacji handlowych jest to, że Polska odnotowuje deficyt, a Japonia nadwyżkę bilateralnego bilansu handlowego. Podobnie na relatywnie bardzo niskim poziomie są zasoby BIZ pomiędzy Polską i Japonią, a także dochody otrzymywane z tytułu tych inwestycji, przy czym aktywność polskich inwestorów w Japonii jest na niższym poziomie niż japońskich w Polsce. 


DR WERONIKA DANIŁOWSKA, Zakład Analizy Rynków, Instytut Rynków i Konkurencji, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH
DR ANNA DZIENIS, Katedra Badań Gospodarek Azji Wschodniej, Instytut Gospodarki Światowej,
Kolegium Gospodarki Światowej SGH
DR HAB. ARKADIUSZ KOWALSKI, prof. SGH, Katedra Badań Gospodarek Azji Wschodniej, Instytut Gospodarki Światowej, Kolegium Gospodarki Światowej SGH
DR HAB. MAŁGORZATA LEWANDOWSKA, prof. SGH, Katedra Zarządzania Międzynarodowego, Kolegium Gospodarki Światowej SGH

FOT: Katarzyna Wachowiak, SGH