Program działań na kadencję 2020-2024
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie należy do grona liderów w zakresie kształcenia i badań naukowych w dziedzinie nauk społecznych. Nasza Uczelnia jest wspólnotą opartą na różnorodności i otwartości na świat. To wszystko stanowi o naszej sile. Otwartość na różne poglądy i nowe pomysły oraz rozwijanie współpracy z otoczeniem zarówno w kraju, jak i za granicą to elementy tradycji SGH, począwszy od powstania Prywatnych Kursów Handlowych Męskich Augusta Zielińskiego. Przejawem tej otwartości jest m.in.: dążenie do umiędzynarodowienia badań naukowych i programów studiów, współpraca w ramach CEMS i programów Erasmus+, a także inicjatywy, takie jak „Mosty ekonomiczne”, umożliwiające integrację ze środowiskiem innych uczelni, czy studenckie inicjatywy społeczne, do których należy m.in. charytatywny „Bieg SGH”.
Bazując na tradycji otwartości na nowe pomysły i dysponując ogromnym potencjałem kreatywnych ludzi, możemy przyspieszyć rozwój naszej Uczelni. Warunkiem jest współpraca, umiędzynarodowienie, interdyscyplinarność, profesjonalizm i transparentność naszych działań.
W otwartym i szybko zmieniającym się świecie, w którym doświadczamy czwartej rewolucji przemysłowej, ekspansji technologii cyfrowych oraz kompresji czasu i przestrzeni, aby utrzymać pozycję lidera, nie wystarczy chęć utrzymania status quo. Musimy rozwijać się szybciej niż inni, wyznaczając nowe trendy w kształceniu i badaniach naukowych oraz profesjonalizując zarządzanie Uczelnią. Do osiągnięcia sukcesu potrzebne są nowe pomysły i szeroka współpraca w ich wdrażaniu. Dzięki tym działaniom uzyskamy prawidłową i sprawną realizację funkcji: dydaktycznej, naukowo-badawczej i społecznej w SGH w stabilnych ramach funkcjonowania administracji.
Priorytety proponowane na kadencję 2020–2024 są wnioskami z dyskusji z pracownikami, studentami, doktorantami i partnerami SGH, z moich przemyśleń, a także z wyzwań wskazanych w ankiecie przeprowadzonej wśród pracowników, studentów, doktorantów w 2017 roku w ramach prac Komisji ds. opracowania projektu strategii rozwoju SGH.
Priorytety w kadencji 2020–2024 to:
- Zaangażowanie całego środowiska akademickiego w kształtowanie nowoczesnej, profesjonalnej i przyjaznej Uczelni;
- Zwiększenie wpływu badań naukowych prowadzonych w SGH na rozwój nauki i praktykę gospodarczą, przy zachowaniu autonomiczności i swobody ich prowadzenia;
- Pozyskanie i wsparcie rozwoju talentów – studentów, doktorantów, naukowców, dydaktyków, pracowników administracji;
- Unowocześnienie kształcenia przez szerszą współpracę z biznesem oraz uczelniami w kraju i za granicą;
- Usprawnienie systemu organizacji dydaktyki;
- Interdyscyplinarny dialog, współpraca międzykolegialna i międzyśrodowiskowa;
- Umocnienie współpracy międzynarodowej i zwiększenie umiędzynarodowienia badań naukowych i kształcenia;
- Szersze wykorzystywanie nowoczesnych technologii w pracy naukowej, dydaktyce i administracji;
- Budowanie trwałych i partnerskich relacji z interesariuszami Uczelni w środowisku lokalnym na szczeblu samorządowym i centralnym;
- Nowoczesne zarządzanie i transparentność we wszystkich obszarach funkcjonowania SGH;
- Przyjazna Uczelnia kształtująca społeczną wrażliwość, realizująca – w najszerszym możliwym zakresie – działania społeczne
Niezbędnym warunkiem prawidłowego funkcjonowania Uczelni jest zapewnienie finansowania działalności naukowo-badawczej i edukacyjnej na poziomie, który pozwoli na realizację przedstawionych priorytetów. Konieczne jest opracowanie strategii SGH na lata 2020–2030, która wyznaczy kierunki rozwoju Uczelni. Strategia ta powinna powstać w wyniku szerokiej dyskusji i konsultacji z pracownikami, studentami, absolwentami i wszystkimi innymi interesariuszami SGH.
