Informacja sygnalna IRG: kolejne pogorszenie koniunktury rolnej (II kwartał 2024 r.)
Trzeci kwartał z rzędu koniunktura w polskim rolnictwie pogorszyła się. Wprawdzie wartość wskaźnika koniunktury (IRGAGR) obniżyła się w porównaniu z I kwartałem 2024 r. tylko o 0,5 pkt, do wysokości -24,5 pkt, ale przed kwartałem uczestnicy badania spodziewali się polepszenia się swojej sytuacji.
Spadek wartości wskaźnika IRGAGR jest wynikiem pogorszenia się nastrojów rolników – wartość mierzącego je wskaźnika zaufania zmniejszyła się w ciągu kwartału o 7,8 pkt. To trzeci najgorszy wynik w historii badania, zanotowany o tej porze roku (rekordowo największy kwartalny spadek wartości wskaźnika zaufania odnotowano w II kwartale 2020 r.). Wartość wskaźnika wyrównanych przychodów pieniężnych, drugiego ze składowych ogólnego wskaźnika koniunktury, wzrosła względem I kwartału o 3,2 pkt, do -26,6 pkt. Wzrost przychodów w drugim kwartale roku jest zjawiskiem dość typowym.
Po raz pierwszy od wielu kwartałów (obecna) wartość wskaźnika koniunktury IRGAGR jest wyższa niż rok wcześniej (o 1,8 pkt). Oznacza to, że zaczynają sprzyjać czynniki cykliczne, kształtujące koniunkturę rolną w średnim okresie. Na obecną sytuację w rolnictwie silny wpływ wywierają jednak negatywne nastroje, wyrażane w licznych protestach rolniczych, odbywających się w różnych częściach kraju.
Nieco poprawiła się sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych. Poprawa jest jednak mniejsza niż się spodziewano w poprzednim kwartale. Nie spowodowała ona poprawy sytuacji finansowej rolników. Ich oszczędności maleją, a zadłużenie rośnie, czego konsekwencją jest zmniejszenie wydatków na produkcję rolną. Spadły wydatki na obrotowe środki produkcji (głównie pasze treściwe i środki ochrony roślin) oraz nakłady inwestycyjne, przede wszystkim na maszyny i urządzenia rolnicze (kwartalny spadek wartości salda odpowiedzi na pytanie o zakupy maszyn i urządzeń jest jednym z największych w historii badania). Należy zwrócić uwagę, że spadek wydatków na produkcję rolną ma miejsce w okresie, w którym zazwyczaj następuje w rolnictwie sezonowe ożywienie, objawiające się m.in. wzrostem tych wydatków, zwłaszcza na środki produkcji roślinnej.
W prognozach ankietowanych gospodarstw rolnych nie widać optymizmu.
Szczegółowe wyniki badania zostaną zamieszczone w wydawnictwie IRG SGH: Koniunktura w rolnictwie. II kwartał 2024 (Badanie okresowe nr 143)
Badanie przeprowadzone w kwietniu i maju 2024 r. na próbie 1823 gospodarstwach rolnych.
