Drugi dzień Forum Ekonomicznego był kontynuacją rozmów na tematy społeczno-gospodarcze dotyczące Europy Środkowo-Wschodniej. Od rana do późnych godzin wieczornych specjaliści ze świata nauki i biznesu dyskutowali na temat najistotniejszych problemów i wyzwań dla regionu. Tego dnia odbyło się aż 14 paneli trwających od 20 do 60 minut. Z pogłębionymi analizami i szczegółowymi wynikami badań przeprowadzonych przez ekspertów SGH można zapoznać się w Raporcie SGH i Forum Ekonomicznego.
O godz. 10.30 obrady zainaugurował Bartosz Majewski, dyrektor Centrum Przedsiębiorczości i Transferu Technologii, który z dr. Stanisławem Kluzą z Zakładu Statystyki Stosowanej rozmawiał na temat stabilności finansowej jako dobra publicznego. Badania koniunktury IRG w sektorze bankowym na przestrzeni 20 lat pozwalają zaobserwować, jak rozwijał się sektor bankowy i jak zmieniała się rola regulacyjna państwa. Państwo, jako gwarant depozytów, zobowiązane jest do aktywności w procesie tworzenia i egzekwowania zasad bezpiecznego zarządzania podmiotami sektora bankowego. Potencjalne upadłości mogą spowodować konieczność zaangażowania środków publicznych, a zatem pieniędzy wszystkich podatników.
Rolnictwo ma się dobrze, lecz potrzebne innowacje
Kolejnym poruszanym zagadnieniem były współczesne problemy i wyzwania rolnictwa. W sesji prowadzonej przez Tomasza Kowalskiego, redaktora naczelnego portalu Sądeczanin.info, wzięli udział: Jan Krzysztof Ardanowski, minister rolnictwa i rozwoju wsi, oraz prof. Roman Sobiecki, prorektor ds. rozwoju SGH. Paneliści zwrócili uwagę, że w krajach Europy Środkowo-Wschodniej sektor rolniczy powinien być znaczącym graczem na globalnym rynku żywności, niestety jego duży potencjał jest mało wykorzystywany. Minister Ardanowski podkreślał również znaczenie innowacji dla rolnictwa.
Ogromną rolę będą miały innowacje w rolnictwie, aby zapobiegać anomaliom pogodowym, które wpływają na produkcję rolną.
O sposobie, w jaki polityka publiczna może wspierać rodziny oraz jakie świadczenia i usługi dla rodzin są najbardziej oczekiwane przez beneficjentów, a także o efektywności poszczególnych instrumentów wsparcia rozmawiały prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prorektor ds. nauki SGH, oraz Mateja Ribič, sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy, Rodziny, Spraw Społecznych i Wyrównywania Szans w Słowenii.
Czas elastycznych strategii
Przed południem Tomasz Machała, prezes WP Wideo i WP Pilot poprowadził debatę na temat skutecznej strategii rozwoju spółki w czasach pandemicznej niepewności. Kolejny panel, tym razem z udziałem Jerzego Kwiecińskiego, prezesa zarządu Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A., Bartłomieja Pawlaka, wiceprezesa zarządu z Polskiego Funduszu Rozwoju, oraz prof. Piotra Wachowiaka, rektora SGH, był poświęcony kwestii, jaka powinna być skuteczna strategia rozwoju.
W obecnych czasach, kiedy nie wiemy, co przyniosą kolejne trzy miesiące, trudno mówić o długofalowej strategii, lecz jedno już wiemy na pewno – musi być ona elastyczna. Czasy długoletnich strategii się skończyły.
Autostrady w Polsce na dobrej drodze – rozmowa z ministrem infrastruktury
Tuż po debacie odbyła się rozmowa ministra Andrzeja Adamczyka z Małgorzatą Raczyńską-Weinsberg z Polskiego Radia na temat infrastruktury. Minister mówił o planach resortu dotyczących m.in. budowy dróg, Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz o Krajowym Programie Kolejowym.