Priorytety proponowane na kadencję 2020–2024 odnoszą się do trzech kluczowych obszarów działalności SGH: badań naukowych, dydaktyki oraz usprawnienia funkcjonowania administracji Uczelni. W takim ujęciu został przedstawiony szczegółowy program rozwoju w kadencji 2020–2024.
Badania naukowe
SGH jest liderem w Europie Środkowo-Wschodniej w działalności naukowo-badawczej w dwóch dyscyplinach nauk społecznych – ekonomii i finansach oraz naukach o zarządzaniu i jakości. Rozwijamy również trzecią dyscyplinę – nauki o polityce i administracji. Przyczyniamy się także do rozwoju dyscyplin pokrewnych, m.in.: nauk prawnych, nauk socjologicznych, a nawet innych dziedzin nauki (np. nauk ścisłych i przyrodniczych czy nauk medycznych i nauk o zdrowiu). Oznacza to, że istnieje w Uczelni potencjał do dalszego rozwoju wysokiej jakości badań w tych dyscyplinach oraz do zwiększenia znaczenia badań interdyscyplinarnych, które należą do priorytetów zarówno Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, jak i Komisji Europejskiej. Wyrazem tego jest wyznaczenie w kolejnym programie ramowym Unii Europejskiej na lata 2021–2027 „Horizon Europe” pięciu interdyscyplinarnych obszarów, które są europejskimi misjami dla przyszłych pokoleń1. Prowadzenie badań naukowych na wysokim poziomie daje szansę na zwiększenie liczby publikacji w prestiżowych czasopismach. Silniejsza pozycja w badaniach ułatwi pozyskiwanie grantów ze źródeł krajowych i europejskich.
Proponując priorytety w obszarze rozwoju nauki, kieruję się tezą, że znaczenie naszych prac naukowo-badawczych przejawia się w ich oddziaływaniu na rozwój nauki, praktyki oraz dydaktyki. Konieczne jest zwiększenie tego oddziaływania, przy zachowaniu autonomiczności i swobody prowadzenia badań.
W obszarze badań naukowych realizacja zarysowanych powyżej priorytetów w kadencji 2020– 2024, w obliczu niewystarczających i ciągle zmniejszających się środków przeznaczanych na badania naukowe z subwencji MNiSW, wymaga dodatkowego zasilania funduszami przez dywersyfikację źródeł finansowania badań.
Najważniejsze elementy programu w kadencji 2020–2024 w obszarze rozwoju nauki to:
- integracja środowiska naukowego (opracowanie nowej formuły współpracy w ramach Kolegiów oraz współpracy międzykolegialnej i interdyscyplinarnej);
- dołączenie do grona uczelni badawczych;
- intensyfikacja działań na rzecz otrzymywania większej subwencji (m.in. przez mobilizację działań pracowników w celu uzyskania jak najwyższej noty w ocenie parametrycznej Uczelni);
- realne wsparcie pracowników w pozyskiwaniu i realizacji projektów finansowanych ze źródeł zewnętrznych, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych (m.in.: NCN, NCBR, Horyzont 2020, Horyzont EUROPE, Erasmus+, Fundusz Wyszehradzki, European Research Council, akcje COST);
