Forum Gmin na 5!

Forum Gmin na 5! (FG5) zostało zorganizowane 9 czerwca na platformie Teams. Organizatorem tego wydarzenia był Zakład Otoczenia Biznesu w Instytucie Przedsiębiorstwa, kierowany przez dr hab. Joannę Żukowską, prof. SGH. Była to już VIII edycja konferencji.  W jej trakcie zaprezentowano najlepsze gminy zidentyfikowane na podstawie wyników badania „Gmina na 5!”, przeprowadzonego przez Zakład Przedsiębiorczości i Otoczenia Biznesu w Instytucie Przedsiębiorstwa (KNoP) i Studenckie Koło Naukowe Akceleracji pod opieką naukową dr. hab. Pawła Bartoszczuka, prof. SGH. Forum Gmin na 5! miało na celu zarówno docenienie pracy jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce, wyróżnienie najlepszych z nich pod względem obsługi inwestorów, jak i przedstawienie unikatowych rozwiązań dla interesariuszy. Na konferencji omówiono także kwestię upowszechnienia dobrych praktyk samorządu terytorialnego w zakresie przygotowania informacji publicznej dla przedsiębiorców/inwestorów z użyciem nowoczesnych mediów, a także wymieniono się doświadczeniami związanymi z prowadzeniem badań naukowych dotyczących tworzenia warunków do rozwoju przedsiębiorczości w polskich gminach.

Forum Gmin na 5!, w formule wirtualnej, uroczyście otworzył dziekan Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie dr hab. Gabriel Główka, prof. SGH, który podkreślił ogromne znaczenie gmin dla funkcjonowania całej gospodarki. W swoim wystąpieniu wspomniał o nieocenionej roli prof. dr hab. Hanny Godlewskiej-Majkowskiej w wieloletniej pracy nad organizacją tego cyklicznego wydarzenia. Podziękował też pracownikom Zakładu Przedsiębiorczości i Otoczenia Biznesu w Instytucie Przedsiębiorstwa.

W dalszej kolejności dyrektor Instytutu Przedsiębiorstwa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, prof. dr hab. Jan Klimek, wskazał na duży udział JST w zwiększaniu aktywności małych i średnich przedsiębiorstw, w tym rodzinnych. Następnie prof. dr hab. Hanna Godlewska-Majkowska, jako inicjatorka konferencji, zwróciła uwagę na konieczność współpracy uczelni z administracją publiczną i samorządową, a dr hab. Joanna Żukowska (prof. SGH, kierownik Zakładu Otoczenia Biznesu, współorganizatorka wydarzenia) doceniła aktywność studentów w przeprowadzaniu badań i poprowadziła wirtualne wręczenie dyplomów „Gmina na 5!” i „Złota Gmina na 5!”. W trakcie kolejnej sesji mgr Paweł Kasprowicz i dr hab. Paweł Bartoszczuk, prof. SGH (przy udziale Adrianny Baranowskiej ze Studenckiego Koła Naukowego), przedstawili cele, założenia badawcze i wyniki badań. Podczas tegorocznej edycji konferencji szczególną uwagę zwrócono też na praktyki samorządów związane z przyspieszoną transformacją cyfrową i informacją przestrzenną oraz na rozwiązania, które korzystnie wpłynęły na interakcje i jakość obsługi.

Kolejny panel przedstawicieli Gmin na 5! i gmin rozwijających się poprowadził dr Tomasz Pilewicz. W sesji wziął udział m.in. Mirosław Odziemczyk – pełnomocnik Zarządu Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, która objęła patronatem Forum Gmin na 5! Podkreślił on znaczenie projektu „Gmina na 5!” będącego w ofercie PAIH i długoletnią współpracę z SGH, zwłaszcza z prof. dr hab. Hanną Godlewską-Majkowską. Poinformował również, że agencja, współdziałając z marszałkami województw oraz regionalnymi centrami obsługi inwestora, planuje w 2023 r. X już edycję Ogólnopolskiego Konkursu „Grunt na Medal”. Prelegent opowiedział też o projekcie pomocy gminom w programie „Invest in Gmina”, generatorze ofert inwestycyjnych oraz ABC Eksportu.

Podczas panelu głos zabrali także przedstawiciele dzielnic m.st. Warszawy (Targówka, Ochoty, Żoliborza) i innych miast (Człuchowa, Łomży, Łodzi, Ostrowca Świętokrzyskiego, Poniatowej, Sosnowca, Rydułtowy). Agata Marciniak-Różak, zastępca burmistrza Żoliborza, podkreśliła liczne działania gmin i dzielnic (na rzecz zarówno mieszkańców, jak i inwestorów) związane z ich rozwojem. Wskazała ponadto wyzwania, przed jakimi stanęły władze Warszawy w obliczu napływu ogromnej liczby uchodźców z Ukrainy, co wpłynęło na realizację zaplanowanych projektów, np. „Otwieramy Żoliborz”. Prelegentka zaprezentowała także projekt platformy integracji przedsiębiorców i interesariuszy „Zrób to na Żoliborzu”. Inni uczestnicy panelu wspomnieli z kolei o problemach i inwestycjach w swoich gminach, wyraźnie podkreślając m.in. konieczność: udzielenia pomocy inwestorom, usprawnienia komunikacji i dostarczenia szybkiej informacji, sprawnego przygotowania terenów pod nowe inwestycje.