Do roku 2030 powstanie 2300 kilometrów autostrad – ten projekt mamy już na ukończeniu, i 6100 km dróg ekspresowych. Centralny Port Komunikacyjny jest skazany na sukces dzięki swojemu położeniu na mapie Polski i Europy – mówił minister.
Innowacje motorem wzrostu współczesnej gospodarki?
Kolejnym punktem programu była dyskusja na temat innowacji jako motoru napędowego postępu, prowadzona przez Agnieszkę Majcher, dziennikarkę przedsiebiorcy@eu z udziałem Nikodema Bończa-Tomaszewskiego, prezesa zarządu Exatel, Tomasza Nasiłowskiego, prezesa zarządu InPhoTech, dr Mariusza Strojnego, pełnomocnika rektora ds. transferu technologii w SGH, oraz Ewy Wernerowicz, prezes zarządu VIVUS Finanse.
Innowacje to nie są nowinki światowe dnia dzisiejszego, nawet nie jutra, tylko budowanie strategii, przewidywanie dziś tego, co może się wydarzyć za kilka lat – przekonywał Tomasz Nasiłowski.
Nikodem Bończa-Tomaszewski z firmy Exatel dodał:
W dobie #Covid19 powinniśmy zweryfikować ponownie, co ma być motorem wzrostu współczesnej gospodarki. Czy możemy znaleźć inne czynniki wzrostu gospodarczego i czemu mają służyć innowacje, które wprowadzamy?
Branża gamingowa rośnie w siłę
O przyszłości branży gamingowej, jednej z niewielu, która odnotowała wzrost w czasie lockdownu, rozmawiali Jakub Marszałkowski, członek zarządu Indie Games Polska, oraz Mirosław Łukasiewicz z Centrum Przedsiębiorczości i Transferu Technologii SGH. Prelegenci zwrócili uwagę na specyfikę i innowacyjność tego sektora, rolę polskich producentów oraz wskazali kierunek, w jakim podąża branża gamingowa na świecie.
W 2012 roku w Polsce było 200 studiów produkujących gry. Dziś jest ich 440! To gigantyczny wzrost sektora w zaledwie kilka lat. Jest to rosnąca część naszej gospodarczej rzeczywistości – wyjaśniał Jakub Marszałkowski.
Praca zdalna się opłaca
Jednym z poruszanych na Forum tematów była praca zdalna, o której rozmawiali Tomasz Chomicki, dyrektor ds. rozwoju biznesu w firmie Samsung, oraz prof. Rafał Kasprzak z Katedry Badań Zachowań Konsumentów. Bieżąca sytuacja pandemiczna na świecie spowodowała upowszechnienie rozwiązań z zakresu telepracy, które do niedawna nie cieszyło się dużą popularnością, a także konieczność dostosowania się organizacji do nowych i dynamicznie zmieniających się warunków.
Przedsiębiorcy skrupulatnie liczą zaoszczędzone w wyniku pracy zdalnej pieniądze. Pracownicy też są zadowoleni. Większość badań prowadzonych przez różne ośrodki pokazuje, że praca zdalna lub hybrydowa jest bardzo opłacalna dla biznesu – mówił prof. Kasprzak.
Edukacja przyszłości
O godzinie 14.55 rozmowę z Pawłem Borysem, o roli i znaczeniu wiedzy oraz o tym, jak edukować przyszłe pokolenia liderów, poprowadził Jacek Karnowski, redaktor naczelny Tygodnika Sieci, Fratria sp. z o.o. Paweł Borys:
W długim okresie kluczowa dla rozwoju krajów jest edukacja. Dlatego m.in. stworzyliśmy w Polskim Funduszu Rozwoju projekt Centralnego Domu Technologii, który promuje nowoczesny model edukacji łączący umiejętności miękkie z nauką i technologią.
