„Jest NZS” już od 40 lat!

Niezależne Zrzeszenie Studentów obchodzi w tym roku 40-lecie swojej dzialalności. O obchodach rocznicy, historii i planach organizacji na przyszłość pisze dla Gazety SGH obecny członek NZS SGH Jan Kroszka.

Czterdzieści lat minęło jak jeden dzień… - słowa piosenki Andrzeja Rosiewicza mogłyby stać się tegorocznym mottem członków Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Początek tego roku stanął więc dla nich pod znakiem okrągłej – czterdziestej – rocznicy powstania pierwszej niezależnej organizacji studenckiej w powojennej Polsce. Aktywny udział w obchodach tej rocznicy bierze także NZS SGH. 27 lutego w budynku głównym Szkoły Głównej Handlowej odbyła się uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy organizacji.

Początki

Historia NZS-u sięga początku lat osiemdziesiątych i robotniczych strajków z sierpnia 1980 r. 22 września tamtego roku w Warszawie odbyło się zebranie przedstawicieli komitetów studenckich, którzy uzgodnili powstanie jednej ogólnokrajowej organizacji. Wkrótce ustalono ramy jej działania oraz uchwalono założycielski statut. W wyniku kolejnych strajków w Łodzi w lutym 1981 r. zrzeszenie zostało zarejestrowane przez komunistyczne władze.

Studenci Szkoły Głównej Planowania i Statystyki przed wejściem do budynku głównego od strony Al. Niepodległości/ Fot. Archiwum NZS SGH

Organy NZS-u powstały także w ówczesnej Szkole Głównej Planowania i Statystyki. Kilka miesięcy później zorganizowały na uczelni strajk okupacyjny, który potrwał do pierwszych dni grudnia.

Ten strajk był jednym z najlepszych przeżyć w moim życiu, dlatego, że panowała między nami taka jedność (…) Ludzie mieli nadzieję, że jest szansa by wszystko zmienić – wspominał po latach w swojej autobiografii piosenkarz Dariusz Malejonek, wówczas student SGPiS.

Niestety, ten optymizm szybko wyparował, a przebieg kolejnych miesięcy jest wszystkim dobrze znany. W trakcie Stanu Wojennego wielu działaczy NZS-u zostało internowanych, a sama organizacja zdelegalizowana.

Ponowne znaczenie Niezależne Zrzeszenie Studentów zaczęło zyskiwać pod koniec lat 80. W 1990 r. z jego inicjatywy powołano w SGPiS Społeczny Komitet Wyborczy, który miał wystawić kandydata w wyborach rektorskich, a w przyszłości przyczynić się do reformy uczelni.

Archiwalne zdjęcie auli spadochronowej. Rok 1980/ Fot. Archiwum NZS SGH

Nowa era

Zmiana ustroju w naturalny sposób spowodowała zmianę charakteru NZS-u. Cele polityczne, które decydowały o powstaniu organizacji, straciły w ostatnich latach na znaczeniu. W zamian, NZS skupia się obecnie na działalności społeczno-kulturalnej oraz integracji środowiska studenckiego. Jego członkowie zajmują się przygotowywaniem licznych projektów i wydarzeń. Niektóre z nich – jak coroczna akcja oddawania krwi „Wampiriada” - mają zasięg ogólnopolski, inne są organizowane na pojedynczych uczelniach.

W samej Szkole Głównej Handlowej odbywa się obecnie wiele projektów NZS-u. Wśród nich można znaleźć zarówno projekty charytatywne (jak wspomniana „Wampiriada”, czy „Tydzień Uśmiechu”), jak i biznesowe („Drogowskazy Kariery”) czy kulturalne („Dopowiedzenia”).

Spotkanie z himalaistą Leszkiem Cichym promowane w mediach społecznościowych NZS SGH. Listopad 2019 r. / źr. Facebook

Jednocześnie, NZS jest jedną z największych organizacji studenckich w Polsce, skupiającą studentów z całego kraju. Obecnie jego organy działają na 30 uczelniach w 14 miastach. Skala działań organizacji sprawia, że obchody jej okrągłego jubileuszu są tak huczne.

