Ogłaszane przez Narodowe Centrum Nauki konkursy OPUS i PRELUDIUM od wielu lat cieszą się dużym zainteresowaniem wśród badaczy z różnych ośrodków akademickich w całej Polsce. W tegorocznej edycji konkursów dofinansowanie otrzymały trzy projekty badaczy z SGH oraz jeden konsorcjum SGH-UWr.
Narodowe Centrum Nauki zostało powołane, aby wspierać działalność naukową polskich badaczy. Konkurs OPUS jest otwarty i skierowany do wszystkich, natomiast PRELUDIUM adresowany jest do osób, które nie posiadają jeszcze stopnia naukowego doktora.
W tegorocznej, dziewiętnastej edycji konkursów NCN finansowanie otrzymały trzy wnioski z SGH oraz jeden konsorcjum SGH-UWr:
- dr hab. Michał Brzoza-Brzezina, prof. SGH, Kolegium Analiz Ekonomicznych – Polityka makroekonomiczna i redystrybucyjna w czasie pandemii – 447 120 zł;
- dr hab. Dobromił Serwa, prof. SGH, Kolegium Analiz Ekonomicznych – Egzogeniczne i endogeniczne determinanty ryzyka systemowego w systemie finansowym – 352 800 zł;
- mgr Kamil Klupa, Kolegium Zarządzania i Finansów – Wpływ udziału Skarbu Państwa w sektorze bankowym na ryzyko systemowe oraz możliwości stosowania mechanizmu resolution – 118 800 zł;
- konsorcjum: Uniwersytet Wrocławski; Wydział Nauk Społecznych – Lider; Szkoła Główna Handlowa w Warszawie; Kolegium Ekonomiczno-Społeczne – Partner; COV-WORK: Świadomość społeczno-ekonomiczna, doświadczenia pracy i strategie radzenia sobie Polaków w kontekście kryzysu post-pandemicznego – 1 207 277 zł, koordynator po stronie SGH: dr Jan Czarzasty.
Poprosiliśmy laureatów o krótkie przedstawienie najważniejszych założeń i problematyki, którą będą zajmowali się w ramach realizowanych grantów.
Tytuł projektu: Polityka makroekonomiczna i redystrybucyjna w czasie pandemii
Michał Brzoza-Brzezina: Pandemia COVID-19 stanowi olbrzymie wyzwanie dla polityki gospodarczej i zdrowotnej. W odpowiedzi na jej wybuch wiele krajów wdrożyło wiele drastycznych środków w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa. Działaniom tym często towarzyszyła niespotykana dotąd stymulacja fiskalna i monetarna.
Pandemia wywołała zapotrzebowanie na badania nad optymalnymi reakcjami polityki gospodarczej i zdrowotnej na tego rodzaju wydarzenia. Projekt ma na celu częściowe wypełnienie tej luki.
W ramach badań zostanie opracowany model, który jednocześnie uwzględni rozwój sytuacji makroekonomicznej i epidemii. Model ten zostanie następnie wykorzystany do udzielenia odpowiedzi na pytania dotyczące optymalnej reakcji polityki gospodarczej i zdrowotnej, jakie należy podjąć podczas epidemii.
Rozważymy między innymi środki, takie jak kwarantanna, polityka monetarna i fiskalna i zamykanie wybranych branż gospodarki. Ocena optymalności uwzględni wpływ narzędzi na rozwój epidemii, jej konsekwencje społeczne i wpływ na gospodarkę.
Dr hab. Michał Brzoza-Brzezina jest profesorem SGH, pracuje w Katedrze Ekonomii Ilościowej. Prowadzi zajęcia dydaktyczne oraz badania naukowe z zakresu polityki pieniężnej, ekonomii cyklu koniunkturalnego i ekonomii monetarnej. Publikuje w czołowych międzynarodowych czasopismach, takich jak Journal of Money Credit and Banking, European Economic Review oraz Journal of Monetary Economics.
Tytuł projektu: Egzogeniczne i endogeniczne determinanty ryzyka systemowego w systemie finansowym
Dobromił Serwa: W ramach projektu analizujemy sprzężenie zwrotne między płynnością, wypłacalnością i wzajemnymi powiązaniami instytucji finansowych, które to może mieć poważne konsekwencje dla stabilności sektora finansowego.
Naszym głównym celem jest określenie kierunku i skali zależności między ryzykiem wypłacalności i ryzykiem płynności, a także poznanie ich wzajemnie wzmacniającego się wpływu na ryzyko systemowe w sektorze bankowym.
Weryfikujemy hipotezę, że ten kanał wzajemnych oddziaływań jest istotny, ponieważ wypłacalność i płynność są określane jednocześnie i wzmacniają się nawzajem, co w sytuacji kryzysowej może prowadzić do wzrostu ryzyka systemowego. Przewidujemy również, że słabości systemu finansowego, takie jak nadmierna dźwignia finansowa, niedopasowanie terminów zapadalności aktywów i pasywów instrumentów finansowych lub wzajemne międzyinstytucjonalne powiązania, mogą odgrywać ważną rolę we wzmacnianiu początkowego efektu szoków.
Następnie przyjmujemy ogólnosystemową perspektywę, w której ryzyko systemowe jest wywoływane przez szok egzogeniczny, który uderza w gospodarkę światową. W tej części projektu, badamy rolę buforów kapitałowych i buforów płynności w ograniczaniu ryzyka sprzężenia zwrotnego i wynikającego z niego efektu domina w systemie finansowym, który to efekt wpłynie na realną gospodarkę i cały system finansowy.