Odnawialne źródła energii – wartość bezpieczeństwa energetycznego
Jednym z równie ważnych poruszanych podczas Forum obszarów była energetyka odnawialna jako wyzwanie dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej. W dyskusji moderowanej przez Jakuba Wiecha, zastępcę redaktora naczelnego Energetyka24.com/Grupa Defence24, wzięli udział Albert Gryszczak, prezes zarządu Zgorzelecki Klaster Energii, Dawid Zieliński, prezes zarządu Columbus Energy S.A., oraz dr Krzysztof Księżopolski z Katedry Polityki Publicznej. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej istnieje duży potencjał do rozwoju energetyki odnawialnej. Niestety kraje regionu prowadzą raczej bierną politykę w zakresie tzw. energetyki obywatelskiej, niechętnie oddając energię odnawialną w ręce lokalnych społeczności. Szok popytowo-podażowy na rynku energii spowodowany epidemią COVID-19 pokazał, że tradycyjne źródła energii są nadal bardziej konkurencyjne.
Na Ukrainie i w Białorusi jest duży przyrost OZE. Dlaczego? OZE mają w sobie wartość bezpieczeństwa energetycznego. Całkowita transformacja energetyczna – wyjście z gazu, węgla, ropy – sprawia, że już nie musimy martwić się o ceny tych surowców, ani o to, skąd je importujemy – przekonywał dr Księżopolski.
Jaka konsumpcja po pandemii?
Na temat konsumpcji po pandemii z Rafałem Stępniewskim, redaktorem naczelnym dziennikprawny.pl, rozmawiali Marcin Duma, prezes zarządu Fundacji Instytut Badań Rynkowych i Społecznych, oraz prof. Elżbieta Mączyńska-Ziemacka z SGH. Zaproszeni goście zastanawiali się, jakie wyzwania stoją dziś przed polską i europejską gospodarką oraz jak będzie wyglądał nowy ład gospodarczy po pandemii. Podjęli także próbę oceny programów wsparcia gospodarek. Prof. Mączyńska:
Pandemia wzbogaciła najbogatszych, a zubożyła najbiedniejszych. A zubożenie najbiedniejszych oznacza pogorszenie popytu. Bo im większe nierówności, tym większe bariery popytu, bo popyt tworzą masy. Niestety pamięć pokryzysowa jest krótka. Jednak można mieć nadzieję, że ten wyjątkowy kryzys, inny niż wszystkie, przyniesie refleksję na temat naszej konsumpcji. Kupuj, wyrzucaj – kultura jednorazowości.
Marcin Duma przedstawił wyniki badań zachowań konsumentów w trakcie pandemii:
Lockdown spowodował nie zmianę zachowań, ale ich zamrożenie. Kiedy ludzie spodziewali się zamknięcia sklepów, zaczęli je szturmować, obawiając się, że nie będą mogli dokonać tego rytuału zakupowego.
Dodał także, że 71% badanych zadeklarowało, iż zakupy online – chociażby spożywcze – w czasie lockdownu wykonywali częściej niż zazwyczaj.
Tendencje w polityce podatkowej
Profesor Dominik Gajewski, kierownik Zakładu Prawa Podatkowego SGH, podczas sesji z Janem Sarnowskim, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Finansów, podjęli zagadnienia dotyczące tendencji w polityce podatkowej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Zasygnalizowali, że prowadzone badania potwierdziły tezę, iż polityka podatkowa w analizowanym okresie została skierowana przede wszystkim na maksymalizację efektu fiskalnego i pomijała obszar kosztów, jakie generowane są po stronie małych i średnich przedsiębiorców.
Od przyszłego roku chcemy wprowadzać wypracowaną w USA koncepcję minimal maintenance income tax, podatek z minimalnymi kosztami obsługowymi po stronie przedsiębiorcy i po stronie administracji – deklarował Sarnowski.
Jan Sarnowski wspomniał również o uszczelnianiu luki VAT.
Ostatnie 4 lata były kluczowe dla zmniejszania luki VAT. Według obliczeń MF, luka VAT w tym czasie została zmniejszona z poziomu 24% w 2015-16 do poziomu 12% w 2019.
Obecny model rozwoju krajów EŚW do weryfikacji po COVID?