Następnie w trakcie sesji naukowej, prowadzonej przez prof. dr hab. Hannę Godlewską-Majkowską, dr hab. Wojciech Dziemianowicz, prof. UW, odpowiedział na pytanie, czy partycypacja społeczna może być smart. Podkreślił, że trudnym wyzwaniem jest zachęcenie społeczeństwa do partycypacji, ponadto często zdarza się, że organizacje pozarządowe zaangażowane w tego typu działania kierują się wyłącznie własnym interesem. Prelegent wyraźnie zaznaczył, że koncepcja smart city (inteligentnego miasta) zakłada przede wszystkim użycie sztucznej inteligencji na rzecz poprawy jakości świadczonych usług publicznych. Zwrócił też uwagę na zagrożenie wykorzystania systemów bezpieczeństwa jako systemów obserwacji, ale jednocześnie przekonywał, że powszechna obecność detektorów i kamer może ułatwić identyfikację preferencji mieszkańców.

W konferencji uczestniczyła również dr hab. Anna Szelągowska, prof. SGH, która podziękowała za zwrócenie szczególnej uwagi na potrzebę konsultacji społecznych. W swoim wystąpieniu skupiła się na technologiach blockchain i tokenach. Podkreśliła, że od 1992 r. powstało wiele definicji smart city i wciąż nie ma tej jednej, uniwersalnej. Prelegentka wspomniała też o zjawisku tokenizacji społeczeństwa i środowiska, związanym z digitalizacją – masową ekspozycją i przepływem danych, o czym świadczy 3 mln wysyłanych e-maili na sekundę. Wyjaśniła, że token to cyfrowy nośnik informacji (np. można „stokenizować” nieruchomość czy firmę), a marketing tokenów stanowi element reklamy. Profesor podkreśliła też, że nie powinno się mieć żadnych obaw co do korzystania z najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych.

Na konferencji był również obecny dr hab. Tomasz Rachwał, prof. UP w Krakowie. Mówił on o nowoczesnej przedsiębiorczości w strategii rozwoju JST jako wyrazie koncepcji smart w gminie, powiecie czy regionie. Podkreślił, że przedsiębiorczość w układzie przestrzennym stanowi czynnik rozwoju. Profesor wspomniał zarówno o zaletach wykorzystania technologii smart w domu, jak i możliwościach nowoczesnego, inteligentnego miasta – smart city. Jednak jego zdaniem pojęcie smart jest zdecydowanie nadużywane. Zauważył, że w wielu pracach naukowych zarysowano koncepcje przedsiębiorczych JST, wskazano składowe, a także położono nacisk na jakość przywództwa, kooperację z innymi szczeblami jednostek oraz jakość kapitału społecznego. Wyraźnie zaznaczył, że inteligencja integralna stanowi podstawę rozwoju.

Jedną z prelegentek była też dr hab. inż. Wiesława Lizińska, prof. UWM, która w swoim wystąpieniu opowiedziała zarówno o koncepcji smart w badaniach przeprowadzonych przez jej zespół, jak i rankingu sprawności gmin – raporcie pt. „Sprawność instytucjonalna vs lokalny rozwój gospodarczy w okresie 2017–2020”. Według niej inteligentny rozwój musi w końcu nastąpić na obszarach wiejskich. Wyjaśniła, że w koncepcji smart villages najważniejsza jest poprawa jakości życia mieszkańców, ale zaznaczyła, iż nie ma kompleksowego rozwiązania takich problemów, jak brak niezbędnej infrastruktury czy trudności w realizowaniu partycypacji społecznej (niewielkie zaangażowanie w działania na rzecz społeczności lokalnej). Prelegentka wyraziła jednak nadzieję na poprawę sytuacji, bowiem w strategii wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027 przewidziano środki na polepszenie warunków funkcjonowania mieszkańców obszarów wiejskich.

Na koniec Forum Gmin na 5!  prof. dr hab. Hanna Godlewska-Majkowska podziękowała wszystkim uczestnikom konferencji za podzielenie się wynikami badań, cennymi uwagami i rekomendacjami. Natomiast dr hab. Joanna Żukowska, prof. SGH, zaznaczyła, że zorganizowanie tego wydarzenia nie byłoby możliwe bez zaangażowania zespołu Zakładu Otoczenia Biznesu: prof. dr hab. Hanny Godlewskiej-Majkowskiej; dr. hab. inż. Pawła Bartoszczuka, prof. SGH; dr. Tomasza Pilewicza; mgr Anny Bieleckiej; mgr Agnieszki Kiersnowskiej; mgr. Pawła Kasprowicza (doktoranta), koordynatorki Adrianny Baranowskiej; przewodniczącej SKN Akceleracji Justyny Pidanty i członków tego koła.

dr hab. inż. PAWEŁ BARTOSZCZUK, prof. SGH, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, Zakład Otoczenia Biznesu w Instytucie Przedsiębiorstwa SGH
Raport przedstawia metodykę, analizę oraz wyniki Badania „Gmina na 5!” 2021/2022, które było prowadzone przez Studenckie Koło Naukowe Akceleracji, działające przy Instytucie Przedsiębiorstwa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.