Zrównoważony ślad cyfrowy. Na czym polega odpowiedzialność przyszłości?

Cyfryzacja, stosowanie sztucznej inteligencji czy wykorzystywanie nowych technologii, wymagają od każdej firmy analizy wpływu wywieranego na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę. Z uwagi na rosnące znaczenie tych kwestii także w kontekście CSR i zrównoważonego rozwoju, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, we współpracy z SGH w Warszawie oraz partnerami - Santander Bank Polska i firmą Orange - postanowiło wypełnić istniejącą lukę poprzez przedstawienie definicji oraz sposobu mierzenia i zarządzania zrównoważonym śladem cyfrowym organizacji.

Pobierz publikację

Technologie cyfrowe redefiniują kształt współczesnej gospodarki i relacji społecznych. Niosą ze sobą szereg korzyści, ale i wyzwań w kontekście środowiskowo-klimatycznym czy budowania włączających miejsc pracy. Strategiczne i oparte na zasadach zrównoważonego rozwoju podejście do identyfikacji różnych aspektów wpływu technologii na rzeczywistość i mierzenie śladu cyfrowego jest konieczne dla odpowiedzialnego zarządzania organizacjami, z korzyścią dla nich samych, ale i całego otoczenia społeczno-ekonomicznego i środowiska naturalnego – Marzena Strzelczak, prezeska, dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Na czym polega zrównoważony ślad cyfrowy?

Pierwszym z celów przyświecających projektowi była konceptualizacja pojęcia zrównoważony ślad cyfrowy. Według zaproponowanej w publikacji definicji jest to suma pozytywnych i negatywnych wpływów społecznych, środowiskowych i gospodarczych związanych z wykorzystaniem nowych technologii w ramach działalności organizacji, w całym łańcuchu wartości. Definicję wypracowano we współpracy z ekspertkami i ekspertami ze środowisk naukowych i organizacji pozarządowych, a także przedstawicielami firm. 

Dotychczasowe wskaźniki i znane nam pojęcia są niewystarczające do tego, by określić wpływ transformacji cyfrowej firm na środowisko naturalne, kształt społeczeństw czy stan gospodarki. Dopiero dokładna parametryzacja pojęcia pozwoli je zbadać, przeanalizować, a dzięki temu poznać wpływ działań technologicznych firm na ich otoczenie i planetę. Dlatego konieczne jest zdefiniowania pojęcia „zrównoważony ślad cyfrowy” i określenia wskaźników  śladu cyfrowego, które należałoby objąć badaniem – dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH, rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Obszary wpływu zrównoważonego śladu cyfrowego

Eksperci podzielili strefy oddziaływania śladu cyfrowego na trzy obszary: środowiskowy (np. ślad węglowy), społeczny (np. zatrudnienie) i gospodarczy (np. bezpieczeństwo i dostęp do danych.

Kluczowe jest także zdefiniowanie wskaźników, które pozwolą go mierzyć. Ze względu na złożoność zagadnienia, niezbędne są wskaźniki dla każdego z trzech obszarów wpływu, w czterech kategoriach:

• wskaźniki zarządcze
• wskaźniki opisowe
• wskaźniki ilościowe
• wskaźniki obecności (tak/nie)

Choć technologie wydają nam się neutralne, o tyle ich użycie już takie nie jest – w rękach człowieka mogą służyć różnym celom. Aby świadomie je projektować, zarządzać nimi i ich wpływem na ludzi i otoczenie musimy po pierwsze mieć świadomość ich oddziaływania, po drugie - zacząć w jakiś sposób to mierzyć. Ślad cyfrowy to właśnie próba ujęcia tego zagadnienia w pewne ramy metodologiczne. Naszym celem jest znalezienie narzędzi do tego, aby maksymalizować pozytywny wpływ cyfrowy, a niwelować ten negatywny. Dla firmy, która, jak my, udostępnia nowe technologie, jest to niezwykle ważne wyzwanie – Konrad Ciesiołkiewicz, dyrektor komunikacji korporacyjnej i CSR, Orange Polska.

