Procedura akredytacyjna Equis to wcale nie takie proste zadanie
W dniu 28 września 2021 r. EQUIS Accreditation Board na swoim posiedzeniu podjęła decyzję o przyznaniu Szkole Głównej Handlowej w Warszawie międzynarodowej akredytacji EQUIS. To wspaniała wiadomość, ogromny sukces całej społeczności naszej uczelni, powód do dumy dla nas wszystkich.
Co to jest EQUIS?
Akredytacja instytucjonalna EQUIS (European Quality Improvement System) to jeden z międzynarodowych systemów oceny uczelni ekonomicznych i szkół biznesu. Obejmuje w zasadzie wszystkie najważniejsze aspekty funkcjonowania szkoły wyższej – od strategii i zarządzania, poprzez obszar dotyczący portfela oferty programowej, studentów, doktorantów i nauczycieli akademickich, studia MBA i studia podyplomowe oraz badania naukowe, po zagadnienia dotyczące funkcjonowania administracji, stanu finansów uczelni i jej rozwoju. Niezwykle ważne w kontekście akredytacji EQUIS są też umiędzynarodowienie, współpraca z biznesem oraz społeczna odpowiedzialność uczelni.
European Quality Improvement System to jedna z najbardziej prestiżowych akredytacji przyznawanych uczelniom ekonomicznym i szkołom biznesu na świecie, jedna z trzech (obok akredytacji AACSB i AMBA) najważniejszych, czyli składających się na tzw. „potrójną koronę” (triple crown). Przyznaje ją założona w 1972 r. European Foundation for Management Development, która jest organizacją typu non profit. Misją EFMD jest promowanie i wspieranie doskonałości w rozwoju zarządzania w perspektywie globalnej.
Mimo że EFMD została założona w Europie, obecnie działa na całym świecie. Ma swoje biura nie tylko w Brukseli, Genewie i Pradze, ale także w Hongkongu i Miami. Obecnie do tej organizacji należy 966 tzw. członków instytucjonalnych (głównie uczelnie ekonomiczne i szkoły biznesu) z 90 krajów świata. Tylko nieznaczna część szkół wyższych jest akredytowana. Obecnie liczba uczelni akredytowanych w ramach EQUIS wynosi 201, w tym: 106 to uczelnie europejskie, 44 – uczelnie azjatyckie, 17 pochodzi z Australii i Oceanii, 16 – z Ameryki Północnej, 11 reprezentuje Amerykę Środkową i Amerykę Południową, 4 – Środkowy Wschód oraz 3 – Afrykę.
Projekt akredytacyjny w SGH
Uzyskanie akredytacji EQUIS wieńczy okres kilkuletnich działań w ramach projektu akredytacyjnego. Warto je opisać, przedstawiając ten proces w nieco szerszym kontekście. Jeszcze w okresie kadencji poprzednich władz uczelni, tj. w styczniu 2017 r., zaczęła funkcjonować grupa robocza kilku osób, mających za zadanie ustalanie, które akredytacje zagraniczne są szczególnie istotne dla SGH. Wskazano wtedy, że celem uczelni będzie uzyskanie „potrójnej korony” najważniejszych akredytacji: dwóch globalnych akredytacji instytucjonalnych, czyli EQUIS i AACSB, oraz akredytacji AMBA (dotyczącej portfela programów MBA). To była bardzo dobra i ważna decyzja, ponieważ nadała kierunek i stanowiła niejako nowe spojrzenie na to, co będzie ważne dla uczelni w kolejnych latach.
W konsekwencji wspomnianych kierunkowych ustaleń SGH podjęła – na wiosnę 2018 r. – decyzję o złożeniu wniosku o wsparcie projektu akredytacyjnego EQUIS ze środków programu „Akredytacje międzynarodowe” prowadzonego wówczas przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (obecnie Ministerstwo Edukacji i Nauki). Wniosek SGH został zaakceptowany do realizacji, a decyzją JM Rektora na kierownika projektu został powołany dr hab. Marcin Wojtysiak-Kotlarski, prof. SGH.
Projekt akredytacyjny wymagał, w pierwszej kolejności, szczegółowego zapoznania się ze standardami akredytacji EQUIS i procedurami dotyczącymi procesu akredytacyjnego. W dalszej kolejności gromadzono i opracowywano podstawowe dane i informacje na temat uczelni, które były potrzebne do sporządzenia pierwszego ważnego dokumentu opisującego SGH – tzw. EQUIS Data Sheet.
Duże znaczenie dla prawidłowej realizacji projektu akredytacyjnego miało również uczestnictwo przedstawicieli uczelni w konferencjach i seminariach, organizowanych przez EFMD. Dawały one nie tylko możliwość poszerzenia wiedzy na temat standardów EQUIS, najlepszych praktyk zarządzania uczelniami oraz szczegółów procesu akredytacji, ale także były okazją do budowania wielu wartościowych relacji.