- opracowanie systemu premiowania pracowników zdobywających granty finansowane ze źródeł zewnętrznych (np. obniżenie pensum);
- szersze włączenie doktorantów i studentów w realizację projektów badawczych; opracowanie i wdrożenie systemu wsparcia wspólnych publikacji pracowników badawczych z doktorantami i studentami;
- zwiększenie zaangażowania SGH we współpracę naukową i badawczą z innymi uczelniami (zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi);
- zwiększenie uczestnictwa SGH w sieciach partnerskich, w szczególności w ramach programów europejskich; intensyfikacja kontaktów z wiodącymi ośrodkami naukowymi na świecie;
- aktywizacja współpracy z naukowcami z Polski pracującymi w ośrodkach zagranicznych;
- wspieranie zespołów interdyscyplinarnych przygotowujących ofertę SGH dla podmiotów z otoczenia społeczno-gospodarczego, np.: prac badawczych, projektów doradczych czy ekspertyz;
- rozwijanie współpracy z jednostkami sektora publicznego w celu rozpoznania ich problemów i potrzeb informacyjnych/badawczych oraz pozyskiwanie na szerszą skalę zleceń na badania społeczno-ekonomiczne;
- współpraca z organizacjami pozarządowymi, wspólne poszukiwanie odpowiedzi na wyzwania globalne;
- organizacja systemu wsparcia dla badaczy przeznaczonego na konsultacje warsztatowe (np. korekty językowe, statystyczne) artykułów i monografii przygotowywanych do prestiżowych czasopism i wydawnictw;
- opracowanie i wdrożenie zintegrowanego systemu wsparcia obsługi projektów na poziomie centralnym i Kolegiów;
- rozwój systemu szkoleń dla pracowników naukowo-dydaktycznych, m.in.: w zakresie nowych metod badawczych, pozyskiwania środków na badania naukowe, zarządzania projektami;
- rozwój aparatury badawczej i zaplecza infrastrukturalnego, w tym miejsc do spotkań z partnerami naukowymi lub klientami zlecającymi projekty badawcze;
- utworzenie wewnętrznej bazy danych do kojarzenia osób zainteresowanych uczestnictwem w grantach naukowych (wyszukiwanie po słowach kluczowych/obszarach badawczych);
- utworzenie i promowanie Bazy ekspertów SGH, która będzie dostępna publicznie (wyszukiwanie po słowach kluczowych/obszarach zainteresowań);
- wzmocnienie działalności badawczej studenckich kół naukowych i wsparcie ich opiekunów.
Kształcenie
W kadencji 2020–2024 niezbędna jest poprawa jakości kształcenia na wszystkich poziomach studiów, przy utrzymaniu elastyczności procesu studiowania, w tym możliwości wyboru przez studentów przedmiotów i wykładowców. Konieczny jest rozwój programów dydaktycznych zarówno o profilu akademickim, jak i praktycznym, spełniających europejskie standardy kształcenia i dostosowanych do potrzeb rynku. Nowoczesne kształcenie polega na powiązaniu wartości ponadczasowej z tym, co jest aktualne. Ważna jest też forma zajęć, w tym zwiększenie interaktywnej komunikacji i dialogu między wykładowcą a studentem oraz wykorzystanie nowych technologii w procesie kształcenia.