Porównamy też kryzys spowodowany koronawirusem z kryzysem finansowym z 2008 r. i uzyskamy wiedzę na temat roli cech poszczególnych banków, które to określają, czy banki te mogą hamować lub wzmacniać kryzys.
dr hab. Dobromił Serwa jest profesorem SGH, w Instytucie Ekonometrii w Kolegium Analiz Ekonomicznych. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problematyki modelowania rynków finansowych i ekonometrycznych modeli nieliniowych.
Tytuł projektu: Wpływ udziału Skarbu Państwa w sektorze bankowym na ryzyko
Kamil Klupa: Wzrost roli państwa w sektorze finansowym w ostatnich latach ożywił debatę na temat celowości i konsekwencji zmian własnościowych w sektorze bankowym, w tym w szczególności ich wpływu na stabilność finansową.
Celem projektu realizowanego w ramach grantu NCN jest analiza wpływu struktury własnościowej na stabilność systemu bankowego w UE.
Podstawowe badania przeprowadzone w ramach projektu obejmą trzy etapy. W pierwszym etapie główne zadania badawcze obejmą analizę struktury własnościowej sektorów bankowych w państwach członkowskich UE i przyczyn jej zmian w ciągu ostatnich lat. W drugim etapie prowadzone będą badania wpływu struktury własnościowej banków na stabilność sektora bankowego z wykorzystaniem analizy wskaźników stabilności finansowej i modeli ekonometrycznych. Ostatni etap będzie z kolei koncentrował się na przeglądzie przypadków zastosowania mechanizmu resolution w UE i przedstawieniu rekomendacji dla decydentów w kontekście zmian własnościowych zachodzących w sektorze bankowym.
mgr Kamil Klupa (Kolegium Zarządzania i Finansów) – absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie na kierunku Finanse i Rachunkowość oraz Uniwersytetu Warszawskiego na Wydziale Prawa i Administracji, doktorant SGH. Jego zainteresowania badawcze obejmują obszar stabilności finansowej i ram regulacyjnych sieci bezpieczeństwa finansowego. Jest laureatem Nagrody Prezesa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego na najlepszą pracę magisterską.
Tytuł projektu: COV-WORK: Świadomość społeczno-ekonomiczna, doświadczenia pracy i strategie radzenia sobie Polaków w kontekście kryzysu post-pandemicznego
Jan Czarzasty: W projekcie COV-WORK – nawiązującym do dobiegającego końca projektu PREWORK – konsorcjum Uniwersytetu Wrocławskiego (lider) i SGH chcemy zmierzyć się z wyzwaniem kryzysu postpandemicznego, mimo że sama pandemia nie dobiegła jeszcze końca.
Empiryczne zbadanie dopiero wyłaniających się skutków globalnego kryzysu zdrowia publicznego w sferze gospodarki, pracy i relacji społecznych jest już teraz sprawą niezwykle aktualną. COVID-19 i związane z nią zamrożenie znacznej części gospodarki są bezprecedensowymi wydarzeniami w najnowszej historii globalnego kapitalizmu. Wydaje się, że pandemia działa jak akcelerator istniejących już wcześniej trendów, zwłaszcza takich jak prekaryzacja zatrudnienia, automatyzacja i cyfryzacja pracy (w tym wzrost znaczenia pracy zdalnej), erozja dialogu społecznego oraz poszerzanie dyskursów indywidualizujących doświadczenia zawodowe.
W ramach projektu COV-WORK zbadamy społeczno-ekonomiczne konsekwencje pandemii i postpandemicznego kryzysu dla świata pracy w Polsce. Podstawowe pytanie dotyczy tego, w jakim stopniu oraz w jaki sposób kryzys społeczno-ekonomiczny wywołany pandemią wpływa na zmiany w organizacji pracy, zbiorowych stosunkach pracy i dyskursie o pracy, a także na świadomość społeczno-ekonomiczną pracujących Polaków oraz ich indywidualne i zbiorowe strategie życiowe?
W szczególności zajmiemy się badaniem świadomości społeczno-ekonomicznej Polaków w sytuacji postpandemicznej, doświadczeń biograficznych, w tym zawodowych i strategii radzenia sobie ze zmianami osób pracujących w trzech sektorach: edukacji, ochronie zdrowia i opiece społecznej oraz logistyce, nowych i starych konfliktów w zbiorowych stosunkach pracy oraz sposobów ich prezentowania w dyskursie medialnym. Podobnie jak w PREWORK, badania przeprowadzimy przy pomocy środków mieszanych, ilościowych (sondaże) i jakościowych (wywiady biograficzne, eksperckie i fokusowe). Fakt, że NCN okazał się w przypadku projektu szczodry, przeznaczając nań łączny budżet 1,2 mln, na pewno da nam komfort w działaniach badawczych i, miejmy nadzieję, zaowocuje ciekawymi publikacjami.
Grant realizowany będzie przez konsorcjum: Uniwersytet Wrocławski; Wydział Nauk Społecznych; Szkoła Główna Handlowa w Warszawie; Kolegium Ekonomiczno-Społeczne. UWr reprezentuje dr hab. Adam Mrozowicki z Instytutu Socjologii.
Ze strony SGH koordynatorem projektu jest dr Jan Czarzasty,
Dr Jan Czarzasty, adiunkt w Instytucie Filozofii, Socjologii i Socjologii Ekonomicznej KES SGH. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, sekretarz redakcji „Warsaw Forum of Economic Sociology”. Współpracownik Instytutu Spraw Publicznych, Europejskiej Fundacji na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound), Fundacji im. Friedricha Eberta.
