W tegorocznej edycji badania „Gmina na 5!” wyróżniono najlepsze gminy pod względem obsługi inwestorów oraz ukazania unikatowych rozwiązań dla interesariuszy. Spośród wyróżnionych 54 gmin najwyższą sumaryczną ocenę otrzymała gmina Toruń (36 punktów). Kolejne miejsca zajęły: Opole (34), Wola, dz. m.st. Warszawy (33), Legnica i Tczew po 32,5 oraz Łomża (31,5).
Z kolei tytułem „Złota Gmina na 5!” (dla gmin, które uzyskały wyróżnienie trzykrotnie) wyróżniono aż 15 gmin (o sześć więcej niż w roku poprzednim): Aleksandrów Łódzki, Bielany*, Człuchów, Godów, Kraków, Ochota*, Poznań, Suwałki, Racibórz, Rybnik, Rydułtowy, Rzeszów, Tczew, Wesoła*, Żoliborz*.
Badanie przeprowadził Zakład Przedsiębiorczości i Otoczenia Biznesu SGH i Studenckie Koło Naukowe Akceleracji pod opieką naukową dr. hab. Pawła Bartoszczuka, prof. SGH. Wyniki badania zaprezentowano 22 maja 2025 r. podczas Forum Gmin na 5!, zorganizowanego przez pracowników Zakładu Przedsiębiorczości i Otoczenia Biznesu w Instytucie Przedsiębiorstwa, kierowanego przez dr hab. Joannę Żukowską, prof. SGH. Konferencja przyczyniła się do upowszechnienia dobrych praktyk samorządu terytorialnego w zakresie przygotowania informacji publicznej dla przedsiębiorców/inwestorów z użyciem nowoczesnych mediów. Ponadto służyła wymianie doświadczeń związanych z prowadzeniem badań naukowych dotyczących tworzenia warunków do rozwoju przedsiębiorczości w polskich gminach.
Forum Gmin na 5! zostało objęte honorowym patronatem rektora SGH dr hab. Piotra Wachowiaka, prof. SGH. Dziekan Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie dr. hab. Gabriel Główka, prof. SGH, podkreślił ogromne znaczenie gmin dla funkcjonowania całej gospodarki, wskazał na wagę współpracy z samorządem i pogratulował nagrodzonym. Ze swej strony dyrektorka Instytutu Przedsiębiorstwa SGH prof. dr hab. Hanna Godlewska-Majkowska, inicjatorka idei Forum, zwróciła uwagę na konieczność współpracy uczelni z administracją publiczną i samorządową. Współorganizatorka konferencji prof. Żukowska doceniła aktywność studentów SKN Akceleracji w przeprowadzaniu badań, a następnie online poprowadziła ceremonię wręczenia dyplomów laureatom.
W kolejnej sesji konferencji mgr Paweł Kasprowicz oraz prof. Bartoszczuk, przy udziale Marka Szymańskiego i Piotra Sobery z SKN Akceleracji, przedstawili cele i założenia badawcze oraz wyniki badań. W tegorocznej edycji wydarzenia szczególną popularnością i uznaniem cieszyły się praktyki samorządów związane z bezpieczeństwem, Zielonym Ładem, inkubatorami przedsiębiorczości, a ponadto przyspieszoną transformacją cyfrową, smart city i village oraz informacją przestrzenną, a także rozwiązania, które korzystnie wpłynęły na interakcje i jakość obsługi przedsiębiorcy.
Kolejny panel z udziałem przedstawicieli Złotych Gmin poprowadził dr Tomasz Pilewicz. W sesji wziął udział Mirosław Odziemczyk – pełnomocnik Zarządu Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu (PAIH), która objęła patronatem Forum. Przedstawiciel PAIH poinformował, że we współpracy z marszałkami województw oraz Regionalnymi Centrami Obsługi Inwestora, Agencja organizuje Ogólnopolski Konkurs „Grunt na medal”. Mirosław Odziemczyk opowiedział o projekcie pomocy gminom w programie „Invest in Gmina” – generatorze ofert inwestycyjnych, a ponadto o programie ABC exportu i Polskie Mosty Technologiczne. W panelu głos zabrali także przedstawiciele warszawskich dzielnic Bielany, Ochota, Żoliborz oraz przedstawiciele Człuchowa, Rydułtów, Rybnika i Krakowa.