Jak zarządzać śladem cyfrowym w sposób zrównoważony?

Celem zarządzania zrównoważonym śladem cyfrowym jest tworzenie wartości dla interesariuszy i kontrybucja do zrównoważonego rozwoju, dzięki efektywnemu wykorzystywaniu nowych technologii w codziennej działalności biznesowej.

Wskazówki dotyczące tego, jak skutecznie zarządzać zrównoważonym śladem cyfrowym znajdują się w publikacji dostępnej tutaj.

Zrównoważony rozwój, odpowiedzialność za naszą planetę i panujący na niej klimat to kluczowy kierunek rozwoju działalności Santander Bank Polska. Od kilku lat jednym z filarów naszej strategii biznesowej i operacyjnej jest digitalizacja procesów. Dlatego projekt dotyczący próby zdefiniowania i zmierzenia zrównoważonego śladu cyfrowego jest dla nas szczególnie ważny. Mamy nadzieję, że pomoże nam przeprowadzić nasz wewnętrzny, intensywny proces transformacji i wdrożenia wypracowanego wspólnie paradygmatu – zrównoważonego śladu cyfrowego, w sposób odpowiedzialny, z poszanowaniem i dbałością o bezpieczeństwo cyfrowe i technologiczne, przy szczególnym uwzględnieniu wymiarów wpływu: społecznego, środowiskowego i gospodarczego – Anna Placzyńska, menedżer Zespołu Kontroli Zabezpieczeń Kredytowych, Santander Bank Polska

O projekcie

Projekt  „Zrównoważony Ślad Cyfrowy” realizowany jest przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu we współpracy ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie. Partnerami projektu są Orange Polska i Santander Bank Polska.

Tekst publikacji  „Zrównoważony ślad cyfrowy. Odpowiedzialność przyszłości” opracowała dr Aleksandra Stanek- Kowalczyk (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) i Tadeusz Joniewicz (Forum Odpowiedzialnego Biznesu). 

Publikacja powstała dzięki współpracy z szerokim gronem osób reprezentujących firmy oraz środowisko akademickie i organizacji społecznych. 

W spotkaniach eksperckich udział wzięli: 

•    Maria Andrzejewska, Centrum UNEP/GRID-Warszawa
•    Stanisław Dyrda, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
•    Barbara Domaradzka, Fundacja MOST
•    Zbigniew Gajewski, THINKTANK
•    Michał Herde, Federacja Konsumentów
•    Michał Kanownik, Związek Cyfrowa Polska
•    Artur Krawczyk, Stowarzyszenie „Miasta w internecie”
•    Dagmara Krzesińska, Koalicja na rzecz Polskich Innowacji
•    dr Wojciech Kurowski, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
•    dr Konrad Maj, Uniwersytet SWPS
•    dr hab. Kamil Mamak, Uniwersytet Jagielloński
•    Jan Zygmuntowski, Akademia Leona Koźmińskiego
•    Łukasz Sztern, Politechnika Warszawska
•    Maria Parysz, Collegium Civitas
•    dr Tomasz Perkowski, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej
•    dr Agata Rudnicka-Reichel, Uniwersytet Łódzki
•    Wojciech Szymalski, Instytut na rzecz Ekorozwoju

•    Magdalena Andrejczuk, Allegro
•    Monika Appolt-Bubacz, Raben
•    Kamila Budnik, CCC
•    Tomasz Chomicki, Samsung
•    Maciej Kaysiewicz, Siemens
•    Monika Kulik, Orange Polska
•    dr Magdalena Maruszczak, KPMG
•    Marta Mikliszańska, Allegro
•    Michał Miszułowicz, BNP Paribas
•    Magdalena Olborska, Samsung
•    Anna Placzyńska, Santander Bank Polska
•    Adam Pogorzelski, CCC
•    Robert Stobiński, Amica
•    Jacek Szumski, Santander Bank Polska