I edycja konkursu SGH z zakresu etyki biznesu i społecznej odpowiedzialności organizacji
Podczas Święta SGH 22 czerwca 2023 r. miała miejsce gala Konkursu Rzeczniczki Etyki i Komisji Etyki Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie na najlepszą pracę licencjacką lub magisterską z zakresu etyki biznesu i społecznej odpowiedzialności organizacji.
Nagrodę główną otrzymała Ewelina Kuźma za pracę magisterską pt. "Green banking a efektywność finansowa banków", której promotorką była dr Magdalena Kozińska z Instytutu Bankowości SGH.
Kapituła jednogłośnie nagrodziła pracę za: oryginalność tematu, odniesienie się do ważnego dla gospodarki sektora finansowego, który ma potencjalnie duży wpływ i duże możliwości generowania prośrodowiskowych zmian, innowacyjność autorskiego wskaźnika ekologizacji banków, rozbudowaną metodologię i wykorzystanie bardzo bogatej literatury.
„Na wstępie chciałabym bardzo serdecznie podziękować Kapitule Konkursu za docenienie mojej pracy i przyznanie mi głównej nagrody, jestem szczerze zaszczycona! Dziękuję również mojej Pani Promotor – dr Magdalenie Kozińskiej za zaangażowanie i okazane wsparcie podczas pisania pracy dyplomowej” – powiedziała Ewelina Kuźma.
– Moja praca pt. „Green banking a efektywność finansowa banków” koncentruje się na niezwykle aktualnej tematyce zielonej bankowości, kwestii zaangażowania banków w działania na rzecz środowiska naturalnego oraz relacji tych działań z osiąganymi wynikami finansowymi. Za cel pracy obrałam przeprowadzenie analizy green bankingu w Polsce, skonstruowanie wskaźnika ekologizacji banku, dokonanie pomiaru stopnia zaangażowania banków w zieloną bankowość oraz zbadanie zależności między wskaźnikiem ekologizacji a sytuacją finansową instytucji bankowych”.
„Zdecydowałam się na ten temat, ponieważ problem globalnego ocieplenia i zmian klimatu przybiera na sile, nadciągającej katastrofie klimatycznej coraz trudniej jest zapobiec, a jednocześnie kwestia zielonej bankowości jest często pomijana podczas prowadzenia badań naukowych. Do tej pory nie został ustalony rekomendowany wskaźnik ekologizacji banku, ponadto brakuje badań sprawdzających występowanie wzajemnych zależności między stopniem ekologiczności banku a jego wynikami ekonomiczno-finansowymi” – wyjaśniła laureatka Konkursu Rzeczniczki Etyki i Komisji Etyki SGH.
Jak zaznaczyła, „dzięki promowaniu prośrodowiskowych koncepcji coraz więcej osób zaczyna zdawać sobie sprawę z negatywnych konsekwencji, jakie niesie ze sobą działalność antropogeniczna”. „Sektor biznesu również zaczyna zauważać konieczność troski o otaczającą nas przyrodę, jego przedstawiciele zachęcani są do wprowadzania do swoich strategii elementów zrównoważonych, związanych z ideą społecznej odpowiedzialności biznesu i czynnikami ESG. W związku z postępującym globalnym ociepleniem kluczowym obszarem wciąż pozostaje ochrona środowiska, a instytucje finansowe, w tym w szczególności banki, posiadają szereg możliwości, które odpowiednio zaimplementowane powinny pomóc w walce z nadciągającym widmem katastrofy ekologicznej. Obecnie coraz częściej dostrzegane są inicjatywy banków mające na celu „zazielenienie” tej strefy finansów” – wskazała Ewelina Kuźma.
Laureatka tłumaczy, co to jest green banking
Green banking jest stosunkowo nowym zjawiskiem, które staje się coraz bardziej popularne. Jedna z najprostszych definicji zakłada, że zielona bankowość to każda forma bankowości, która generuje korzyści dla środowiska. Nieco bardziej zaawansowane wyjaśnienia głoszą, że bank powinien spełnić dwa warunki: w krótkim okresie powinien dostarczać klientom zielone produkty i usługi, natomiast w długim powinien realizować taką strategię biznesową, aby spełnić standardy ochrony środowiska. Green banking jest więc koncepcją, która zakłada zmianę podejścia banku do prowadzenia swojej działalności. Celem nie powinien być już tylko zysk, lecz zysk połączony z odpowiedzialnością. Dążenie do połączenia nadrzędnego celu finansowego z postulatami prośrodowiskowymi jest trudne, ale nie niemożliwe i z całą pewnością należy próbować osiągnąć pewien kompromis. Wypełnianie celów środowiskowych przynosi korzyści zarówno środowisku, jak i bankom, które cieszą się atrakcyjniejszym wizerunkiem i lepszą efektywnością kosztową.