Najważniejsze działania w obszarze dydaktyki zmierzające do realizacji priorytetu, jakim jest doskonalenie jakości programów dydaktycznych na wszystkich poziomach (licencjackim, magisterskim, doktorskim, podyplomowym), obejmują:
- przegląd treści programów studiów i eliminację powtórzeń;
- unowocześnienie programów studiów i dostosowanie do oczekiwań rynku;
- premiowanie najlepszych dydaktyków;
- dalszy rozwój programu tutoringowego dla najlepszych studentów;
- utworzenie programu łączonego tutoringu dla studentów studiujących lub chcących studiować równocześnie w SGH i w wybranych uczelniach polskich (np. ekonomia na SGH, prawo na UW; ekonomia w SGH, matematyka na UW) – tutor z SGH pomagałby w ułożeniu ścieżki studiów i planowaniu kariery;
- dalszy rozwój kierunków oferujących podwójne dyplomy – poszukiwanie nowych partnerów, przegląd umów o współpracy i wytypowanie potencjalnych partnerów dla kierunków oferowanych w językach obcych;
- poszukiwanie nowych specjalności, także interdyscyplinarnych, w tym w językach obcych; rozwijanie specjalności we współpracy z biznesem i pozyskiwanie partnerów biznesowych dla specjalności;
- rozwijanie specjalności i programów studiów we współpracy z instytucjami publicznymi oraz instytucjami trzeciego sektora;
- rozwój nowych form kształcenia w SGH, takich jak: doktoraty wdrożeniowe i interdyscyplinarne;
- zwiększenie współpracy z biznesem w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, w tym większe wykorzystanie w dydaktyce wiedzy praktycznej naszych absolwentów; włączenie przedstawicieli biznesu w prace Rad Programowych kierunków;
- utworzenie we współpracy z partnerami biznesowymi programu SGH Excellence, aby wybitni studenci otrzymywali stypendia fundowane przez firmy;
- dalszy rozwój kształcenia dla biznesu – certyfikowane szkolenia, uniwersytet otwarty, studia podyplomowe, w tym interdyscyplinarne i we współpracy z zagranicą;
- zwiększenie udziału wykładowców zagranicznych w ofercie dydaktycznej (uproszczenie procedur formalnych związanych z przyjazdem i prowadzeniem zajęć); zwiększenie wykorzystania finansowania zewnętrznego na przyjazdy profesorów wizytujących (np. akcja Marie Curie, Fulbright);
- rozwijanie międzynarodowej współpracy dydaktycznej m.in. w ramach Erasmus+ (wykorzystanie np. programu Knowledge Alliances, nakierowanego na opracowanie nowych, innowacyjnych i wielodyscyplinarnych podejść do nauczania i uczenia się, lub programu Strategic Partnerships, nakierowanego na wdrażanie i upowszechnianie innowacyjnych rozwiązań i podniesienie jakości kształcenia);
- wdrażanie nowatorskich metod nauczania (m.in.: projekty studenckie dla biznesu, debaty, blended learning) i nowoczesnych technologii w nauczaniu;
- wsparcie pracowników w doskonaleniu warsztatu dydaktycznego (szkolenia z nowych metod kształcenia; laboratoria dydaktyczne; opracowanie systemu dobrych praktyk);
- włączanie studentów w projekty naukowe; premiowanie wspólnych projektów z udziałem studentów;
- utworzenie Bazy zleceń dla studentów – baza ofert kierowników projektów w SGH (komercyjnych lub naukowych), do których poszukiwani są studenci–wykonawcy oraz baza ofert studentów zainteresowanych udziałem w takich projektach.
Funkcjonowanie SGH i sprawność organizacyjna
Podstawą funkcjonowania SGH w kadencji 2020–2024 będzie ścisła współpraca przedstawicieli władz akademickich z całą wspólnotą akademicką i dobra komunikacja między poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi. Najważniejszym zasobem Uczelni są ludzie, sprawność organizacyjna zależy od działań ukierunkowanych na wsparcie rozwoju i doskonalenie pracowników i studentów, którzy dzięki temu wpływają na poprawę pozycji Uczelni jako lidera wśród uczelni ekonomicznych. Ustawa 2.0 zmieniła sposób organizacji badań, przyporządkowując pracowników do dyscyplin. W konsekwencji istnieje potrzeba wypracowania przez całą społeczność akademicką nowych zasad współpracy w ramach Kolegiów i między nimi. Pomocne w tym względzie będą nowe technologie, szczególnie cyfryzacja wielu obszarów Uczelni. Istnieje także potrzeba wypracowania rozwiązań ułatwiających współpracę pracowników naukowo-dydaktycznych i administracyjnych. Wszystkie działania w tym obszarze będą realizowane w przyjaznej, sprzyjającej kreatywności atmosferze otwarcia na różne poglądy.
Kluczowe działania, które będą umożliwiały realizację priorytetów w kadencji 2020–2024, odnoszące się do zasad funkcjonowania SGH i wsparcia rozwoju Uczelni za pomocą nowych technologii, to:
- przegląd procedur, uproszczenie obiegu informacji i skrócenie ścieżek decyzyjnych;
- mapowanie i optymalizacja kluczowych procesów związanych z funkcjonowaniem Uczelni;
- transparentność procesów i procedur, w szczególności: opracowanie i wdrożenie mierzalnych kryteriów podziału środków na badania, oceny pracowników, wynagrodzeń, przyznawania nagród, premiowania, aktywności naukowej, dydaktycznej, organizacyjnej itd.;
- partycypacyjny i jawny sposób podejmowania decyzji, wspomagany wykorzystaniem nowoczesnych technologii;
- zapewnienie informacji zarządczej na wszystkich szczeblach zarządzania Uczelnią oraz regularne dostarczanie informacji o jej stanie całej społeczności akademickiej;
- opracowanie systemu motywacyjnego dla wszystkich grup pracowników (badawczych, dydaktycznych, administracyjnych);
- opracowanie jasnej i przejrzystej ścieżki awansowania dla pracowników administracyjnych;
- promowanie wewnętrznej przedsiębiorczości i inicjatyw pracowników – likwidacja barier utrudniających podejmowanie na Uczelni aktywności naukowej, dydaktycznej i biznesowej przez pracowników i doktorantów oraz uruchomienie programu zgłaszania propozycji usprawnień w funkcjonowaniu Uczelni;
- zintegrowanie systemów informatycznych Uczelni (m.in. eliminacja konieczności wielokrotnego podawania tych samych danych w różnych serwisach);
- modernizacja strony internetowej (co najmniej dwie wersje językowe, strona dostosowana do wyświetlania na urządzeniach mobilnych; utworzenie nowoczesnej platformy komunikacji wewnętrznej dla studentów i pracowników – intranet);
- rozwijanie e-usług, które służą usprawnieniu funkcjonowania SGH, w tym elektroniczne formularze i wnioski (np.: wnioski o akademiki, stypendia, sprawy pracownicze i socjalne itd.);
- cyfryzacja publikacji Oficyny Wydawniczej SGH i digitalizacja zasobów biblioteki (e-wypożyczalnia);
- rozbudowa systemu do wideokonferencji i webinariów, zintegrowanie z platformą e-learningową;
- zapewnienie stabilnych warunków działania administracji Uczelni ze wskazaniem priorytetowych kierunków jej działania;
- automatyzacja i wsparcie procesów administracyjnych;
- rozszerzenie oferty socjalnej dla wszystkich pracowników;
- wsparcie doskonalenia kompetencji zarządczych kadry kierowniczej wszystkich szczebli.
Przyjazna Uczelnia
Jesteśmy Wspólnotą, to jest nasza wartość i siła. Jesteśmy członkami tej Wspólnoty codziennie, to oznacza m.in., że uczestniczymy w wyznaczaniu i realizacji celów. Wspólnotowość to przejrzystość – wiedza o tym, dlaczego, co i jak robimy.
W każdej sferze funkcjonowania Uczelni musi przejawiać się nasza otwartość i wrażliwość społeczna. Nie możemy być obojętni. Będziemy poprawiać warunki studiowania i pracy osób niepełnosprawnych. Rozwiniemy systemowe wsparcie dla studentów, doktorantów i pracowników w opiece nad dziećmi oraz dla osób w trudnej sytuacji życiowej. Będziemy podtrzymywać więzi z absolwentami i byłymi pracownikami. Przeciwdziałać będziemy postawom i działaniom nieetycznym.
Podsumowanie
Proponowany przez mnie proaktywny program rozwoju SGH w kadencji 2020–2024 wymaga zaangażowania w proces zarządzania Uczelnią wszystkich studentów, doktorantów i pracowników. Jestem przekonana, że wspólnie możemy zrealizować te ambitne cele. Pozwoli to na wzmocnienie pozycji SGH wśród europejskich szkół wyższych prowadzących badania i kształcenie w dziedzinie nauk społecznych oraz zapewni nam wszystkim lepsze warunki i wyższy komfort pracy, dając nadzieję, że nasza SGH będzie uczelnią nowoczesną, profesjonalną i przyjazną. Dajmy sobie szansę.