Poprawa dostępności SGH dla osób ze szczególnymi potrzebami
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że około 2% wszystkich studentów to osoby z niepełnosprawnościami, a ich liczba uległa potrojeniu od połowy lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku (por. Główny Urząd Statystyczny / Obszary tematyczne / Edukacja / Edukacja / Uniwersytety trzeciego wieku w Polsce w 2018 r., data dostępu: 15 stycznia 2022 r.). W art. 11 Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r., poz. 1668) jako jedno z podstawowych zadań uczelni zostało wskazane stwarzanie niepełnosprawnym studentom i doktorantom warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i prowadzeniu badań naukowych.
Z badań Fundacji Neuron+, przeprowadzonych w 2020 r., wynika, że na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat nastąpiła znaczna poprawa sytuacji osób z niepełnosprawnościami na polskich uczelniach. Jednak według Najwyższej Izby Kontroli nadal zbyt często działania wspierające ograniczają się wyłącznie do likwidacji barier architektonicznych (por. P_18_087_LOL - strona z podpisami (nik.gov.pl), data dostępu: 15 stycznia 2022 r.). Dlatego, mimo stałej poprawy sytuacji, trudno powiedzieć, że w Polsce osoba z niepełnosprawnością może swobodnie podjąć naukę na dowolnie wybranym kierunku studiów.
Szansą na poprawę dostępności szkół wyższych dla osób ze szczególnymi potrzebami jest realizacja przez ponad setkę uczelni, od 2020 r., projektów w ramach konkursów Uczelnia Dostępna, finansowanych z funduszy europejskich. Pod koniec 2021 r. do grona tych szkół wyższych dołączyła SGH, rozpoczynając realizację projektu „Inkluzywna SGH – bez barier w dostępie do edukacji (InSGH)”, którego celem jest zwiększenie dostępności uczelni dla osób z niepełnosprawnościami.
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, jako uczelnia odpowiedzialna społecznie, w przyjętej strategii rozwoju na lata 2022–2030 podkreśla znaczenie takich kluczowych wartości, jak szacunek (rozumiany jako życzliwe, godne i równe traktowanie) oraz współpraca, czyli budowanie dobrych relacji opartych na zaufaniu i wzajemnym wsparciu, aby tworzyć wspólnotę. W tę wizję wpisuje się poprawa dostępności uczelni i jej oferty dla osób z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami poprzez wprowadzenie bezpośrednich udogodnień oraz stworzenie przyjaznego środowiska społecznego. Główne zadania określone w projekcie to: zwiększenie dostępności fizycznej, technicznej, technologicznej i administracyjnej struktur uczelni dla osób z niepełnosprawnościami; podniesienie świadomości, wiedzy i umiejętności kadry uczelni w zakresie rekrutowania, tworzenia treści, nauczania i obsługi studentów z niepełnosprawnościami; wypracowanie w społeczności uczelni postaw otwartości i wrażliwości na osoby z niepełnosprawnościami.
W ramach projektu m.in. zostanie opracowana Strategia Dostępności Uczelni, która wyznaczy kierunki dalszych zmian. Prowadzone będą akcje informacyjne m.in. w formie infografik oraz wydarzenia Dzień Różnorodności i Współdziałania. Zwiększeniu ulegnie zakres kompetencji Działu Spraw Osób Niepełnosprawnych w celu udzielania kompleksowego i zindywidualizowanego wsparcia osobom o szczególnych potrzebach. Mamy nadzieję, że dzięki zaplanowanym udogodnieniom, w tym zastosowaniu nowych technologii, zostanie zapewnione jeszcze większe wsparcie procesów dydaktycznych i prowadzenia badań naukowych nie tylko dla osób ze specjalnymi potrzebami, ale także dla wszystkich pracowników, studentów i doktorantów SGH. Ponadto liczymy na duże zainteresowanie szkoleniami, których celem będzie uwrażliwienie w zakresie potrzeb i funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami w środowisku akademickim oraz wzrost wiedzy ogólnej i specjalistycznej zgodnie z indywidualnymi potrzebami.
Wsparciem projektu zostanie objęta kadra uczelni: nauczyciele akademiccy, pracownicy administracyjni, w szczególności z jednostek mających największy kontakt ze studentami (np. Dział Rekrutacji, dziekanaty i Dział Obsługi Studentów), kadra zarządzająca. Podejmowane działania i wypracowywane rozwiązania będą miały charakter partycypacyjny i będą na bieżąco konsultowane z Radą Społeczną ds. Wdrażania Projektu „Inkluzywna SGH”.
dr RAFAŁ TOWALSKI, Zakład Socjologii Ekonomicznej, Kolegium Ekonomiczno-Społeczne SGH