Przeprowadzone badania wykazały, że społeczeństwo dostrzega zagrożenie, jakim jest globalne ocieplenie i zmiany klimatu. Coraz większa liczba banków traktuje proekologiczne postulaty poważnie, co ma odzwierciedlenie w uwzględnianiu kwestii środowiskowych w strategii i obowiązującej polityce. Bardziej efektywne ekonomicznie instytucje z reguły wykazują większe zaangażowanie w ochronę środowiska naturalnego. Duże i średnie banki w Polsce podejmują szereg inicjatyw mających na celu zmniejszenie wywierania negatywnego wpływu na środowisko, zaś klientom oferowane są atrakcyjne cenowo zielone produkty. Wszelkie inicjatywy bankowe podejmowane z troską o środowisko są potrzebne, choć nie wszystkie projekty są tak samo cenione przez interesariuszy.
Z drugiej strony, banki nienotowane na giełdzie, a więc instytucje o zazwyczaj relatywnie niskiej sumie bilansowej i słabszych wynikach efektywności finansowej, nie w pełni wykorzystują swój potencjał do podejmowania czynności mogących zapobiec niszczeniu środowiska naturalnego. Klienci również nie przywiązują dużej wagi do wybierania zrównoważonych produktów. Wydaje się, że potrzebne jest lepsze edukowanie społeczeństwa w zakresie pojawiających się nowych odpowiedzialnych koncepcji, gdyż większa część respondentów nigdy nie słyszała o czynnikach ESG i zielonej bankowości. Wciąż należy dążyć do wprowadzenia efektywniejszych regulacji prośrodowiskowych, które ujednolicą i dokładnie zdefiniują zakres zielonych czynności bankowych. Skuteczne działania należy podejmować możliwie szybko, tak aby nie doprowadzić do nieodwracalnych zmian środowiskowych.
„Autorka pracy wpisała się swoimi badaniami w najbardziej aktualne trendy gospodarcze, bowiem zagadnienia zrównoważonego rozwoju są obecnie jednymi z priorytetów politycznych i biznesowych. Celem pracy było zbadanie zależności pomiędzy poziomem zaangażowania w „zielone inicjatywy" (co autorka określiła jako poziom ekologizacji) a wynikami finansowymi banków. Badania takie są aktualnie bardzo potrzebne, aby zweryfikować również finansową zasadność idei „green banking". Praca opiera się na szerokim przeglądzie literatury, który został rozwinięty o obszerne badania empiryczne autorki. Obejmowały one nie tylko studia przypadków, ale także konstrukcję „wskaźnika ekologizacji banków" oraz badania statystyczne weryfikujące występowanie zależności między zaangażowaniem w zieloną bankowość a wynikami finansowymi – zauważyła promotorka pracy, dr Magdalena Kozińska.
– Od początku byłam przekonana, że pracę należy uznać za szczególnie wyróżniającą się ze względu na istotny temat, postawione cele i ich realizację. Zarówno ujęcie tematyki przez autorkę, jak i jej podejście do pracy bardzo dobrze rokowały. Pani Kuźma wykazała się bowiem rzetelnością i dociekliwością charakterystyczną dla osób aspirujących do stopnia doktora, a mówimy przecież o pracy magisterskiej. Nie miałam zatem wątpliwości, że praca ma duży potencjał i należy zachęcić autorkę do udziału w różnych konkursach. Działanie to okazało się słuszne, bowiem Nagroda w Konkursie Rzeczniczki Etyki i Komisji Etyki Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie jest już trzecią nagrodą, którą zdobyła praca Pani Kuźmy. Nagrody przyznane autorce nie są dla mnie zaskoczeniem i mam nadzieję, że będą motywacją do jej dalszych badań i rozwoju naukowego”.
Wyróżnienie w Konkursie trafiło do Maksymiliana Jabłeckiego za pracę magisterską pt. „Strategie zrównoważonego inwestowania (ang. sustainable investing strategies) jako nowy sposób myślenia o rynku finansowym – ujęcie prawne i etyczne”, której promotorem był dr Czesław Martysz z Instytutu Finansów SGH. Tę pracę wyróżniała rzetelność terminologiczna, przejrzystość argumentowania, wysoka umiejętność poruszania się w obrębie bogatej literatury przedmiotu oraz bardzo dobry styl wypowiedzi.