Zastępczyni burmistrza Bielan Sylwia Lacek omówiła Bielański Integrator Przedsiębiorczych oraz Laboratorium dla Przedsiębiorczych. Podkreśliła, że gmina integruje osoby przedsiębiorcze na każdym etapie rozwoju, zatem niezależnie od tego, czy szukają inspiracji, potrzebują miejsca do pracy poza domem, czy też mają wstępny pomysł na biznes, który chcą sprawdzić lub prowadzą firmę i szukają pomysłów na jej rozwój, skalowanie czy transformację. Zastępczyni burmistrza Żoliborza Joanna Kotkowska-Pyzel zwróciła uwagę na identyfikację w bazie danych przedsiębiorców i ich potrzeby: wskazała na fanpage „przedsiębiorczy Żoliborz”, działania gmin i dzielnic zarówno na rzecz mieszkańców, jak i inwestorów związane z rozwojem. Jak wskazała, 90% przedsiębiorców zadeklarowało w ankietach zainteresowanie współpracą z urzędem. Zauważyła liczne działania dzielnicy: stworzenie żoliborskiej strefy przedsiębiorczej, szkolenia, bezpłatną przestrzeń targową spotkania sieciujące. W planach jest budowa platformy internetowej „Zrób to na Żoliborzu” zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla mieszkańców.
Burmistrz miasta Rydułtowy Marcin Połomski wskazał na dobre praktyki związane ze zrównoważonym rozwojem, podkreślał konieczność adaptacji do zmian klimatu, w tym uporządkowania gospodarki wodami opadowymi wobec gwałtownych zjawisk pogodowych. W gminie wdrażane są rozwiązania OZE-Panele fotowoltaiczne.
Z kolei Dawid Strupowski – pełnomocnik prezydenta Rybnika ds. obsługi inwestorów podkreślił proces transformacji energetycznej – włączenia miasta poprzez zrównoważoną mobilność, zakup autobusów zasilanych wodorem, budowę drugiej w Polsce stacji zasilania wodorem. Zastępca burmistrza Ochoty Sławomir Cygler przedstawił możliwość zwrócenia się przedsiębiorcy w reprezentowanym urzędzie do tzw. nawigatora w celu załatwienia sprawy związanej z działalnością gospodarczą.
W kolejnym panelu prowadzonym przez prof. Bartoszczuka udział wzięli przedstawiciele Poznania, Suwałk i Aleksandrowa Łódzkiego. Prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz poinformował o stypendiach dla młodych przedsiębiorców i o działaniach ekoinnowacyjnych, w tym oświetleniu ledowym oraz biogazowniach. Agnieszka Susicka – starszy specjalista ds. ofert inwestycyjnych i monitoringu z poznańskiego Biura Obsługi Inwestorów przedstawiła koncepcję smart city i zielonego miasta wodorowego. Poinformowała o planie uruchomienia autonomicznego tramwaju w Poznaniu. Podkreśliła utworzenie Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego jako kroku w kierunku większej cyfryzacji. Przedstawiła także projekt Proste pismo – narzędzie do upraszania warstwy językowej pism urzędowych, powstałe przy współpracy z językoznawcami z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Urzędem Miasta Poznania oraz specjalistami z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego. Projekt powstał z myślą o wszystkich, którzy tworzą oficjalne teksty i dokumenty w formie tradycyjnej lub elektronicznej, szczególnie dla pracowników różnego typu urzędów i instytucji. Następnie przedstawiciel Aleksandrowa Łódzkiego Tomasz Barszcz zwrócił uwagę na systemy informacji przestrzennej jako cenne źródła wiedzy. Pokazał zachęty dla osób do rozliczania podatku, loterie, bonusy dla osób płacących podatki. Wskazał również na problemy związane z dobrostanem zwierząt.
Na koniec profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego Wiesława Lizińska pogratulowała organizatorom Forum Gmin na 5! i podkreśliła wagę cyklicznego organizowania tej konferencji. Zauważyła, że istnieje pilna konieczność przekonywania mieszkańców do nowych idei oraz potrzebne jest ich zaangażowanie. Zamykając Forum, prof. Żukowska podziękowała wszystkim uczestnikom za udział, jeszcze raz pogratulowała wyróżnionym gminom, SKN-owi oraz pracownikom Zakładu za zaangażowanie i przygotowanie konferencji.
DR HAB. PAWEŁ BARTOSZCZUK, prof. SGH, Zakład Przedsiębiorczości i Otoczenia Biznesu, Instytut Przedsiębiorstwa, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH
* dzielnice m.st. Warszawy