Kolejne wystąpienie poświęcone było ścieżkom rozwojowym krajów i regionów Europy Środkowo-Wschodniej. Bartosz Majewski, dyrektor Centrum Przedsiębiorczości i Transferu Technologii, oraz dr Piotr Maszczyk, kierownik Zakładu Makroekonomii i Ekonomii Sektora Publicznego SGH, rozmawiali o wzroście gospodarczym w krajach EŚW, który spowodował realne zmniejszanie dystansu rozwojowego w stosunku do państw Europy Zachodniej. Kraje regionu nie zdołały jednak stworzyć strukturalnych fundamentów dla bardziej trwałej przewagi konkurencyjnej niż ta oparta na taniej sile roboczej. Kryzys wywołany przez pandemię COVID-19 stwarza jednak realne zagrożenie dla obecnego modelu rozwoju krajów EŚW. Na koniec nie zabrakło jednak optymistycznego akcentu. Piotr Maszczyk:
Pandemia COVID-19 może w krótkim okresie przyspieszyć tempo konwergencji realnej polskiej gospodarki. Można oczekiwać z dużą dozą prawdopodobieństwa, że tempo spadku PKB w Polsce będzie jednak słabsze niż w krajach UE.
SGH uczelnią odpowiedzialną społecznie
Drugi dzień obrad zakończyła dyskusja dotycząca obszaru CSR jako wyzwania dla przedsiębiorstw, którą moderował Hubert Biskupski, zastępca redaktora naczelnego Super Expressu. Wzięli w niej udział Marcin Ochnik, prezes zarządu Ochnik S.A., prof. Piotr Wachowiak, rektor SGH, oraz Witold Włodarczyk, prezes Zarządu Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego. Rozmówcy zwrócili uwagę na pozytywne efekty wdrożenia projektów związanych z rozwojem społecznej odpowiedzialności biznesu w małych i średnich przedsiębiorstwach. Wzrastająca świadomość społeczeństwa i przedsiębiorców sprawia, że przedsiębiorstwa zaczynają doceniać możliwości, jakie daje wdrażanie projektów społecznej odpowiedzialności biznesu. Rektor SGH, prof. Piotr Wachowiak wspomniał o projektach z zakresu CSR realizowanych w SGH
Jako jedni z pierwszych podpisaliśmy deklarację dot. CSR uczelni wyższych. W tej deklaracji są określone pewne zasady. W SGH one są nie tylko na papierze, ale staramy się ich przestrzegać. Np. wprowadziliśmy do edukacji obowiązkowy przedmiot „Społeczna odpowiedzialność biznesu”. Zorganizowaliśmy akcję „Szkoła Domowa SGH”. Udzielaliśmy wsparcia pracownikom szpitala jednoimiennego w Warszawie, odrabiając z ich dziećmi lekcje online. W akcję zaangażowali się studenci, doktoranci, pracownicy naukowi i administracyjni. I za to jestem im bardzo wdzięczny.
Na zakończenie dyskusji o społecznej odpowiedzialności biznesu, rektor Wachowiak podkreślił, że CSR nie jest modą – jest koniecznością. Żeby przedsiębiorstwo mogło odnosić sukcesy, być wiarygodne w oczach interesariuszy, musi postępować zgodnie z etyką i prawem, realizować pewne zamierzenia społeczne i być firmą ekologiczną.
Nagroda Gospodarcza SGH przyznana!
Punktem kulminacyjnym była uroczysta gala, podczas której prezes Banku PKO BP Zbigniew Jagiełło odebrał z rąk rektora SGH prof. Piotra Wachowiaka tegoroczną Nagrodę Gospodarczą SGH. Jest to specjalne wyróżnienie dla osoby, która w sposób szczególny przyczyniła się do rozwoju gospodarczego Polski.
Zapraszamy do śledzenia naszych aktywności w Strefie SGH 10 września – w ostatni dzień Forum Ekonomicznego 2020.
Panele dyskusyjne i debaty. Dzień 3
Relacja ze wszystkich rozmów z ekspertami oraz gośćmi Strefy SGH na Forum Ekonomicznym 2020 jest dostępna na naszym kanale w serwisie Youtube.
SGH na Forum Ekonomicznym w Karpaczu, śledź media społecznościowe: #strefaSGH