„W mojej pracy magisterskiej, napisanej pod kierunkiem dr. Czesława Martysza i badającej strategię zrównoważonego inwestowania jako nowego sposobu myślenia o rynku finansowym, podszedłem do tematu w ujęciu prawnym i etycznym, analizując m. in. kluczowe międzynarodowe inicjatywy i regulacje prawne w obszarze zrównoważonych finansów, ze szczególnym uwzględnieniem roli Taksonomii jako narzędzia klasyfikacyjnego, które ma pomóc uczestnikom rynku finansowego podejmować świadome decyzje inwestycyjne oraz zabezpieczać przed szkodliwym zjawiskiem greenwashingu. Za szczególnie ważne uznałem zbadanie w tym aspekcie właściwie pojętego ładu korporacyjnego i wdrażania zasad dobrych praktyk w biznesie na tle obecnie swoistego dla polskiej gospodarki patologicznego zjawiska green fake politics – powiedział Maksymilian Jabłecki.
– Bardzo się cieszę, zwłaszcza przy wadze i aktualności tych zagadnień, że wnioski z mojej analizy znalazły uznanie w oczach jurorów I Konkursu Rzeczniczki Etyki i Komisji Etyki SGH. Otrzymane wyróżnienie jest ukoronowaniem moich studiów w SGH i na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jest ono wynikiem przede wszystkim utrwalenia etycznych zasad i wartości, które miałem możliwość czerpać od większości osób, które spotkałem na wszystkich etapach edukacji, a moja przygoda z SGH trwała długo — począwszy od EUD (Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy), przez AME (Akademia Młodego Ekonomisty), studia licencjackie po magisterskie. I z tym większą przyjemnością chciałbym w tak miłych okolicznościach podziękować tym wszystkim osobom. Szczególne podziękowania kieruję do mojego promotora dr. Czesława Martysza z Instytutu Finansów, bez którego wiatru wsparcia w moje żagle praca ta by nie powstała”.
„Bardzo się cieszę, że byłem promotorem Pana Maksymiliana i to podwójnym (pracy licencjackiej i pracy magisterskiej). Największą radość czerpałem z tego, że mieliśmy okazję poznać się bliżej, rozmawiać o prawie, podróżach i naszej wspólnej pasji, jaką jest żeglarstwo. Dzięki takim niezwykłym studentom jak Pan Maksymilian wiem, że moja praca w SGH ma głęboki sens. Trzymam kciuki za Pana Maksymiliana i jestem przekonany, że niebawem wszyscy znów o nim usłyszymy!” – podkreślił dr Czesław Martysz.
Do pierwszej edycji Konkursu zgłoszono łącznie 22 prace, w tym 14 prac magisterskich i 8 licencjackich; 14 prac było z SGH, a po jednej z ośmiu innych uczelni z całej Polski. Prace dotyczyły różnorodnej tematyki: raportowania środowiskowego i ESG, społecznie odpowiedzialnego inwestowania, zrównoważonej mody, odpowiedzialności firm w dobie pandemii, wpływu CSR na wybory konsumenckie a automatyzacji i robotyzacji – na rynek pracy, wolontariatu i zaangażowania pracowników, równości płci, także w kontekście luki płacowej. Jedna z prac dotyczyła bardzo oryginalnej tematyki slow violence (powolnej przemocy) jako wyzwania w kontekście Celu Zrównoważonego Rozwoju ONZ dotyczącego nierówności społecznych.
Nadesłane prace konkursowe oceniała Kapituła Konkursu w składzie:
dr Ewa Jastrzębska (rzeczniczka etyki SGH) – przewodnicząca Kapituły;
dr hab. Grzegorz Szulczewski, prof. SGH (przewodniczący Komisji etyki SGH);
dr hab. Halina Brdulak, prof. SGH (przewodnicząca Komisji Rektorskiej ds. społecznej odpowiedzialności uczelni);
dr hab. Radosław Baran, prof. SGH;
dr hab. Ewa Lisowska, prof. SGH;
dr hab. Katarzyna Majchrzak, prof. SGH;
dr hab. Dariusz Turek, prof. SGH;
dr Grażyna Szurczak;
Marzena Strzelczak (prezeska Zarządu i Dyrektorka Generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu).
dr Ewa Jastrzębska, rzeczniczka etyki SGH