Wspomnienie

Dla członków NZS SGH jedną z ważniejszych dat ostatnich tygodni był 27 lutego. To w czwartkowy wieczór odbyła się ceremonia odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej czterdziestoleciu istnienia organizacji. „Wszystkim, którzy przez 40 lat z oddaniem i odwagą tworzyli pierwszą niezależną organizację studencką w wolnej Polsce” brzmi napis na tablicy, którą można zobaczyć na parterze budynku G, po prawej stronie od głównego wejścia. W ceremonii wzięło udział wielu znamienitych gości z władzami uczelni na czele.

Odsłonięcie pamiątkowej tablicy 27 lutego 2020 r. w SGH /Fot. Wiktor Zowczak

Na początku uroczystości przemówienia wygłosili rektor SGH prof. Marek Rocki, jeden z ojców założycieli NZS SGH, profesor Zbigniew Stawrowski oraz były przewodniczący NZS SGH, Tomasz Siemioniak. Następnie wraz z obecnym przewodniczącym NZS SGH Pawłem Kościńskim zdjęli zieloną szarfę, oficjalnie odsłaniając tablicę. Po serii pamiątkowych zdjęć przyszedł czas na kolejne przemówienia. O wartościach przyświecających członkom Niezależnego Zrzeszenia Studentów opowiadali przewodnicząca Zarządu Krajowego NZS, Patrycja Serafin, oraz pełniący tę funkcję w SGH – Paweł Kościński.

Zgromadzeni podczas uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej z okazji 40-lecia NZS./ Fot. Wiktor Zowczak

Obchody

Wydarzenia z 27 lutego stanowią początek akcji, które NZS SGH chce podjąć w celu upamiętnienia czterdziestolecia istnienia organizacji. 

Obchody rocznicy powstania NZS SGH są dla nas niezwykle ważne, ponieważ pozwalają przypomnieć, lepiej zrozumieć oraz uhonorować działania pokoleń naszych członków. Jest to swego rodzaju hołd oddany naszym poprzednikom, ale też czas ważny dla obecnych członków, umacniający naszą tożsamość i wspólnotę – mówi Paweł Kościński.

Zarząd zrzeszenia przygotowuje spotkania z alumnami, czyli byłymi członkami NZS. W luźnej atmosferze będą mogli opowiedzieć młodszym kolegom o swoich wspomnieniach związanych z organizacją, o jej dawnych dziejach.

Na zdjęciu po prawej prof. Zbigniew Stawrowski, jeden z założycieli NZS SGH/Fot. Wiktor Zowczak

Poza tym, NZS SGH ma w planach nakręcenie filmu dokumentalnego z okazji okrągłej rocznicy swojego powstania.

Chcemy zwiększyć wiedzę na temat historii naszej organizacji pośród jej członków oraz pozostałych studentów SGH. Pokazując wspomnienia oraz opowieści naszych alumnów, postaramy się przedstawić momenty, w których NZS zapisywał się na kartach najnowszej historii. Nie będziemy jednak stronić od kontrowersyjnych wydarzeń – mówi reżyser filmu Jerzy Ziarno.

Obchody czterdziestolecia powstania organizacji leżą na sercu także Zarządowi Krajowemu Niezależnego Zrzeszenia Studentów. 22 lutego zostały one oficjalnie rozpoczęte podczas zorganizowanego w Arkadach Kubickiego II Balu Alumnów NZS. Przez cały luty na warszawskiej „patelni” można było także oglądać pamiątkowy mural poświęcony organizacji. Z kolei na październik zaplanowany jest jubileuszowy koncert na Placu Defilad. Będzie to już trzecia edycja tego wydarzenia, w poprzednich – odbywających się przed pięcioma i dziesięcioma laty – wystąpili m.in. Fisz Emade, The Dumplings oraz Organek.

Przez cały luty 2020 r. na warszawskiej „patelni” można było oglądać pamiątkowy mural poświęcony 40-leciu NZS/ źr. Facebook

Pokolenia

Motywem przewodnim tegorocznych obchodów jest pokolenie. Można je traktować także jako słowo-klucz, które łączy wszystkie upamiętniające okrągły jubileusz wydarzenia. Pozwalają one spotkać się ze sobą studentom i działaczom organizacji z zupełnie różnych czasów. Ale pokazują także, że mimo tej zmiany pokoleniowej ideały przyświecające NZS-owi wciąż pozostają takie same.

Galeria zdjęć z odsłonięcia tablicy z okazji 40-lecia NZS. Budynek główny SGH – 27 lutego 2020 r.