SGH opracowała dwa indeksy: Barometr Odpowiedzialnego Zarządzania Przedsiębiorstwem i Barometr Społecznej Odpowiedzialności Konsumenta

grafika infromacyjna

Instytut Zarządzania Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie opublikował pierwszy raport naukowy mierzący zjawisko społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i konsumentów. Opracowane zostały dwa indeksy: Barometr Odpowiedzialnego Zarządzania Przedsiębiorstwem i Barometr Społecznej Odpowiedzialności Konsumenta.

„Celem badania było zarówno określenie poziomu świadomości i stanu realizacji odpowiedzialnego zarządzania w przedsiębiorstwach w Polsce w oparciu o wytyczne zawarte w normie ISO 26000, jak i poznanie opinii na temat zachowań konsumentów w ramach ich społecznej odpowiedzialności. W ramach badania opracowano dwa indeksy (…) pozwalające na monitorowanie realizacji praktyk odpowiedzialnego zarządzania przez przedsiębiorstwa oraz postaw społecznej odpowiedzialności wśród konsumentów” – wskazuje rektor SGH i dyrektor Instytutu Zarządzania, dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH.

IOZP (Indeks Odpowiedzialnego Zarządzania Przedsiębiorstwem) wyniósł 0,52 (skala 0-1), co oznacza, że badane przedsiębiorstwa są w połowie drogi, by uzyskać status przedsiębiorstwa odpowiedzialnego społecznie. Przedsiębiorstwa wdrażają głównie praktyki odpowiedzialnego zarządzania wobec pracowników (Subindeks Pracownicy osiągnął najwyższą wartość 0,59). Niepokojąca jest niska wartość pozostałych subindeksów, a w szczególności najniższy wynik Subindeksu Społeczność Lokalna (0,42), co oznacza małe zaangażowanie przedsiębiorstw w działania na rzecz tej grupy interesariuszy. Wyniki poszczególnych subindeksów (odpowiednio: Subindeks Dostawcy i Partnerzy 0,57; Subindeks Środowisko Naturalne 0,54; Subindeks Zarządzanie 0,48) wskazują, że poziom realizacji praktyk społecznej odpowiedzialności rekomendowanych przez normę ISO 26000 jest niski, a badane przedsiębiorstwa powinny nadal wprowadzać istotne ulepszenia w swoich praktykach dotyczących odpowiedzialnego zarządzania.

grafika infrormacyjna

Z badania wynika, że respondenci dostrzegają pozytywny wpływ odpowiedzialnego zarządzania głównie na „zadowolenie i lojalność klientów” oraz ”budowanie wizerunku przedsiębiorstwa”. Taki wpływ szczególnie wyraźnie zaobserwowano wśród mikro przedsiębiorstw. Z drugiej strony, zdaniem badanych odpowiedzialne zarządzanie w małym stopniu wpływa na redukowanie ogólnych kosztów działania i negatywnych skutków pandemii COVID-19. Aż 43 proc. ankietowanych uważa, że społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw to „chwilowa moda”, a 42 proc. – że jest to „działalność na pokaz”.
Stanowisko do spraw CSR funkcjonuje zaledwie w 32 proc. badanych przedsiębiorstw. Nieco większy odsetek firm regularnie sporządza raporty społeczne (40 proc.). Brak usankcjonowania w strukturach i raportowania działań CSR świadczy o tym, że nie są to działania priorytetowe dla przedsiębiorstw.

ISOK (Indeks Społecznej Odpowiedzialności Konsumenta) wyniósł 5,25 (skala 1-7), co wskazuje na przeciętny poziom społecznej odpowiedzialności konsumentów. Zdecydowana większość ankietowanych zgadza się z ideą zrównoważonego rozwoju i koncepcją społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i konsumentów. Konsumenci deklarują „ekonomiczną racjonalizację konsumpcji” polegającą na uwzględnianiu ograniczeń finansowych podczas zakupów, a także ograniczanie nabywania nowych produktów w sytuacji, gdy „stare jeszcze służą”.

grafik

Widoczne są znaczne dysproporcje między wartością subindeksów dla poszczególnych wymiarów społecznej odpowiedzialności konsumentów: najniższa wartość dla wymiaru społecznego (4,71), najwyższa zaś – dla wymiaru środowiskowego (5,57). Konsumenci deklarują troskę o środowisko naturalne, aktywne postawy mające na celu realizacje zrównoważonej konsumpcji, postawy prosumenckie, etyczne działania, które są wyznacznikiem społecznej odpowiedzialności konsumentów. Jednak aż 49 proc. badanych uważa, że idea ta jest „niezrozumiała i mglista”, a 28 proc. – że jest to przerzucanie przez przedsiębiorstwa odpowiedzialności na rządy i konsumentów.

Z badania wynika, że potrzebne są długofalowe inicjatywy edukacyjne skierowane do konsumentów, gdyż wiedza jest gwarantem odpowiednich zachowań i promowania trwałej zmiany w rozumieniu idei społecznej odpowiedzialności konsumentów i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.

Pomysłodawcami RAPORTu są pracownicy Instytutu Zarządzania SGH. W badanie zaangażowane było także Forum Odpowiedzialnego Biznesu – organizacja ekspercka, będąca inicjatorem i partnerem przedsięwzięć kluczowych dla CSR w Polsce oraz ABR Sesta – instytut badawczy prowadzący badania o tematyce społecznej. Indeksy będą cyklicznie wyliczane i publikowane.

11 maja 2022 r. w SGH online odbyło się  XVII Sympozjum Instytutu Zarządzania SGH „Odpowiedzialny konsument i przedsiębiorstwo”, poświęcone dyskusji i wymianie doświadczeń dotyczących odpowiedzialnego zarządzania przedsiębiorstwem i odpowiedzialności społecznej konsumentów z perspektywy badawczej i praktycznej, podczas którego zaprezentowano RAPORT.

pierwsza strona raportu dot. odpowiedzialnego przedsiębiorstwa i konsumenta

Wyłączną obsługę medialną związaną z publikacją raportu Instytutu Zarządzania SGH otrzymał „Dziennik Gazeta Prawna”.