W procesie akredytacyjnym zawsze można było liczyć na dostępność i wsparcie władz oraz pracowników EFMD. Za nieocenioną życzliwość i otwartość należą się podziękowania prof. Ericowi Cornuelowi, szefowi EFMD. Meandry procesu akredytacyjnego zawsze cierpliwie wyjaśniała bezpośrednia opiekunka SGH – Adriana Kudrnova Lovera z biura EFMD w Pradze. Od wiosny 2019 r. dodatkowym wsparciem dla naszego procesu akredytacyjnego była prof. Sofia Salgado Pinto (ówczesny dziekan Católica Porto Business School), która z wielką cierpliwością i profesjonalizmem wspierała swoimi radami i doświadczeniem.
Na przełomie 2019 i 2020 r. ogrom pracy w SGH poświęcono na opracowanie bardzo obszernego Raportu Samooceny (Self-Assessment Report – SAR) oraz dokumentów dodatkowych i załączników (około 500 stron). W proces przygotowania tej dokumentacji było zaangażowanych niemal 100 osób. Nieocenionym wsparciem dla Zespołu ds. Akredytacji EQUIS i AACSB, któremu miałem zaszczyt przewodniczyć, było zaangażowanie w cały proces prorektora ds. współpracy z zagranicą prof. SGH dr. hab. Jacka Prokopa. Doświadczenie, opanowanie i profesjonalizm Pana Prorektora miały ogromne znaczenie z perspektywy sukcesu projektu akredytacyjnego.
Szczególną rolę w przygotowaniu dokumentów odegrała również Katarzyna Kacperczyk, dyrektor Centrum Współpracy Międzynarodowej SGH. Jej zaangażowanie w proces akredytacyjny było niezawodne i zdecydowanie ponadstandardowe. Wynikało to w dużej mierze z faktu, iż zagadnienia dotyczące umiędzynarodowienia naszej uczelni przewijały się przez praktycznie każdy rozdział Raportu Samooceny.
Przygotowana dokumentacja została zaaprobowana w połowie lutego 2020 r., a wizytę komisji akredytującej SGH wyznaczono na tydzień przed Wielkanocą. Niestety, w tym momencie wybuchła pandemia COVID-19, co spowodowało, że spotkanie to musiało zostać odwołane. Wstępnie przesunięto je na listopad 2020 r., ale i ten termin pokrzyżowała sytuacja epidemiologiczna. Ostatecznie, wizyta komisji akredytującej SGH w zakresie EQUIS odbyła się w dniach 8–11 czerwca 2021 r. w formule wirtualnej.
W skład zespołu oceniającego uczelnię wchodziły cztery osoby, w tym przedstawiciele świata akademickiego: 1) prof. Daniel Traça (dziekan Nova School of Business and Economics, Nova University z Lizbony, przewodniczący komisji oceniającej SGH), 2) prof. Harald Gall (dziekan Faculty of Business, Economics and Informatics z Uniwersytetu w Zurychu) oraz 3) prof. Zita Paprika (były prorektor ds. międzynarodowych i akredytacji z Corvinus University w Budapeszcie), a także 4) dr Michael Heuser (były członek zarządów Lufthansa i Deutsche Telekom) jako przedstawiciel świata biznesu.
Wirtualna wizyta komisji akredytującej uczelnię (online peer review visit) była ogromnym przedsięwzięciem. Po pierwsze, o jego skali może świadczyć fakt, że w prace nad dokumentami oraz – następnie – w spotkania z komisją było zaangażowanych po stronie SGH około 150 osób. Po drugie, na potrzeby wizytatorów przygotowano specjalny wirtualny pokój z dokumentami (baseroom), w którym, obok zaktualizowanego Raportu Samooceny (ze względu na przełożoną wizytę komisji akredytującej de facto trzeba go było przygotować od nowa, po raz drugi), zgromadzono w formie cyfrowej – zgodnie z wymaganymi procedurami opisującymi proces akredytacyjny – bardzo obszerną (łącznie kilka tysięcy stron) dodatkową dokumentację, obrazującą funkcjonowanie naszej uczelni. Warto również wspomnieć, iż na potrzeby wizyty komisji akredytującej powstał specjalny krótki film, przedstawiający SGH (virtual tour).
Ostatniego dnia przewodniczący komisji akredytującej, na specjalnym spotkaniu z władzami uczelni, podsumował przebieg wizytacji. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie została pochwalona za bardzo profesjonalne przygotowanie tej wizyty, ale na decyzję o tym, czy przyznano akredytację, czy nie, trzeba było poczekać. Nie jest to nic dziwnego, taka jest bowiem procedura akredytacyjna EQUIS.
Na zakończenie
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie ciężko pracowała na swój sukces, a trwało to dobrych kilka lat. Realizacja planu znalezienia się wśród grona najznamienitszych uczelni biznesowych na świecie trwała dość długo, ale w końcu przyniosła oczekiwane efekty. Należy jednak pamiętać, że teraz, po otrzymaniu akredytacji EQUIS, trzeba jeszcze ciężej pracować, aby móc ją utrzymać przez kolejne lata. Nie jest to łatwe zadanie, ale wszyscy – nauczeni doświadczeniem i wzmocnieni sukcesem – zawalczymy o świetlaną przyszłość naszej Alma Mater.
Dr hab. MARCIN WOJTYSIAK-KOTLARSKI, prof. SGH, kierownik projektów akredytacyjnych EQUIS, AACSB i BSIS