
W dniach 13–18 lipca w Brisbane w australijskim stanie Queensland, w tamtejszym Convention and Exhibition Centre, odbyła się 30. Międzynarodowa Konferencja Ludnościowa – International Population Conference 2025 – jedno z najważniejszych wydarzeń naukowych w obszarze badań demograficznych.
W trakcie sześciu dni konferencji odbyło się ponad 200 sesji w ponad 20 panelach tematycznych. Oprócz tego przedstawiono ok. 200 plakatów i przeprowadzono 14 warsztatów. Uczestniczyło w niej ponad 1300 naukowców z całego świata. Konferencja miała na celu ukazanie bogactwa różnorodności kultur, idei i perspektyw, które mogą sprzyjać głębszemu zrozumieniu przyczyn i skutków zmian demograficznych.
W programie znalazły się cztery wystąpienia, będące wynikami prac prowadzonych w SGH. Uczelnię reprezentowała grupa przedstawicieli Instytutu Statystyki i Demografii: dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH, dr Anita Abramowska-Kmon, mgr Milena Chełchowska i mgr Michał Taracha. Swoje badania zaprezentowali w panelach: Societal Aspects in the Context of Shocks; Family, Work, and Education; Complex Interrelations and Consequences; Singlehood, Loneliness, and Well-Being.
W panelu poświęconym tematyce odporności społecznej w obliczu szoków (sesja 119) prof. Chłoń-Domińczak w referacie Patterns of Labour Market Entry of Higher Education Graduates in Poland in the COVID-19 Time omówiła wpływ pandemii COVID-19 na proces wchodzenia absolwentów szkół wyższych w Polsce na rynek pracy. Wyniki pokazały, że mechanizm wejścia absolwentów na rynek pracy w Polsce nie uległ zmianie w wyniku pandemii. Z perspektywy jakościowej obserwowane są te same wzorce wejścia na rynek pracy, a widoczny wpływ COVID-19 dotyczy jedynie sekwencji tego wejścia. Dane wykorzystane w analizach pochodziły z systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów (ELA).
W tej samej sesji Michał Taracha w wystąpieniu „COVID-19 Pandemic Severity and Changes to Subjective Financial Wellbeing of Older Europeans: Regional Disaggregation of SHARE Data” wskazał, jak dotkliwość pandemii wpłynęła na relację między zmianami statusu na rynku pracy w latach 2017–2022 a zmianami postrzeganego dobrostanu finansowego wśród osób po 50. roku życia. Pokazał m.in., że przejście na emeryturę w czasie pandemii mogło niwelować jej negatywne skutki dla subiektywnego dobrostanu finansowego. Pozytywny efekt związany z pozostawaniem w zatrudnieniu zmniejszał natomiast szanse silnego pogorszenia się sytuacji finansowej. Wystąpienie przygotowano na podstawie artykułu napisanego we współautorstwie z prof. Chłoń-Domińczak i Karoliną Bolestą.
Podczas sesji nr 104 na temat współzależności między życiem rodzinnym, pracą a edukacją wystąpiła dr Abramowska-Kmon. W przygotowanym wspólnie z Mileną Chełchowską, dr. hab. Pawłem Strzeleckim, prof. SGH, i prof. Martinem Piotrowskim referatem pt. Life Course Employment Patterns and Resilient Adult-Stage Life Courses in Selected European Countrie” omówiła, jaki jest związek między historią zatrudnienia w przebiegu życia a szeroko pojmowaną odpornością (rezyliencją) osób w starszym wieku. Wyniki analiz oparte na danych SHARE sugerują m.in., że typy historii zatrudnienia charakteryzujące się głównie pracą w niepełnym wymiarze godzin lub długotrwałym brakiem zatrudnienia w przebiegu życia zwiększają prawdopodobieństwo przynależności do klas o gorszym profilu rezyliencji w porównaniu z klasą o najlepszych markerach rezyliencji (mierzonej subiektywną jakością życia, stanem zdrowia i sytuacją finansową).
W panelu dotyczącym tematyki rodzin, związków i gospodarstw domowych w sesji 24 udział wzięła Milena Chełchowska, która przedstawiła wyniki analiz przeprowadzonych w ramach jednego z projektów Regionalnej Inicjatywy Doskonałości (RID START) pt. „Exploring the Relationship between Loneliness and Subjective Well-Being in Older Couples: Longitudinal and Dyadic Perspectives”. Bazując na danych SHARE, pokazała, w jakim stopniu poczucie osamotnienia i podobieństwo partnerów w zakresie odczuwanej samotności determinuje późniejszy poziom i zmiany w subiektywnym dobrostanie psychicznym wśród starszych par, zwracając szczególną uwagę na wzajemność tych relacji między partnerami. Wyniki analiz wskazują, że subiektywny dobrostan wzrasta z czasem zarówno u starszych mężczyzn, jak i u starszych kobiet. Ponadto, poczucie osamotnienia w momencie pierwszego pomiaru obniża poziom dobrostanu psychicznego po czterech latach oraz przyczynia się do wolniejszego przyrostu dobrostanu psychicznego w czasie, wpływając jednocześnie na obu partnerów (efekt aktora i partnera). Widoczna jest też wysoka współzależność dobrostanu między partnerami. Oprócz tego, pojawiają się różnice ze względu na płeć – subiektywny dobrostan psychiczny kobiet jest szczególnie silnie uzależniony od stanu emocjonalnego partnera.
Oprócz wartościowych sesji i mnóstwa inspiracji do dalszych prac badawczych, konferencja była również doskonałą okazją do nawiązania cennych kontaktów z naukowcami zajmującymi się procesami ludnościowymi z całego świata. W trakcie licznych rozmów i dyskusji pojawiły się pierwsze deklaracje chęci współpracy badawczej, a kilku uczestników wyraziło zainteresowanie przyjazdem do Polski w ramach wspólnych projektów lub wizyt naukowych.
MILENA CHEŁCHOWSKA, Zakład Demografii, Instytut Statystyki i Demografii, Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH; MICHAŁ TARACHA, Instytut Statystyki i Demografii, Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH; DR ANITA ABRAMOWSKA-KMON, kierownik Zakładu Demografii, Instytut Statystyki i Demografii, Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH