Ambasador Izraela: nauka to unikatowy fundament, który stanowi podstawę naszych relacji

ambasador Izraela na zdjęciu z młodzieżą SGH

W dniu 17 maja 2022 r. nowo mianowany Ambasador Izraela w Polsce JE Jaakow Liwne wygłosił wykład dla studentów SGH w ramach inicjatywy „Akcja Dyplomacja”, projektu SKN Spraw Zagranicznych. Izraelski dyplomata spotkał się też m.in. z rektorem SGH, dr. hab. Piotrem Wachowiakiem, prof. SGH i prorektorem ds. współpracy z zagranicą dr. hab. Jackiem Prokopem, prof. SGH. Udzielił również wywiadu „Gazecie SGH”. 

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie od lat współpracuje z uczelniami w Izraelu. Łączą nas ożywione kontakty z Uniwersytetem Telawiwskim, Uniwersytetem w Hajfie oraz  College of Management Academic Studies. Jak Pan Ambasador ocenia perspektywy pogłębienia współpracy w sferze szkolnictwa ekonomicznego, gdy chodzi o kontakty naukowe Polski z Izraelem? 

Ambasador Jaakow Liwne: W mojej ocenie taka współpraca jest niezwykle istotna i na czasie. Izrael może poszczycić się znakomitymi placówkami szkolnictwa wyższego, które przygotowują do życia zawodowego nowe pokolenie specjalistów zarówno w dziedzinie ekonomii, jak i w naukach pokrewnych. Myślę, że zwłaszcza dzisiaj – gdy spojrzeć na to, co dzieje się na arenie międzynarodowej – kwestie ekonomiczne urastają do rangi krańcowo ważnych. Nie bylibyśmy w stanie zrozumieć realiów obecnej sytuacji międzynarodowej  i nie moglibyśmy pojąć, co dzieje się z dzisiejszym światem, ani nie bylibyśmy w stanie przewidzieć, co się z nim stanie w przyszłości, bez głębokiego zrozumienia zachodzących obecnie procesów gospodarczych.  Ważność ekonomii nie jest zresztą zjawiskiem nowym. Widać to na przykładzie ostatnich paru dekad, a także gdy spojrzeć jeszcze dalej w przeszłość, ekonomia jako nauka zawsze grała kluczową rolę i to się raczej nie zmieni.

Czy współpraca z uczelniami polskimi mogłaby wnieść coś wyjątkowego, gdy chodzi o szkolnictwo ekonomiczne i badania naukowe w Izraelu?

W Izraelu przywiązujemy ogromną wagę do odpowiedniego przygotowania dzisiejszych studentów do wymogów i wyzwań jutra. Świat zmienia się w błyskawicznym tempie i nigdzie nie widać tego lepiej niż w sferze ekonomicznej czy szerzej – w dziedzinie badań naukowych i przepływie informacji możliwym dzięki rozwojowi technologii cyfrowych. Są to aspekty, które ze szczególnym zaangażowaniem staramy się uwzględnić w edukacji izraelskich studentów. Myślę, że wiele możemy się nauczyć od siebie nawzajem w tej sferze, jak również w innych, wnosząc solidny wkład w dalszy rozwój ekonomii dzięki dobrej i dynamicznej współpracy ośrodków akademickich w Izraelu oraz w Polsce. 

mężczyźni w gabinecie w sytuacji oficjalnej

Pański przyjazd do Warszawy był wyczekiwany. Cieszymy się z Pańskiej obecności w Polsce, zastanawiając się, jakie będą priorytety w Pańskiej misji jako ambasadora. Czy nauka i dydaktyka zajmują wśród nich wysokie miejsce?

Rzeczywiście, jestem w Warszawie zaledwie od dwóch miesięcy, a na dodatek sytuacja w Polsce, w regionie i na świecie ewoluuje w gwałtownym tempie. W pierwszej kolejności staramy się więc, wraz z polskimi przyjaciółmi, znaleźć właściwą odpowiedź na rodzące się aktualnie wyzwania i problemy. Staramy się też dostrzec i zdefiniować nowe możliwości współpracy. 

Uważam współpracę akademicką za kluczową, a kontakty horyzontalne między naszą młodzieżą akademicką – w tym wymiana studencka – wydają się mieć najwyższą ważność tak  dla Izraela, jak Polski. Myślę, że młodsze pokolenia z większa łatwością będą się odnajdować w nowej rzeczywistości, rozumiejąc, co się dzieje w innym zakątku globu – w Polsce czy w Izraelu. Ponadto, warto podkreślić, że kontakty ze środowiskami akademickimi w Polsce otwierają przed studentami z Izraela możliwość lepszego zrozumienia procesów zachodzących nie tylko w waszym kraju, ale również w Europie, w której Polska odgrywa coraz ważniejszą rolę. Natomiast, gdy chodzi o studentów z Polski mogą oni czerpać z doświadczeń izraelskich w wielu różnych obszarach polityki gospodarczej.

Czy w ramach tej wymiany, której pożądane ramy Pan wyznaczył, jest też miejsce na kultywowanie pamięci o historycznych kontaktach polsko-żydowskich naznaczonych jednak bolesnym doświadczeniem Holokaustu? W Szkole Głównej Handlowej w Warszawie przed 1939 r. studiowało wielu studentów żydowskich. Według szacunków dr hab. Aldony Podolskiej-Meduckiej mogło ich być do 17 proc. w każdym roczniku a nawet więcej, „z tendencją spadkową w latach 30.” Tendencję tę zaobserwowano w związku z niektórymi, antysemickimi w istocie posunięciami ówczesnego rządu. Jednocześnie, wielu absolwentów SGH korzystało z wiedzy zdobytej w tej uczelni w dziele budowy gospodarki izraelskiej, która – jak wiemy – jest jedną z solidniejszych w świecie. Obok bolesnych doświadczeń są zatem i jasne punkty...

Nie mógłbym nie zgodzić się z tym stwierdzeniem. Nie sposób pracować na rzecz przyszłości i stawiać czoła nowym wyzwaniom bez głębokiego zrozumienia przeszłości i bez zaakceptowania [własnej] historii. Historia narodu żydowskiego jest wewnętrznie spleciona z Polską i głęboko związana z polskim państwem. Przywołał Pan sytuację sprzed wybuchu II wojny światowej. Ogromna rzesza żydowskich studentów i absolwentów polskich uczelni wyższych, wśród nich ci, którzy studiowali w Szkole Głównej Handlowej zdobywała wykształcenie w polskich uniwersytetach, ponieważ Żydzi stanowili wtedy integralną część polskiego społeczeństwa. Żyliśmy wspólnie w jednym państwie przez ponad 1000 lat.

Rzeczywiście, ludzie, którzy przybyli z Polski – czy to przed wojną, czy tuż po jej zakończeniu jako ocaleni z Holokaustu – wnieśli wyjątkowo ważny wkład w budowę i rozwój nowoczesnego państwa izraelskiego w każdej możliwej sferze. Gospodarka czy szerzej nauka, to pole, gdzie wkład polskiej myśli ekonomicznej i szkolnictwa jest szczególnie widoczny. 

To jest unikatowy fundament, który stanowi podstawę naszych relacji i wyjątkowe dziedzictwo, na którym powinniśmy oprzeć nasze przyszłe stosunki. Jestem przekonany, że możemy, chcemy i powinniśmy tak zrobić. I mam nadzieję, że rzeczywiście tego dokonamy.

Rozmawiał Mariusz Sielski, rzecznik SGH; współpraca Karolina Cygonek.

Informacje z Centrum Współpracy Międzynarodowej

SGH współpracuje z:

Uniwersytetem Telawiwskim 

  • Tel Aviv University, Coller School of Management - w ramach sieci PIM - Partnership in International Management (wymiana studentów),

Uniwersytetem w Hajfie

  • University of Haifa - w ramach programu Erasmus+ KA107 (wymiana studentów i pracowników),

College Zarządzania Studia Akademickie

  • College of Management Academic Studies - w ramach programu Erasmus+ KA107 (wymiana studentów i pracowników).

Dr Jarosław Bełdowski jest koordynatorem akademickim w SGH magisterskiego programu EUROPEAN MASTER IN LAW AND ECONOMICS (EMLE) z Uniwersytetu w Hajfie